Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Hoàn thiện cơ chế phòng ngừa, bảo đảm "không thể tham nhũng"

Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình và đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương.

Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an chủ trì hội nghị.

Nhiều vụ án thu hồi 100% tài sản, xử lý được tội danh "rửa tiền"

Theo báo cáo do Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an trình bày, cơ quan điều tra các cấp trong Công an nhân dân đã khởi tố mới 1.856 vụ với 4.072 bị can phạm tội về tham nhũng, thu hồi gần 19.500 tỷ đồng và trên 290.000 m2 đất. Đã điều tra 120/133 vụ, chiếm tỷ lệ 91% các vụ án lớn thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo.

Nhiều vụ án, vụ việc tham nhũng kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, kể cả những vụ việc tồn đọng từ nhiều năm trước được xử lý dứt điểm, nghiêm minh, đúng pháp luật với quan điểm không có vùng cấm, không có ngoại lệ, dù bất kể đó là ai, không còn tình trạng xử lý thiếu kiên quyết, kéo dài, “chìm xuồng'', việc mở rộng điều tra các vụ án được thực hiện triệt để hơn, đi sâu làm rõ bản chất chiếm đoạt, vụ lợi của các đối tượng. Điển hình như một số vụ án xảy ra tại ngân hàng ACB và các ngân hàng Đại Tín, Dầu khí, Đông Á, Phương Nam, Sacombank đã được điều tra, làm rõ, mở rộng, ngăn chặn các ý đồ “lợi ích nhóm” một cách kịp thời; vụ Trịnh Xuân Thanh, Đinh Mạnh Thắng và đồng phạm tham ô tài sản cũng là những vụ án tồn đọng từ trước đã được giải quyết dứt điểm, giúp việc truy tố, xét xử vụ án thành công trong giai đoạn này.

Công tác thu hồi tài sản hiệu quả, triệt để hơn rất nhiều, tỷ lệ thu hồi tài sản năm sau cao hơn năm trước, nhất là 3 năm trở lại đây. Nhiều vụ án thu hồi được 100% tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát như vụ án xảy ra tại Tổng công ty viễn thông Mobifone, vụ án Hứa Thị Phấn... Nhiều tài sản bị tẩu tán, chuyển nhượng, che giấu, thậm chí cả tài sản đã bị chuyển ra nước ngoài cũng đã được phát hiện, truy nguyên ngay từ giai đoạn điều tra ban đầu (như vụ Trần Bắc Hà, nguyên Chủ tịch Ngân hàng BIDV, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an phối hợp với các cơ quan chức năng đã kịp thời phong tỏa để thu hồi hơn 10 triệu USD bị tẩu tán ra nước ngoài).

Trước đây, công tác điều tra, xử lý các vụ án lớn về tham nhũng, kinh tế chưa điều tra, xử lý được hành vi “rửa tiền” thì trong giai đoạn này, Cơ quan điều tra đã phát hiện, điều tra và khởi tố được 4 vụ án về tội danh “rửa tiền” (vụ án Trần Văn Liêm, Giang Kim Đạt và đồng phạm; vụ án Nguyễn Văn Dương, Phan Sào Nam và đồng phạm; vụ án Nhật Cường; vụ án tại Công ty cổ phần địa ốc Alibaba), kết quả đó góp phần bảo vệ thành quả của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, bảo vệ uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Từ việc điều tra, xử lý quyết liệt các vụ án tham nhũng ở cấp Trung ương, công tác điều tra xử lý án tham nhũng tại các địa phương ngày càng được nâng cao, từng bước khắc phục tình trạng “trên nóng, dưới lạnh". Năm 2016 có 11 địa phương không có án tham nhũng khởi tố mới, đến năm 2020, chỉ còn 3 địa phương.

Xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng

Nhắc lại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng ngày 12-12-2020, Thủ tướng cho biết, tại hội nghị quy mô lớn này, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã kết luận toàn diện công tác phòng, chống tham nhũng của hệ thống chính trị với 5 điểm nổi bật, 6 kinh nghiệm rút ra có ý nghĩa thực tiễn và lý luận, đồng thời xác định 5 phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới. Thủ tướng hoan nghênh và đánh giá cao Bộ Công an đã quán triệt, triển khai chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước để cụ thể hóa thành các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, thiết thực trong giai đoạn tới cũng như thể hiện quyết tâm chính trị cao của toàn lực lượng trong công tác phòng chống tham nhũng. Đây là lực lượng đầu tiên tổ chức quán triệt chủ trương của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng và ý kiến của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước tại hội nghị ngày 12-12.

Cơ bản thống nhất với báo cáo tổng kết của Bộ Công an do Thượng tướng Lê Quý Vương và các báo cáo điển hình tại hội nghị, Thủ tướng biểu dương, đánh giá cao những đóng góp quan trọng, tích cực của lực lượng Công an nhân dân, lực lượng nòng cốt, chủ công trong đấu tranh, điều tra các vụ án tham nhũng.

Thủ tướng nhấn mạnh, Chính phủ luôn xác định quyết tâm chính trị cao trong đấu tranh, phòng chống tham nhũng, kiên quyết ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng.

Đồng thời với điều hành kinh tế - xã hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã xác định công tác phòng chống tham nhũng là nhiệm vụ rất quan trọng.

“Các cấp, các ngành đã tăng cường trách nhiệm triển khai các giải pháp phòng chống tham nhũng và không chỉ chống tham nhũng mà đấu tranh chống lãng phí”, Thủ tướng nói.

Quán triệt xuyên suốt phương châm không có vùng cấm, không có ngoại lệ, chúng ta đã kiên quyết xử lý hình sự một số cán bộ cấp cao, tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang có vi phạm. Qua đó có tác dụng cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa tham nhũng, góp phần nâng cao uy tín, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, Đảng viên và nhân dân.

“Đặc biệt, năm 2020, các đồng chí đã bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, chủ động nhận diện, chọn điểm đột phá, đánh đúng, đánh trúng tội phạm, truy tố một số vụ, cảnh tỉnh cả vùng, góp phần lan tỏa, làm chuyển biến tình hình, một số lĩnh vực nhạy cảm như phòng chống dịch Covid-19, xã hội hóa dịch vụ y tế, phục vụ đắc lực cho các nhiệm vụ chính trị của đất nước, điển hình là vụ CDC Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai…”, Thủ tướng nói. Qua các vụ án này, Bộ Công an đã kịp thời kiến nghị Chính phủ, Bộ Y tế chỉ đạo triển khai nhiều biện pháp quản lý chặt chẽ hơn việc đấu thầu trang thiết bị y tế, công khai minh bạch giá thuốc và giá thiết bị y tế, được dư luận và nhân dân đồng tình ủng hộ. Có thể nói, “hiệu quả kinh tế” là rất lớn, góp phần cảnh tỉnh, răn đe, ngăn chặn thất thoát tài sản Nhà nước.

Bảo đảm “không thể tham nhũng”

Để bảo đảm phòng, chống tham nhũng hiệu quả, căn cơ, lâu dài, Thủ tướng đề nghị Bộ Công an cần phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ, các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm phòng ngừa tham nhũng; tập trung tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách nhằm khắc phục những sơ hở, bất cập. Thực hiện tốt hơn nữa các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, hoàn thiện cơ chế phòng ngừa, bảo đảm "không thể tham nhũng", nhất là quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập, thu hồi tài sản tham nhũng; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập của từng người có chức vụ, quyền hạn.

Tiếp tục củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan điều tra trong Công an nhân dân; tăng cường cán bộ có năng lực, trình độ, kinh nghiệm, đặc biệt phải thực sự trong sạch, liêm khiết làm nhiệm vụ phòng chống tham nhũng. Xử lý nghiêm minh các đối tượng phạm tội đảm bảo khách quan, thận trọng, thấu đáo trên nguyên tắc thượng tôn pháp luật, "không có vùng cấm", đảm bảo nguyên tắc suy đoán vô tội, trọng chứng hơn trọng cung, không bỏ lọt tội phạm nhưng không được làm oan người vô tội.

Thủ tướng lưu ý, trong điều tra, truy tố, xét xử, cần xem xét cụ thể bối cảnh, môi trường và thiệt hại để xử lý đúng pháp luật, nhân văn, có lý, có tình. Mục tiêu quan trọng nhất của chúng ta là ổn định xã hội để phát triển kinh tế - xã hội, vì vậy trong điều tra xử lý, không hình sự hóa các quan hệ dân sự, hành chính để doanh nghiệp và người dân yên tâm đầu tư sản xuất, kinh doanh, nhưng không được bỏ lọt tội phạm, không tạo cơ sở cho tham nhũng, tiêu cực.

"Làm sao người dân, doanh nghiệp tin tưởng vào công lý, chân lý. Kinh tế phát triển, người dân, doanh nghiệp yên tâm làm ăn, đúng pháp luật, giải quyết nhiều việc làm, xã hội bình yên là niềm vui của tất cả chúng ta", Thủ tướng nói.

Cần tạo điều kiện cho các chủ thể sai phạm khai nhận và khắc phục hậu quả thiệt hại tốt, có chính sách hình sự phù hợp. Đẩy nhanh tiến độ điều tra các vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, chú trọng công tác điều tra, mở rộng vụ án, kết luận, đề xuất xử lý triệt để, nghiêm minh, đề nghị truy tố đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Trong điều tra xử lý, đối với những đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng cho xã hội, nhất là đối tượng làm ăn phi pháp, sản xuất hàng giả, hàng gian như thuốc chữa bệnh, trốn thuế, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng... có sự tiếp tay, bao che của cán bộ tham nhũng thì cần xử lý nghiêm để răn đe, giáo dục chung nhằm xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, minh bạch, công bằng; đồng thời bảo vệ những người dân lương thiện, những doanh nghiệp chân chính, tạo lòng tin cho toàn xã hội.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Tô Lâm đề nghị Công an các đơn vị, địa phương phải đồng thời làm tốt hai nhiệm vụ: Đấu tranh phòng, chống tham nhũng ngoài xã hội theo chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Công an và phòng ngừa đấu tranh chống tham nhũng ngay trong nội bộ. "Đây là hai nhiệm vụ có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, trong đó trước hết lực lượng Công an phải thực sự trong sạch, có bản lĩnh, ý chí chiến đấu, không thể bị mua chuộc", Bộ trưởng nhấn mạnh. "Xử lý một vụ cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực để không phải xử lý nhiều cán bộ, đảng viên. Đây là mục tiêu rất nhân văn của công tác điều tra".

Tại hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng đã trao tặng các danh hiệu cao quý cho các tập thể, cá nhân của Bộ Công an.