Tháo gỡ khó khăn để phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến kết nối với điểm cầu chính tại Thủ đô Hà Nội. Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Lê Hồng Sơn tham dự tại điểm cầu thành phố Hà Nội.

Hỗ trợ tín dụng cho hơn 6,5 triệu hộ nghèo, cận nghèo

Báo cáo tại hội nghị cho thấy, năm 2022, công tác dân tộc trên địa bàn cả nước có nhiều chuyển biến rõ nét và kết quả nổi bật, góp phần quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu chung về phát triển kinh tế - xã hội. Sản xuất đã có bước phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa; tỷ lệ hộ nghèo giảm đạt chỉ tiêu đề ra, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào ổn định và từng bước được cải thiện. Kết cấu hạ tầng tiếp tục được tăng cường. Công tác giáo dục, y tế ở vùng dân tộc thiểu số có nhiều tiến bộ; giá trị văn hóa dân tộc tiếp tục được quan tâm bảo tồn và phát huy. 

Theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, ước đến 31-12-2022, tổng dư nợ tín dụng chính sách đạt 286.970 tỷ đồng với hơn 6,5 triệu hộ nghèo và cận nghèo và đối tượng chính sách khác, trong đó cho vay theo Nghị định 28/2022/NĐ-CP ước đạt 2.780 tỷ đồng, với 30.000 người vay.

Trong đó, Bộ Giao thông - Vận tải đã hoàn thành Đề án xây dựng 186 cầu treo dân sinh ở khu vực tập trung nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, đảm bảo an toàn giao thông với tổng mức đầu tư 1.005 tỷ đồng trên địa bàn 28 tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung và Tây Nguyên; xây dựng 2.457 cầu dân sinh với kinh phí 5.695,53 tỷ đồng trên phạm vi 50 tỉnh…

Năm 2023, Ủy ban Dân tộc tập trung vào 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm chỉ đạo, điều hành. Trong đó, tổ chức thực hiện tốt hơn nữa Chương trình, trọng tâm là tập trung tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong thực hiện Quyết định số 1719/QĐ-TTg để đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình. Đồng thời, tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình trên địa bàn vùng dân tộc thiểu số và miền núi, kịp thời cung cấp thông tin, báo cáo về chương trình, chính sách dân tộc, đặc biệt là các điểm nóng về an ninh trật tự, tình hình thiên tai, dịch bệnh, môi trường...

Thảo luận tại hội nghị, các đại biểu đánh giá cao các chính sách của Đảng, Nhà nước trong phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng cho rằng, công tác xóa đói giảm nghèo tuy có tiến bộ, song tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao, giảm nghèo chưa bền vững; chênh lệch mức sống giữa vùng đồng bào dân tộc thiểu số với mặt bằng chung cả nước chậm được thu hẹp.

Cùng với đó, chất lượng giáo dục và nguồn nhân lực vùng dân tộc thiểu số và miền núi còn thấp. Việc thực hiện một số chính sách ưu đãi về giáo dục cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực, nguồn cán bộ cho sự phát triển bền vững của vùng.

Phát biểu tại hội nghị, Trưởng ban Dân tộc thành phố Hà Nội Nguyễn Nguyên Quân cho biết, năm 2022, thành phố Hà Nội đã triển khai quyết liệt, có hiệu quả kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn.

Cụ thể, thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2030 với kinh phí bố trí trong kế hoạch trung hạn 5 năm giai đoạn 2021-2025 trên 2.100 tỷ đồng để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng 14 xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi cho 121 dự án. Năm 2022 là năm đầu tiên thành phố thực hiện hỗ trợ hằng tháng cho người uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số với mức 50% mức lương cơ sở với kinh phí hơn 1,13 tỷ đồng.

Lồng ghép các chương trình, dự án để bảo đảm thực hiện hiệu quả

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, năm 2022 vừa qua, tình hình thế giới và trong nước gặp nhiều khó khăn, nên đời sống của người dân, trong đó có người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi bị ảnh hưởng nặng nề. Trong bối cảnh đó, công tác dân tộc, chính sách dân tộc tiếp tục được Đảng, Nhà nước quan tâm sâu sát. Các bộ, ngành Trung ương và địa phương tích cực phối hợp, tổ chức thực hiện góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào dân tộc thiểu số.

 Năm 2022 là năm đầu tiên tổ chức triển khai Chương trình, theo đó các địa phương đã triển khai hết sức đồng bộ. Trong đó, Ủy ban Dân tộc cùng 15 bộ, ngành được giao nhiệm vụ thực hiện các dự án, tiểu dự án đã hoàn thành 32/33 văn bản hướng dẫn; 60 văn bản trao đổi, quy trình… làm cơ sở pháp lý để các địa phương triển khai có hiệu quả Chương trình.

“Ngày 30-12-2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Chương trình hành động thực hiện Chiến lược công tác dân tộc từ nay đến năm 2030, tầm nhìn 2045, gồm có 25 đề án, chính sách được các bộ, ban ngành triển khai. Đây là cơ sở chính trị, pháp lý quan trọng nhất về công tác dân tộc ngoài các Nghị quyết của Đảng và Kết luận số 65-KL/TƯ ngày 30-10-2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TƯ của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới”, Bộ trưởng Hầu A Lềnh cho biết.

Về nhiệm vụ trọng tâm năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đề nghị các địa phương cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ có liên quan đến công tác dân tộc. Trong đó, cần có sự lồng ghép các chương trình, dự án để bảo đảm được thực hiện hiệu quả và phù hợp với từng địa phương. Chú trọng hỗ trợ công tác xóa đói, giảm nghèo cho các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn gặp nhiều khó khăn.

Cùng với đó là tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của chính sách giai đoạn 2021-2030. Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành với phương châm sâu sát, quyết liệt, đặc biệt là đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án trong Chương trình.