Thế nào là “việc dân sự” ?

Khi tôi làm đơn khởi kiện dân sự gửi tới TAND thì được hướng dẫn làm đơn yêu cầu tòa án giải quyết “việc dân sự”, không phải là khởi kiện vụ án dân sự. Đề nghị quý báo cho biết thế nào là “việc dân sự”, những sự việc nào thì đương sự cần làm đơn yêu cầu tòa án giải quyết việc dân sự?

Duy Quang (quận Long Biên)

Trả lời: Căn cứ Bộ luật Tố tụng dân sự hiện hành (Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2004), đương sự có quyền khởi kiện để tòa án giải quyết các vụ án dân sựvà quyền yêu cầu để tòa án giải quyết các việc dân sự.

Vụ án dân sự là các vụ án về tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động.

Việc dân sự là việc cá nhân, cơ quan, tổ chức không có tranh chấp, nhưng có yêu cầu tòa án công nhận hoặc không công nhận một sự kiện pháp lý là căn cứ làm phát sinh quyền, nghĩa vụ dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động của mình hoặc của cá nhân, cơ quan, tổ chức khác; yêu cầu tòa án công nhận cho mình quyền về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động.

Cụ thể, những yêu cầu về việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án bao gồm: yêu cầu tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, hoặc yêu cầu hủy bỏ các quyết định trên; yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú và quản lý tài sản của người đó; yêu cầu tuyên bố một người mất tích hoặc hủy bỏ quyết định đó; yêu cầu tuyên bố một người là đã chết hoặc hủy bỏ quyết định đó; yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định về dân sự, quyết định về tài sản trong bản án, quyết định hình sự, hành chính của tòa án nước ngoài hoặc không công nhận, không cho thi hành tại Việt Nam các bản án, quyết định đó.

Những yêu cầu về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án gồm các yêu cầu: hủy việc kết hôn trái pháp luật; công nhận thuận tình ly hôn, nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; công nhận sự thỏa thuận về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn; hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên hoặc quyền thăm nom con sau khi ly hôn; chấm dứt việc nuôi con nuôi; công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định về hôn nhân và gia đình của tòa án nước ngoài hoặc không công nhận, không cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định đó.

Những yêu cầu về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án gồm yêu cầu liên quan đến việc Trọng tài thương mại Việt Nam giải quyết các vụ tranh chấp theo quy định của pháp luật về trọng tài thương mại; yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định kinh doanh, thương mại của tòa án nước ngoài hoặc không công nhận,không cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định đó; yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam quyết định kinh doanh, thương mại của trọng tài nước ngoài.

Những yêu cầu về lao động thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án gồm yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định lao động của tòa án nước ngoài hoặc không công nhận, không cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định lao động của tòa án nước ngoài; yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam quyết định lao động của trọng tài nước ngoài.

Như vậy, khi muốn tòa án giải quyết một trong những việc trên, công dân phải làm “Đơn yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự” gửi tới TAND có thẩm quyền.