Tóm tắt truyện - hơn cả một cuộc thi mới lạ

“Từ trước đến nay, có lẽ chưa bao giờ Nhã Nam tổ chức một cuộc thi dễ thế này: Không cần biết vẽ tranh, chụp ảnh, quay và dựng video, bạn chỉ cần biết "gõ phím" là tham gia được rồi!” - đó là lời mời dự thi từ Nhã Nam gửi đến độc giả.

Đánh trúng vào mối quan tâm cũng như khuyến khích khả năng sáng tạo của bạn đọc nên chỉ trong một tháng diễn ra, Ban tổ chức cuộc thi tóm tắt sách mang tên “Truyện dài thành truyện ngắn” - do Nhã Nam tổ chức vào tháng 3-2023 - đã nhận được 4.000 bài dự thi. Gần 800 bài thi vượt qua vòng sơ khảo, khi được đăng tải trên mạng xã hội đã nhận được phản hồi tích cực, tạo độ thảo luận lớn trong cộng đồng yêu thích sách và truyền cảm hứng đến nhiều hội nhóm khác. 

Với yêu cầu “tóm tắt một cuốn sách của Nhã Nam theo phong cách riêng của bản thân, độ dài phần tóm tắt với dung lượng từ 5 đến 100 chữ”, khó có thể hình dung ý tưởng sáng tạo của độc giả lại độc đáo, phong phú và gây bất ngờ đến thế. Bạn đọc Khan Shahab Aqsa tóm tắt cuốn tiểu thuyết kinh điển “Kiêu hãnh và định kiến” chỉ bằng một câu: “Các gia đình quý tộc Anh quốc thích qua lại tổ chức tiệc nhảy ở nhà nhau”. 

“Bật mí” về lý do tổ chức cuộc thi "độc, lạ" này, đại diện Nhã Nam cho biết: “Bắt nguồn từ thực trạng được rất nhiều độc giả chia sẻ là họ thường gặp khó khăn và cảm thấy e ngại khi bắt đầu đọc một cuốn sách mới, đặc biệt là những cuốn sách có dung lượng lớn hoặc sách về những chủ đề khó, Nhã Nam đã tổ chức cuộc thi với mong muốn mang đến cho độc giả góc nhìn đa chiều và thú vị hơn về những cuốn sách, từ đó khơi gợi, lan tỏa cảm hứng đọc và viết”. Hàng ngàn bài viết cho thấy đủ các dòng sách đã được độc giả chọn để tóm tắt dưới nhiều hình thức diễn đạt, từ văn xuôi đến thơ ca, hò vè. Như thí sinh Nguyễn Lan Anh tóm tắt tác phẩm “Sự im lặng của bầy cừu”: “Nghe vẻ nghe ve/ Nghe vè phá án/ Vụ án Bill Bò Mộng/...”. Độc giả Lê Hoàng Quốc tóm tắt tác phẩm “Chú bé mang pyjama sọc” bằng bốn câu thơ: “Pyjama đầy sọc/ Chẳng phải để ngủ nghê/ Năm Bruno 9 tuổi/ Đi chơi chẳng trở về”. Đặc biệt, bài dự thi của thí sinh Mai Trần Khánh Ninh đã tóm tắt tác phẩm “Siddhartha - Hermann Hesse” bằng 18 câu thơ và sự ngắt nhịp xuống dòng của các câu thơ đã tạo nên một hình tam giác cân hết sức thú vị.

Nhiều bài dự thi đã nhận hàng ngàn lượt yêu thích, tương tác và chia sẻ của cộng đồng mạng xã hội. Con số 26.000 lượt yêu thích, tương tác và 5.000 lượt chia sẻ bởi câu tóm tắt rất “bắt trend”: “Bảo chồng là bóng. Người phụ nữ nhận cái kết đắng” từ bài dự thi của thí sinh H.Y về tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương” (trích từ "Truyền kỳ mạn lục") đã cho thấy, cuộc thi không chỉ nhắm trúng tâm lý của bạn đọc mà đã đem đến những góc nhìn đa dạng, hấp dẫn, mới lạ về sách. Cuộc thi đã góp phần xóa bỏ “định kiến” như sách kinh điển thì thật cao siêu, sách trinh thám chỉ toàn giật gân máu me, sách khoa học khô khan. Viết về tác phẩm “Phía sau nghi can X”, thí sinh Trần Thị Ngọc Huyền “giật tóm tắt” vẻn vẹn một câu: “Thiên tài Toán học thất bại trong bài toán của chính mình”. Hay lời tóm tắt thật hài hước về tác phẩm “Số đỏ” của thí sinh Nguyễn An Hải Hà: “Từ nhặt banh tennis, tôi đã trở thành “giáo sư” quần vợt như thế nào”; tác phẩm “Chuyện con mèo dạy hải âu bay” qua góc nhìn của thí sinh Nguyễn Thị Quỳnh Giang: “Số làm mèo đực mà dòng đời đưa đẩy bắt làm mẹ hải âu”.

Những tác phẩm nổi tiếng từ lâu hay các cuốn sách của những nhà văn đang được yêu thích hiện nay đã được giới thiệu đến độc giả bằng một phương pháp độc đáo, hấp dẫn. Độc giả Minh Anh bày tỏ: “Trước giờ mình cứ nghĩ các cuốn sách được xếp vào hàng kinh điển thì chắc hẳn phải rất khó đọc, nhưng xem xong phần tóm tắt thú vị thì mình đã nghĩ khác. Có những điều hay ho lý thú đang chờ mình khám phá”.

Kết thúc cuộc thi, ngoài giải Nhất - Nhì - Ba - Khuyến khích, Ban tổ chức còn “xướng danh bảng vàng” đối với các tác phẩm giành các giải khác như giải "Độc giả bình chọn", "Cây hài quốc dân", "Lời ít ý nhiều". Khơi gợi cảm hứng sáng tạo, cuộc thi góp phần lan tỏa tình yêu sách và văn hóa đọc tới cộng đồng.