Thủ tướng Nhật Bản ở thế khó sau khi khối cầm quyền mất thế đa số tại Hạ viện

Liên minh cầm quyền chỉ giành được 215/465 ghế trong Hạ viện, thấp hơn nhiều con số 288 ghế trước đó, đồng thời cũng bỏ lỡ mục tiêu tối thiểu đặt ra là giữ được đa số trong kỳ bầu cử lần này.

Kết quả ảm đạm trong cuộc tổng tuyển cử nhấn mạnh thực trạng mất lòng tin sâu sắc của cử tri vào Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền sau nhiều bê bối. "Việc đặt cược vào giải tán Hạ viện chỉ 8 ngày sau khi nhậm chức vào ngày 1-10 và kêu gọi một cuộc tổng tuyển cử đã phản tác dụng" - một bài viết của Kyodo có đoạn.

Cuộc bầu cử vừa qua chứng kiến Đảng Dân chủ Lập hiến Nhật Bản (CDPJ) - thế lực đối lập chính - gia tăng đáng kể số ghế tại Hạ viện, khi giành được 148 ghế, tăng mạnh so với 98 ghế trước đó.

Chia sẻ về kết quả bầu cử, thủ tướng Ishiba Shigeru thừa nhận tình hình "khó khăn", nhưng bày tỏ hy vọng có thể tiếp tục lãnh đạo chính phủ hiệu quả để thúc đẩy các chính sách của liên minh cầm quyền.

Trong nội các Nhật Bản, Bộ trưởng Nông nghiệp Yasuhiro Ozato đã bị đánh bại bởi đối thủ trong đảng đối lập. Bộ trưởng Tư pháp Hideki Makihara cũng mất ghế. Cựu Bộ trưởng Giáo dục Hakubun Shimomura cùng với khoảng một nửa trong số khoảng 10 người bị từ chối ủng hộ đã mất ghế.

Giới quan sát cho rằng, mọi dự đoán lúc này về diễn biến sau bầu cử đều chưa chắc chắn, đặc biệt là khi một số đảng đối lập lớn vừa đạt được những bước tiến trong kỳ bầu cử 2024 đang có xu hướng từ chối gia nhập chính phủ liên minh với khối cầm quyền.

Một lựa chọn cho liên minh cầm quyền là tìm kiếm sự hợp tác từ Đảng Dân chủ vì Nhân dân, vốn có số ghế tại Hạ viện tăng gấp bốn lần lên 28 ghế. Tuy nhiên, lãnh đạo đảng này, ông Yuichiro Tamaki, đã bác bỏ ý tưởng gia nhập liên minh cầm quyền.

Đảng Đổi mới Nhật Bản, một lực lượng đối lập khác, cũng không mặn mà với việc hợp tác cùng LDP và liên minh cầm quyền.

Trước thực tế trên, các ý kiến phân tích cho rằng, kết quả bầu cử sẽ khiến đương kim Thủ tướng Nhật Bản gần như không thể thực hiện lời hứa quan trọng là khởi xướng đề xuất sửa đổi Hiến pháp, vốn đòi hỏi phải có sự chấp thuận của đa số tại Hạ viện.

Thủ tướng Ishiba Shigeru đã cam kết ưu tiên giảm bớt tác động tiêu cực của lạm phát đối với các hộ gia đình, tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản, tăng cường nền kinh tế khu vực và khả năng chống chịu thiên tai...

Kết quả bầu cử lần này cũng sẽ đặt ra một thách thức khó khăn cho ông Ishiba trong bối cảnh đang tìm cách xây dựng lại LDP.

Theo cơ quan bầu cử Nhật Bản, tỉ lệ cử tri đi bỏ phiếu vừa qua ở mức 53,84%, giảm khoảng 2% so với cuộc bầu cử năm 2021 và thấp thứ ba kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ II. Số lượng nữ nghị sĩ lên tới 73 người, là mức cao kỷ lục.