Tạo “cần câu” cho người lao động

Đào tạo nghề cho hàng nghìn lao động

Ông Hoàng Xuân Thủy, Giám đốc Trung tâm cho biết, bên cạnh 1.350 làng nghề nói chung thì trên địa bàn gần 500 xã của Hà Nội hiện còn nhiều làng “trắng nghề”, tức là làng thuần nông. Trong khi đó, quá trình đô thị hóa ngày càng nhanh, đất đai bị thu hồi nhiều để phát triển công nghiệp, dẫn đến một lượng lớn lao động dôi dư không được đào tạo cơ bản. Vì vậy, hoạt động truyền, cấy nghề tiểu thủ công nghiệp cho lao động nông thôn được coi là một trong những hoạt động trọng tâm của Trung tâm.

Năm 2016, Trung tâm đã xây dựng và trình duyệt kế hoạch tổ chức truyền nghề cho 110 lớp, với 3.850 lao động nông thôn. Đến nay, Trung tâm đã tổ chức khai giảng được 80/110 lớp. Các nghề chính được Trung tâm nhân cấy là may dân dụng, mộc dân dụng, mây tre đan, sơn mài, khảm trai, thêu ren, dệt len, lụa, da giày, gốm sứ… trải đều khắp khu vực ngoại thành Hà Nội, nhất là các làng thuần nông, vùng sâu, vùng xa, các làng du lịch. Đây là nền móng vững chắc để giúp nông dân vươn lên thoát nghèo và làm giàu.

Do thời gian đào tạo ngắn hạn, Trung tâm phối hợp với các đơn vị truyền nghề theo hướng cầm tay chỉ việc, thực hành là chính, gắn với nhu cầu sử dụng lao động của các cơ sở sản xuất nông thôn và cơ sở có khả năng tiêu thụ sản phẩm cho lao động. Học viên được các giảng viên là những nghệ nhân, thợ giỏi, thợ có tay nghề cao giảng dạy. Kết thúc khóa học, những người đủ điều kiện sẽ được Trung tâm cấp chứng nhận sơ cấp nghề. Việc đào tạo nghề không chỉ giúp cho lao động nông thôn có thêm nghề mới, thu nhập ổn định, mà còn góp phần vào chương trình xây dựng nông thôn mới của thành phố.

Bổ sung kinh phí cho khuyến công

Mặc dù công tác truyền nghề, nhân cấy nghề đã đạt được nhiều kết quả đáng mừng, tuy nhiên do nguồn kinh phí khuyến công còn hạn hẹp, chỉ đủ trả lương cho giáo viên và mua nguyên vật liệu để học viên thực hành nghề trong khóa học, không có kinh phí hỗ trợ cho học viên…, nên người dân không mặn mà, có nơi học viên học được vài buổi đã bỏ học.

Ở một số ngành đào tạo, việc thuê giáo viên không đủ kinh phí chi trả nên các doanh nghiệp (DN) vẫn phải bù thêm kinh phí. Một số địa phương sau khi truyền nghề, học viên không duy trì được việc làm do sản phẩm chưa tìm được “đầu ra” ổn định. Sau truyền nghề, tay nghề người lao động còn thấp, nên năng suất, chất lượng sản phẩm chưa cao, thu nhập thấp khiến nhiều người học nghề không nhiệt tình với nghề, hoặc bỏ nghề sau khi học. Hơn nữa, một số nơi chưa đáp ứng được cơ sở vật chất cho việc cấy nghề tiểu thủ công nghiệp và duy trì sản xuất sau khi cấy nghề như cơ sở hạ tầng, mặt bằng sản xuất, nguyên vật liệu, điện, nước…

Theo nghệ nhân truyền nghề thêu Lê Văn Nguyên, để học viên học xong không bỏ nghề thì họ phải có thu nhập cao. Nhưng, muốn có thu nhập cao thì tay nghề phải chắc, trong khi đó nghề thêu đòi hỏi đôi bàn tay khéo léo, phải làm nghề 3-5 năm, thậm chí hàng chục năm mới đạt độ tinh xảo. Vì vậy, sau học nghề học viên rất cần được tham gia các lớp củng cố, nâng cao tay nghề hằng năm.

Để công tác đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển CNNT ở địa phương hiệu quả hơn, ông Vương Đình Thanh, Phó Giám đốc trung tâm cho biết, cần tăng cường tuyên truyền về mục đích và nội dung của các chương trình khuyến công. Phối hợp tốt giữa các đơn vị tham gia công tác khuyến công từ cơ sở đến thành phố; lựa chọn các nghề gắn liền với nhu cầu lao động của các cơ sở sản xuất CNNT; khuyến khích, hỗ trợ các cơ sở sản xuất có tiềm năng thế mạnh về tiêu thụ sản phẩm, nhất là thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, cần nâng cao tay nghề và đào tạo các lớp thợ giỏi để chuẩn bị tốt nguồn lực lao động nông thôn; có chính sách ưu đãi thu hút nhà đầu tư vào các vùng sâu, vùng xa.

Thời gian tới, Trung tâm sẽ hỗ trợ các cơ sở sản xuất CNNT đầu tư đưa máy móc, thiết bị hiện đại vào sản xuất, nhằm tăng năng suất, giảm ô nhiễm môi trường. Đồng thời, khuyến khích các hình thức hợp tác đầu tư, sản xuất, kinh doanh giữa các hộ sản xuất và giữa các hộ sản xuất với các DN nhằm tăng năng lực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và khả năng cạnh tranh trên thị trường.