Thúc đẩy hỗ trợ ươm tạo doanh nghiệp KH&CN

- Thưa ông, dự án BIPP sẽ giúp phát triển đổi mới sáng tạo thông qua việc ươm tạo công nghệ, doanh nghiệp KH&CN như thế nào?

- Hiện nay hoạt động ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp KH&CN tại Việt Nam vẫn còn mới và cũng chưa có nhiều thành tựu nổi bật. Tuy nhiên, theo xu hướng chung, trong thời gian tới, việc đẩy mạnh hoạt động này vừa là nhiệm vụ, vừa là mục tiêu hết sức quan trọng mà Bộ KH&CN cũng như ngành KH&CN cần nỗ lực để đạt được. Khi mà chúng ta có được hệ thống các DN khởi nghiệp, các doanh nghiệp KH&CN ngày càng nhiều và đa dạng thì sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển nền kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.

Dự án BIPP kéo dài 5 năm, từ 2015 đến năm 2019, gồm 3 hợp phần chính. Hợp phần 1 xây dựng và hoàn thiện chính sách, hợp phần 2 hỗ trợ thí điểm 2 mô hình ươm tạo tại Viện Ứng dụng công nghệ và Trường ĐH Bách khoa TP Hồ Chí Minh, hợp phần 3 thí điểm Quỹ InnoFund nhằm hỗ trợ quá trình tiền ươm tạo và ươm tạo doanh nghiệp KH&CN.

- Như vậy là Quỹ InnoFund đóng một vai trò quan trọng về tài chính trong quá trình ươm tạo doanh nghiệp, ông có thể nói rõ hơn về Quỹ này?

- Mục tiêu của Quỹ InnoFund là tài trợ không hoàn lại đối với các tổ chức, các nhân có dự án ươm tạo doanh nghiệp khởi nghiệp, ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp KH&CN. Các dự án tiềm năng và khả thi sẽ được xem xét để lựa chọn và có sự hỗ trợ về tài chính từ Quỹ này. Quỹ hoạt động với hai cửa sổ chính. Cửa thứ nhất hướng tới mục tiêu tăng cường chuyển giao kết quả nghiên cứu đổi mới sáng tạo của các nhà nghiên cứu, đầu tư vào sản phẩm có khả năng thương mại hóa cao để hình thành doanh nghiệp KH&CN. Đối tượng của cửa số một là các nhà nghiên cứu và các doanh nghiệp Việt Nam đang tiến hành hoạt động ươm tạo trong một vườn ươm của Việt Nam. Quỹ sẽ hỗ trợ tư vấn công nghệ nhằm xác định đề án có khả năng thương mại hóa cao; hỗ trợ tư vấn mua sắm nguyên vật liệu, thuê, mua thiết bị liên quan đến phát triển mẫu sản phẩm, tư vấn để phát triển và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, hỗ trợ kỹ thuật cho các nhà khởi nghiệp… Cửa sổ thứ hai hướng tới mục tiêu tăng cường năng lực của các vườn ươm doanh nghiệp KH&CN để có thể cung cấp đầy đủ các loại hình dịch vụ cho khách hàng vào vườn ươm.

Chúng tôi hy vọng rằng có những bài học kinh nghiệm rút ra từ sự hỗ trợ này, làm sao để chúng ta có nhiều hơn những quỹ tương tự như Quỹ Innofund, nhằm tài trợ và hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp. Đồng thời chúng tôi sẽ nghiên cứu, đề xuất những giải pháp với cấp có thẩm quyền một số cơ chế để Quỹ Innofund có thể tiếp tục tồn tại và phát triển một cách bền vững sau khi dự án BIPP kết thúc thời gian hoạt động.

- Hiện nay có một số mô hình vườn ươm đã nhận được sự hỗ trợ từ phía dự án BIPP và hoạt động rất hiệu quả, ông có thể giới thiệu rõ hơn các mô hình này?

- Việt Nam đã hình thành một số mô hình vườn ươm doanh nghiệp công nghệ như: Vườn ươm thuộc Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin của Tập đoàn FPT, vườn ươm doanh nghiệp thuộc Khu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh, Khu công nghệ cao Hòa Lạc... Tuy nhiên, hiện nay các vườn ươm vẫn còn gặp nhiều khó khăn như thiếu vốn đầu tư, năng lực cung cấp dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật, kỹ năng thương mại hóa kết quả nghiên cứu hạn chế... Một số vườn ươm chỉ hoạt động trong thời gian nhận được tài trợ của dự án, khi dự án kết thúc thì cũng ngừng hoạt động. Dự án BIPP có nội dung thí điểm hỗ trợ Trung tâm ươm tạo DN KH&CN Nacentech của Viện Ứng dụng công nghệ và vườn ươm của Trường ĐH Bách khoa TP Hồ Chí Minh. Đây là 2 vườn ươm nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính của dự án. Hiện Trung tâm Nacentech đang đặt kỳ vọng đến năm 2019 sẽ cho ra đời 8 đến 10 doanh nghiệp KH&CN đủ sức cạnh tranh và đứng vững trên thị trường.

Việc xây dựng khung pháp lý cho hoạt động ươm tạo và phát triển các doanh nghiệp KH&CN cùng với việc kết nối giữa các viện nghiên cứu, trường ĐH, doanh nghiệp và thương mại hóa các kết quả nghiên cứu là một trong những giải pháp có ý nghĩa quan trọng để góp phần phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế hiện nay. Dự án BIPP sẽ là một kênh hỗ trợ quan trọng thúc đẩy sự phát triển của họat động này.

- Cảm ơn ông về nội dung trao đổi!