(HNM) - Nhiệm kỳ 2014-2019, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã có nhiều đổi mới trong hoạt động và đạt được những kết quả quan trọng; góp phần tăng cường, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước. Nhân sự kiện Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019-2024 sẽ diễn ra từ ngày 18 đến 20-9-2019, phóng viên Báo Hànộimới đã có cuộc trao đổi với Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn xung quanh vấn đề này.
Lắng nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin
- Xin đồng chí cho biết những kết quả nổi bật trong công tác mặt trận nhiệm kỳ 2014-2019 là gì?
- Trong 5 năm qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phát huy thuận lợi, nỗ lực khắc phục khó khăn, phấn đấu thực hiện thắng lợi các chương trình hành động do Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ VIII đề ra và đã đạt được kết quả quan trọng: Khối đại đoàn kết toàn dân tộc không ngừng được củng cố và phát huy, đồng thuận xã hội được tăng cường.
Thông qua các cuộc vận động, các phong trào đã khơi dậy mạnh mẽ tinh thần thi đua, lao động sáng tạo của các tầng lớp nhân dân, tham gia phát triển kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giảm nghèo bền vững.
Công tác giám sát và phản biện xã hội, xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước đạt kết quả tích cực; vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí được tăng cường.
Hoạt động đối ngoại nhân dân của mặt trận và các tổ chức thành viên đóng góp hiệu quả vào công tác đối ngoại của Đảng, ngoại giao của Nhà nước. Hoạt động của mặt trận ngày càng đổi mới và hướng mạnh về cơ sở, tạo tiền đề quan trọng để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của mặt trận trong thời kỳ mới.
- Những năm qua, mặt trận luôn là địa chỉ tin cậy để nhân dân gửi gắm tâm tư, nguyện vọng của mình. Đồng chí có thể chia sẻ cụ thể hơn về vấn đề này?
- Thời gian qua, với phương châm “lắng nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin”, mặt trận các cấp đã chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy Đảng, phối hợp với chính quyền tổ chức các cuộc đối thoại trực tiếp của người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền với nhân dân, qua đó kịp thời tháo gỡ khó khăn, giải tỏa bức xúc, tạo sự đồng thuận xã hội.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp lựa chọn những vấn đề “nóng” ở địa phương để tổ chức giám sát. Báo cáo, kiến nghị sau giám sát của mặt trận, đặc biệt là những vấn đề bức xúc trong nhân dân, đã được các bộ, ngành ở trung ương, cấp ủy, chính quyền địa phương tiếp nhận, kịp thời chỉ đạo giải quyết và thông báo đến các tầng lớp nhân dân.
Nhiệm kỳ 2014-2019, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh chủ trì và tham gia giám sát liên ngành được 4.093 cuộc, cấp huyện chủ trì giám sát 22.679 cuộc, cấp xã chủ trì giám sát 466.012 cuộc.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã tổ chức 86.872 cuộc phản biện xã hội, trong đó có nhiều chủ trương, chính sách, chương trình, đề án quan trọng liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân. Việc tổ chức tiếp xúc cử tri và tập hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân để phản ánh với Đảng, Nhà nước ngày càng có nhiều đổi mới, hiệu quả hơn. Việc tiếp công dân, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị ngày càng nền nếp.
Cùng với đó, Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc hằng năm tổ chức ở địa bàn dân cư thực sự là diễn đàn để nhân dân trao đổi, phản ánh trực tiếp tới các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, đảng viên. Ở nhiều nơi, cán bộ mặt trận đã thể hiện rõ sự năng động, sáng tạo, biết lắng nghe ý kiến của nhân dân.
- Để đạt được những kết quả quan trọng trong nhiệm kỳ vừa qua, bài học kinh nghiệm rút ra là gì, thưa đồng chí?
- Trước hết, hoạt động của mặt trận phải bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là chủ trương, đường lối về đại đoàn kết toàn dân tộc. Cán bộ mặt trận phải gắn bó, sâu sát với nhân dân.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phải thực sự là người đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Hoạt động của mặt trận phải không ngừng đổi mới nội dung, đa dạng, linh hoạt về phương thức hoạt động; xác định nhiệm vụ có trọng tâm, trọng điểm; lấy khu dân cư làm địa bàn hoạt động chủ yếu; chú trọng phát triển, nhân rộng các điển hình, nhân tố mới.
Ngoài ra, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phải phối hợp chặt chẽ với cơ quan nhà nước để bảo đảm về cơ chế, chính sách và điều kiện hoạt động; phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của các tổ chức thành viên để tăng cường sức mạnh tổng hợp. Trong đó, nâng cao năng lực hoạt động và uy tín của đội ngũ cán bộ là nhân tố quan trọng để hoàn thành nhiệm vụ chính trị của mặt trận.
Vì ấm no, hạnh phúc và sự hài lòng của nhân dân
- Chủ đề Đại hội toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019-2024 hướng đến là gì, thưa đồng chí?
- Với tinh thần “Đoàn kết - Dân chủ - Đổi mới - Phát triển”, chủ đề của Đại hội lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019-2024 thể hiện rõ chủ trương “Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Từ đó, mặt trận cần nhận diện đầy đủ, sâu sắc những thuận lợi, khó khăn, thời cơ, thách thức của đất nước để xác định nhiệm vụ; quán triệt sâu sắc quan điểm: Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của sự nghiệp đổi mới, mọi hoạt động phải thực sự xuất phát từ nguyện vọng, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, vì “ấm no, hạnh phúc và sự hài lòng của nhân dân”, khơi dậy khát vọng, mọi tiềm năng, nguồn lực, nhất là nguồn lực nội sinh, góp phần tích cực để đất nước phát triển nhanh, bền vững, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
- Vậy những nội dung nào sẽ được Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tập trung thực hiện trong nhiệm kỳ tới?
- Nhiệm kỳ 2019-2024, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp cần tập trung vào các nội dung chính yếu sau:
Một là: Tiếp tục mở rộng và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, bảo đảm sự đồng thuận, thống nhất cao về tư tưởng và hành động trong thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Thực hiện tốt hơn nữa việc vận động, tập hợp, đoàn kết rộng rãi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, động viên mọi người hướng về Tổ quốc, tùy theo sức mình góp phần xây dựng quê hương, đất nước giàu mạnh.
Hai là: Lắng nghe, tiếp thu ý kiến xây dựng, phản biện của nhân dân để kịp thời tham mưu, đề xuất với cấp ủy Đảng, chính quyền cho hiệu quả. Phối hợp xử lý kịp thời các vấn đề phức tạp nảy sinh từ cơ sở. Thể hiện rõ vai trò là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Quan tâm hơn nữa công tác dân tộc, tôn giáo, thường xuyên chăm lo đối với già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng, có giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với các thủ đoạn thù địch, lợi dụng vấn đề “dân tộc, tôn giáo” nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Ba là: Thông qua các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, mặt trận các cấp tuyên truyền, động viên nhân dân giúp nhau phát triển kinh tế, giảm nhanh hơn nữa tỷ lệ hộ nghèo, vươn lên làm giàu; không để ai bị bỏ lại phía sau; xây dựng khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp. Các tầng lớp nhân dân, các thành phần kinh tế đồng tâm, hiệp lực, đóng góp trí tuệ, tài năng, sáng tạo, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự trị an của mỗi địa phương và trong cả nước.
Bốn là: Tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hành dân chủ gắn liền với tăng cường trật tự, kỷ cương, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật. Nâng cao kết quả công tác giám sát, phản biện xã hội; phối hợp giải quyết kịp thời, kết quả đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; thực hiện phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Tích cực tham gia xây dựng chỉnh đốn Đảng, tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với việc thực hiện Chỉ thị 05-CT/TƯ của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Năm là: Như Bác Hồ kính yêu đã dạy “Cán bộ là gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại đều là do cán bộ tốt hay kém”, vì thế mặt trận cần phải nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp, trước hết cán bộ chuyên trách phải là những người tiên phong về nhận thức, gương mẫu trong hành động; năng động, sáng tạo, biết lắng nghe ý kiến của nhân dân, dám chịu trách nhiệm trước nhân dân, không đùn đẩy, né tránh khi thực hiện công việc. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, hướng mạnh về cơ sở, địa bàn dân cư, xây dựng cộng đồng dân cư tự quản, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Với quyết tâm mới, khí thế mới, Đại hội IX Mặt trận Tổ quốc Việt Nam kỳ vọng, tin tưởng vào sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc; những quyết sách đúng đắn, hiệu quả, kịp thời của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy Đảng; những nghị quyết, quyết định, giám sát tối cao của Quốc hội và sự chủ động chỉ đạo, điều hành, quyết liệt của Chính phủ, chính quyền các cấp, sự phối hợp đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân, sự đồng tình, ủng hộ của quốc tế…
Nhất định đất nước ta sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức, vững bước trên con đường phát triển nhanh, bền vững, theo định hướng xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
- Trân trọng cảm ơn đồng chí!
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.