Thái Lan "giăng lưới" du lịch

Dụ khách trước...

Bất cứ ai đặt chân đến sân bay quốc tế Bangkok cũng dễ dàng "ngửi" được cái không khí sặc mùi du lịch. Sân ga đông nghẹt người, và có thể nhận ra ngay phần lớn là du  khách. Những đoàn khách rồng rắn đi theo người cầm cờ là các hướng dẫn viên du lịch.

Anh Cẩm Hùng, nhà ở quận 5 - TPHCM, đang đổi tiền ở sân bay, cho biết: "Đi Thái Lan chơi rẻ hơn Hà Nội. Từ TPHCM đi Hà Nội, tiền máy bay thôi đã mất đứt 200USD/vé khứ hồi. Còn Thái Lan chỉ mất 305USD là chơi được mấy ngày vô tư". Anh Hùng cho tôi biết một loạt địa chỉ mà đoàn của anh được tham quan. Tôi thực sự kinh ngạc bởi không hiểu tại sao chỉ với số tiền khiêm tốn như vậy mà các hãng du lịch có thể tổ chức cho du khách đến Thái Lan  chơi "vô tư" 5 ngày, và người Thái có nghệ thuật gì mà hấp dẫn hàng vạn du khách mỗi ngày?

Tôi tìm đến các địa chỉ du lịch nổi tiếng của Thái Lan để tự tìm câu trả lời. Với tôi, Thái Lan không có điểm nào thực sự gây ấn tượng bởi cái đẹp hay sự độc đáo. Nhưng lạ một điều là mọi nơi đều hấp dẫn được du khách. Xe loại hai tầng đưa đón khách đậu san sát. Du khách chen vai nhau chật cứng. 

Ở Hoàng cung của Hoàng gia Thái Lan, một điểm du lịch nổi tiếng số một của Bangkok thì không thể tưởng tượng được người đâu ra mà đông đến thế. Trời nắng như đổ lửa nhưng trông vẻ mặt ai cũng tỏ ra rất thoả mãn, khoan khoái. Tôi hỏi người quản lý của quầy vé, chị cho biết trung bình mỗi ngày có khoảng 10.000 lượt người vào xem, cao điểm có 30.000 lượt người. Hoàng thành Huế ở VN uy nghi và hoành tráng hơn nhiều, bốn bề thành luỹ, trước mặt là dòng sông Hương, xa xa là những ngọn núi Ngự Bình, dãy núi Kim Phụng. Có thể nói, Hoàng thành Huế có phong cảnh hữu tình, kiến trúc độc đáo, phối hợp với cả cụm các lăng tẩm đền đài đa dạng, là di sản văn hoá thế giới. Vậy mà sống ở Huế nhiều năm, đến Huế cũng nhiều lần mỗi dịp lễ hội, nhưng chưa bao giờ tôi thấy được cảnh có đông du khách như ở đây? Nghĩ mà đau.

Thắc mắc của tôi được anh Min, một nhân viên hướng dẫn du lịch chuyên nghiệp của Thái Lan giải đáp. Anh nói, trước tiên, Thái Lan có chủ trương phải thu hút thật đông du khách bằng giá. Người Thái có chủ trương "số đông trước". Để cạnh tranh với các nước có ngành du lịch nổi tiếng trong khu vực như Singapore, Thái Lan bắt buộc phải phối hợp với các Cty du lịch của các nước để xây dựng tour với giá rẻ nhất. Để làm được điều đó, các khách sạn, nhà hàng, điểm vui chơi cùng thống nhất hạ giá cho khách tour. Ví dụ như hãng máy bay bán vé group (nhóm) giá hạ 30 - 40%, khách sạn cũng giảm 40 - 50%, nhà hàng và các điểm du lịch thì bán vé đoàn, tính ra mỗi du khách chỉ mất 20% so với đi lẻ.

Ngoài cạnh tranh về giá, các điểm du lịch của Thái Lan đều là của tư nhân, họ chủ động và linh động trong kinh doanh, biết xây dựng nhiều chương trình, màn biểu diễn phong phú, hấp dẫn. Như tại vườn thú Safari, chủ nhân của điểm du lịch này cho du khách thưởng thức những động vật thả hoang trong khu vườn 600ha. Sư tử, hổ, gấu, hươu, nai thả tự do không nhốt chuồng. Thú nuôi phong phú. Thấy bầy hươu cao cổ mấy chục con, mà thương cho TPHCM mới gom góp chắt chiu mua cho Thảo Cầm viên Sài Gòn được hai con hươu cao cổ "thiếu nhi" cuối tháng vừa qua. Xem thú xong, du khách được sang một khu riêng biệt để xem biểu diễn cá heo và nhiều show khác tuỳ thích.

Rồi "móc túi" sau

Có tiền mới di du lịch. Đi du lịch là để xài tiền. Nắm chắc được yếu tố này nên cỗ máy du lịch Thái Lan vận hành theo kiểu thu hút du khách vào càng nhiều càng tốt, sau đó mới "móc túi" một cách hợp lý nhất. Mấy ngày lang thang ở Thái Lan, tôi thấy người Thái rất hiền, buôn bán đàng hoàng, thân thiện. Tôi không thấy cảnh chèo kéo bán hàng, làm tội làm tình du khách như ở VN. Những cô, những cậu săn ảnh du khách, sau đó bán lại, mua hay không mua cũng được. Nhưng nhiều người sẵn sàng trả tiền cho một tấm ảnh kỷ niệm của mình. Tôi nhẩm tính nếu với tỉ lệ 3/10 người chịu mua (150 baht/tấm), thì mỗi ngày tại điểm du lịch Hoàng cung, tiền bán ảnh thu được 600.000 baht (khoảng 240 triệu đồng), chưa kể các điểm khác như sân bay, vườn bướm...

Mua lại tấm ảnh mình bị chụp là một chuyện, chuyện khác là tự mình xin được chụp. Như sau mỗi show voi biểu diễn ở Vườn hoa Nong Nooch thuộc thành phố Pattaya, du khách không khỏi bị quyến rũ bởi những chú voi. Và ai xin  đứng cạnh voi, lên ngồi trên vòi voi để chụp ảnh. Giá trả cho voi là 50 baht (khách tự chụp). Chưa kể là cưỡi voi, bỏ ra 200 baht.

Ngoài vô vàn cách lấy tiền đáng yêu trên, ngành du lịch Thái Lan còn kết hợp với các cơ sở sản xuất để "móc túi" khách vô cùng nghệ thuật. Điển hình như du khách sẽ được đi tham quan viện nghiên cứu nọc độc rắn ở Bangkok. Sau khi xem màn biểu diễn "hôn" rắn rùng rợn của nghệ nhân Thái, du khách sẽ được đưa vào phòng nghe thuyết trình về các dược liệu sản xuất từ rắn. Khách nước nào sẽ có người thuyết trình bằng tiếng nước đó, dược sĩ mà giới thiệu sản phẩm cực kỳ chuyên nghiệp.

Nghe xong, khó lòng từ chối mua những lọ thuốc quý hiếm mặc dù nó rất đắt tiền (trung bình 100USD/lọ 80 viên). Tôi chứng kiến một đoàn khoảng 20 người, mua tổng cộng khoảng 2.500USD. Chỉ mới một  đoàn thôi mà bán được như vậy thì viện này khỏi cần phải đi tiếp thị và mở đại lý ở đâu cho xa. Rồi tại cơ sở sản xuất da cũng ở Bangkok, điểm mà các Cty du lịch Thái Lan thường đưa du khách tới. Sản phẩm được sản xuất từ các loại da thú, rất đắt tiền, một túi xách phụ nữ giá khoảng 200 - 300USD, một chiếc móc khoá nhỏ xíu cũng 60.000 đồng. Bà Siwapom, quản lý bán hàng tại đây cho biết, mỗi ngày có chừng 100 đoàn (khoảng 3.000) đến tham quan cơ sở sản xuất. Tôi nhẩm tính, chỉ cần bán móc khóa thôi cơ sở này cũng có doanh thu hàng trăm triệu đồng mỗi ngày.

Một trong những nơi du khách đổ tiền ra khá nhiều là Vườn bướm, nơi bán các loại dược phẩm như cao hổ cốt, sữa ong chúa, mật ong ở vùng Tam giác vàng, tổ yến ở đảo Phu Ket. Sau khi  xem bướm, xem hoa, sự lãng mạn đang còn phơi phới trong tâm hồn, du khách sẽ được nghe giới thiệu về các loại thuốc giúp sống lâu, giữ tuổi xuân, đàn ông thì cường tráng, đàn bà thì trẻ đẹp. Mỗi một gói "trẻ đẹp" đó, có giá 50 - 150USD... Nhưng người ta vẫn mua ầm ầm.

Anh Quốc Hiền, người Thái gốc Việt bán thuốc ở đây cho biết mỗi ngày có 60 - 90 đoàn đến tham quan, trong đó có chừng 6 đoàn VN. Du khách các nước đều rất thích mua cao hổ cốt và tổ yến ở đây vì rất có chất lượng và uy tín. Quan sát các điểm du lịch kiêm bán hàng, tôi chợt hiểu ngành du lịch và ngành thương mại của Thái Lan kết hợp với nhau rất nhuyễn, một bên chuyền bóng, một bên làm bàn rất đẹp.

Tôi cứ nghĩ lẩn thẩn, thiên nhiên ban tặng cho nước mình số "vốn du lịch" thật nhiều, nhưng khả năng khai thác của con người lại  quá yếu, chưa kể nơi đâu có bàn tay con người can thiệp vào thì nơi đó coi như trở nên tệ hại. Vì vậy, quày quặt cả chục năm nay nhưng so với nước láng giềng Thái Lan thôi, ngành du lịch Việt Nam vẫn như một cậu học sinh chưa biết nghề ngỗng gì.

Ngồi ngắm bãi biển Pattaya tôi  thấy nhớ bao bờ biển đẹp tuyệt vời của nước mình, những hang động lừng danh, những miền núi, vùng đảo đầy sức quyến rũ như Phú Quốc, Phong Nha. Đêm ở thành phố Pattaya rùng rùng du  khách. Họ đến Thái Lan chơi say sưa, uống say sưa, xài tiền say sưa. Không biết đến khi nào ngành du lịch Việt Nam tạo ra được những cơn say như vậy? Pattaya - cuối tháng 11.2004

Theo Tuổi trẻ