Thảo luận định hướng phát triển Cộng đồng ASEAN sau năm 2025

Dựa trên báo cáo về Tầm nhìn ASEAN 2040 của Thái Lan và nghiên cứu của Viện nghiên cứu kinh tế ASEAN và Đông Á, Việt Nam đã đề nghị khởi động thảo luận về tầm nhìn cộng đồng, xác định đây là một trong những kết quả của Năm Chủ tịch ASEAN 2020. Tham dự cuộc họp lần này có các quan chức cao cấp ASEAN từ các cơ quan chuyên ngành trên 3 trụ cột Cộng đồng: Chính trị - An ninh, Kinh tế và Văn hóa - Xã hội.

Định hướng thảo luận tại cuộc họp, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh Cộng đồng ASEAN đã hình thành được 5 năm, ASEAN đã và đang đối diện với nhiều thách thức cũng như cơ hội trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế đang thay đổi nhanh chóng. ASEAN đã cho thấy sự năng động và tầm nhìn xa trông rộng trong xác định phương hướng phát triển của ASEAN trong hơn 5 thập kỷ qua. 

Trao đổi tại cuộc họp, các nước ASEAN đánh giá cao đề xuất của Việt Nam, khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ cùng Việt Nam trong quá trình thảo luận, góp phần định hướng phát triển phù hợp cho Cộng đồng ASEAN trong thời gian tới. Các nước đề nghị Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 cần bao trùm các nội dung về chuyển đổi số, an ninh mạng, biến đổi khí hậu, phát triển bao trùm, thúc đẩy bản sắc ASEAN… Các nước cũng đề nghị chú trọng các biện pháp nâng cao hiệu quả của bộ máy của ASEAN, phối hợp liên ngành - liên trụ cột, tăng cường sự tham gia của tất cả các thành phần trong xây dựng Cộng đồng bao gồm kênh Nghị viện, kênh học giả và nghiên cứu, kênh doanh nghiệp, các tổ chức xã hội.

Chia sẻ quan điểm của Việt Nam, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 cần xác định rõ tính chất và bản chất của ASEAN là cơ sở quyết định các mục tiêu, nguyên tắc và thể thức hoạt động của ASEAN trong tương lai. Thứ trưởng cho rằng với các đặc thù phát triển của mình, ASEAN cần theo đuổi cách tiếp cận tiệm tiến, từng bước đẩy mạnh liên kết kinh tế làm cơ sở để xác định các hình thức liên kết tiếp theo của Cộng đồng ASEAN. 

Trưởng SOM ASEAN Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng khẳng định trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế tiếp tục biến động nhanh chóng, phức tạp, ASEAN cần tiếp tục thể hiện vai trò trung tâm, là động lực thúc đẩy các tiến trình đối thoại, xây dựng lòng tin vì hoà bình, an ninh và ổn định ở khu vực, ứng phó chủ động, hiệu quả hơn với các thách thức đặt ra cũng như đóng góp tích cực hơn nữa vào các nỗ lực đảm bảo hòa bình và phát triển của cộng đồng quốc tế. ASEAN cũng cần đảm bảo cách tiếp cận bao trùm, đảm bảo phát triển đồng đều, bền vững ở các vùng, miền, giữa các quốc gia, các thành phần khác nhau trong xã hội để không ai bị bỏ lại phía sau. 

Trưởng SOM ASEAN Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng đề nghị ASEAN cần quan tâm đầy đủ đến việc gắn kết chặt chẽ phát triển ở các tiểu vùng với tiến trình phát triển chung của Cộng đồng ASEAN, xây dựng một Cộng đồng ASEAN thực sự hướng đến người dân, đặt người dân vào trung tâm của quá trình phát triển. Thứ trưởng cho rằng quá trình thảo luận về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 cần kết hợp với công tác đánh giá giữa kỳ Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, cũng là một trong những ưu tiên của Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020.

Theo kế hoạch, Việt Nam sẽ tiếp tục tổ chức hội nghị tham vấn với sự tham dự của đại diện rộng rãi các ngành, các thành phần trong xã hội của các nước thành viên ASEAN về định hướng xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 để tổng hợp các ý kiến đóng góp, trình lên các nhà lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 vào tháng 11 tới.