Thúc đẩy đổi mới sáng tạo từ cơ sở

Cơ sở chủ động

Tại Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số thành phố Hồ Chí Minh vừa diễn ra giữa tháng 10-2022, sản phẩm “Gậy dẫn đường thông minh ứng dụng công nghệ OCR” phục vụ người khiếm thị của nhóm 5 học sinh Trường Trung học phổ thông Lê Quý Đôn (quận 10) nhận được sự chú ý đặc biệt.

Các em gồm Đỗ Anh Kiệt, Nguyễn Hữu Quốc Trung, Nguyễn Ngọc Quỳnh Trâm, Lê Ngọc Minh Khuê (lớp 12) và Phạm Minh Triết (lớp 11) đã cùng giáo viên hướng dẫn là cô Lê Thị Thúy sản xuất thành công bản thử nghiệm chiếc gậy dẫn đường thông minh sử dụng công nghệ OCR (nhận dạng ký tự quang học) kết hợp camera và các cảm biến. Khi phát hiện vật cản hay biển báo, gậy sẽ nhận dạng và gửi tín hiệu để loa phát thành tiếng, báo đến người dùng.

Em Nguyễn Hữu Quốc Trung, một trong hai học sinh có ý tưởng ban đầu về sản phẩm này cho biết: “Các thầy cô giáo và các chuyên gia đang tiếp tục giúp nhóm chúng em hoàn thiện ý tưởng và phát triển sản phẩm như một dự án khởi nghiệp để gậy thông minh được gắn định vị GPS kết nối điện thoại thông minh, giúp người thân có thể theo dõi người khiếm thị từ xa và trợ giúp khi cần thiết”.

Còn tại quận 6, qua quá trình nghiên cứu, khảo sát thói quen, nhu cầu mua bán của người dân và tiểu thương, Phòng Kinh tế quận đã phối hợp với đối tác triển khai giải pháp “Mô hình mua bán không dùng tiền mặt” và tham mưu UBND quận 6 xây dựng mô hình “Tuyến phố 4.0 mua bán không dùng tiền mặt”. Hiện tại, mô hình đang được hơn 30 hộ kinh doanh trên phố Nguyễn Hữu Thuận chuyên doanh vải và thời trang tham gia thực hiện.

Tại đây, các tiểu thương được cung cấp thiết bị và ứng dụng giúp thanh toán không dùng tiền mặt; người mua được hướng dẫn sử dụng các ví điện tử thông qua điện thoại thông minh có cài đặt ứng dụng. Chị Phương Khánh Chi, một người chuyên mua hàng bán buôn tại chợ này cho biết: “Việc thanh toán trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn vì chỉ cần quét mã QR. Mọi giao dịch được lưu vết, rất tiện cho quản lý, tra soát...”. UBND quận 6 đã có kế hoạch triển khai ứng dụng này đến các chợ truyền thống, các doanh nghiệp nhỏ trên địa bàn ngay trong năm 2022.

Thành phố hỗ trợ

Các quận Phú Nhuận và Bình Thạnh là hai địa phương đầu tiên của thành phố Hồ Chí Minh triển khai bộ Công cụ quản lý chợ. Đây là sản phẩm công nghệ hoạt động trên môi trường web và ứng dụng cho điện thoại thông minh, giúp ban quản lý các chợ theo dõi đầy đủ hoạt động của tiểu thương, lượng hàng hóa cũng như chất lượng sản phẩm mua bán trong chợ. Bộ công cụ này cũng giúp phòng kinh tế quản lý mọi mặt hoạt động của các chợ trên địa bàn thông qua thao tác trên máy tính hoặc điện thoại thông minh.

Ông Võ Hưng Sơn, Trưởng phòng Khoa học và Công nghệ cơ sở (Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, trước đây, việc quản lý các hoạt động của chợ thường được cơ quan chức năng thực hiện thủ công, dựa vào hồ sơ giấy, vừa khó lưu trữ, vừa khó tra soát. Khi có biến động trong chợ về hàng hóa, chất lượng, xuất xứ, đổi chủ kinh doanh…, ban quản lý chợ cũng như phòng kinh tế các quận, huyện rất khó nắm bắt.

“Thực hiện chủ trương của UBND thành phố Hồ Chí Minh về đổi mới hoạt động quản lý lĩnh vực công, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh đã cùng đối tác thực hiện bộ Công cụ quản lý trực tuyến này, thử nghiệm tại 10 chợ do UBND các quận Phú Nhuận và Bình Thạnh quản lý từ đầu năm 2022. Đến nay, bộ công cụ đã phát huy tác dụng hơn cả mong đợi và sẽ được chuyển giao miễn phí cho tất cả các địa phương”, ông Võ Hưng Sơn nói.

Phó Trưởng phòng Kinh tế quận Phú Nhuận Nguyễn Thị Hòa nhận xét, với bộ công cụ, đơn vị quản lý có thể ngay lập tức trích xuất dữ liệu từng sạp trong 4 chợ do UBND quận quản lý, gồm các thông tin về lĩnh vực, xuất xứ, chất lượng mặt hàng kinh doanh; tình trạng pháp lý của sạp và chủ sạp; hồ sơ sức khỏe của những người bán thực phẩm…

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh Chu Vân Hải thông tin, thời gian tới, Sở đề nghị các địa phương tiếp tục đặt hàng Sở thực hiện các giải pháp công nghệ ứng dụng vào thực tiễn. Mặt khác, Sở tiếp tục chủ động tìm hiểu, nghiên cứu đưa đến cơ sở những giải pháp mới, ứng dụng mới để công cuộc đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số ngày càng thực chất và hiệu quả hơn.