Thoái vốn đầu tư ngoài ngành: Thiếu lộ trình cụ thể

Dù gặp nhiều vướng mắc, nhất là việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành, nhưng UBND TP Hồ Chí Minh cho biết sẽ nỗ lực thực hiện mục tiêu tái cơ cấu và cổ phần hóa đúng tiến độ.

TP Hồ Chí Minh có 108 DN 100% vốn nhà nước, trong đó có 15 đơn vị đang thực hiện sáp nhập, giải thể, phá sản, bán; 17 tổng công ty, công ty TNHH một thành viên (MTV) hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con (gồm 17 văn phòng công ty mẹ và 41 DN thành viên); 33 công ty TNHH MTV độc lập, 2 quỹ địa phương. Hiện UBND TP Hồ Chí Minh đã phê duyệt Đề án tái cơ cấu 14/17 tổng công ty, công ty. Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, 3 công ty còn lại không phải lập đề án tái cơ cấu do Công ty Đầu tư tài chính nhà nước thành phố mới thành lập năm 2010; Công ty TNHH MTV Dệt may Gia Định, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu và Đầu tư Chợ Lớn thuộc đối tượng thực hiện cổ phần hóa giai đoạn 2013 - 2015.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Lê Mạnh Hà hầu hết các đề án được phê duyệt vào cuối năm 2013 nên thời gian thực hiện tái cơ cấu chỉ còn trong hai năm 2014 - 2015, trong khi khối lượng công việc rất lớn. Bên cạnh đó, việc tái cơ cấu DNNN thực hiện song song với hoạt động sản xuất kinh doanh cũng gặp nhiều trở ngại. Đặc biệt, việc thoái vốn đầu tư ra khỏi những lĩnh vực không phải ngành nghề kinh doanh chính thời gian qua còn thấp. Cụ thể, số vốn đã thoái trong giai đoạn 2011 - 2013 tại 14 tổng công ty, công ty theo giá trị sổ sách là 30,19 tỷ đồng; giá trị thu được thực tế là 30,8 tỷ đồng. Nguyên nhân thoái vốn chậm là do hầu hết các đề án đều phê duyệt vào cuối năm 2013 nên các DN chủ yếu tập trung vào tái cơ cấu lại ngành nghề sản xuất kinh doanh chính, tập trung vào các ngành nghề theo đúng chức năng và thế mạnh của DN. Bên cạnh đó, do kinh tế còn khó khăn nên các DN gặp khó khăn trong việc tìm đối tác mua, nhượng lại cổ phần, đặc biệt là các công ty cổ phần chưa niêm yết hoặc chưa đăng ký trên sàn giao dịch Upcom.

Tại buổi giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Đề án tái cơ cấu kinh tế TP Hồ Chí Minh diễn ra tuần qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho rằng, việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành trong 3 năm của 14 DN trong đề án tái cơ cấu được hơn 30 tỷ đồng là "không thể thuyết phục đoàn giám sát". Theo ông Nguyễn Văn Giàu, các DNNN ở TP Hồ Chí Minh đầu tư ngoài ngành rất lớn. Cụ thể: DNNN cả nước có vốn chủ sở hữu khoảng 1,3 triệu tỷ đồng mà vốn đầu tư ngoài ngành lĩnh vực sản xuất chính chỉ có 22.000 tỷ đồng. Trong khi đó, DNNN tại TP Hồ Chí Minh có vốn chủ sở hữu 54.000 tỷ đồng nhưng đầu tư ngoài ngành tới 11.400 tỷ đồng, bằng 1/2 của cả nước.

Theo ông Lê Mạnh Hà, các DNNN đang thoái vốn "tự nhiên", chưa theo kế hoạch. UBND thành phố đã yêu cầu các đơn vị này đẩy mạnh việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành trong năm 2014 - 2015 và phải có kế hoạch thoái vốn bao nhiêu, theo từng quý… Dự kiến, trong năm 2014 giá trị thoái vốn đầu tư ngoài ngành của các DN là 1.480.000 triệu đồng. "Việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành sẽ được thực hiện một cách cương quyết nhưng thận trọng, đến năm 2015 nhất định sẽ hoàn thành theo kế hoạch", ông Lê Mạnh Hà nói.