Tăng cường quản lý thuế với chuyển nhượng bất động sản

Theo Trưởng phòng Quản lý các khoản thu từ đất (Cục Thuế thành phố Hà Nội) Nguyễn Tiến Minh, công tác quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản đã được cục quan tâm, có nhiều tham mưu với các cấp có thẩm quyền, nhiều chỉ đạo trong toàn ngành... song, kết quả chưa như mong muốn. Nguyên nhân chính là về thể chế, chính sách; về thủ tục hành chính; nhận thức của người dân về việc chấp hành pháp luật cũng như bảo vệ quyền lợi của bản thân trong giao dịch chuyển nhượng bất động sản chưa cao. Bên cạnh đó, có sự tư vấn của các đối tượng môi giới, cò mồi hoặc một số tổ chức chưa đúng quy định của pháp luật khi xác định giá trên hợp đồng mua bán chuyển nhượng.

Thực tế cho thấy, không ít trường hợp mua, bán bất động sản khi làm thủ tục chuyển nhượng đã bắt tay nhau để ghi giá trong hợp đồng công chứng thấp hơn so với giá chuyển nhượng thực tế, hoặc thực hiện hai hợp đồng (1 hợp đồng viết tay ghi giá mua bán thật, 1 hợp đồng công chứng ghi giá thấp hơn để khai thuế thấp) nhằm trốn tránh thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước. Chẳng hạn, căn nhà được giao dịch với giá 7 tỷ đồng sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân 2% (tương đương 140 triệu đồng). Song, nếu hợp đồng công chứng để giá 5 tỷ đồng, số thuế phải đóng chỉ là 100 triệu đồng, tức là Nhà nước sẽ thất thu 40 triệu đồng.

Để bảo đảm công bằng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế, tránh thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, cơ quan thuế đã và đang tích cực nghiên cứu, tham mưu với các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật về thuế liên quan đến căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ và thu nhập doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Cục Thuế thành phố tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật, đặc biệt là nội dung quy định về hành vi trốn thuế và xử lý vi phạm đối với hành vi trốn thuế trong pháp luật hình sự và chính sách thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để người dân, doanh nghiệp được biết, thông qua các hình thức như: Phát “Thư ngỏ” tại Văn phòng Đăng ký đất đai và bộ phận “một cửa”; đăng tải các bài báo trên website của Cục Thuế Hà Nội, phóng sự tuyên truyền, thực hiện tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng và các kênh thông tin xã hội (Facebook, Zalo…); tuyên truyền qua hệ thống phát thanh, cổng thông tin điện tử quận/huyện/thị xã… Đặc biệt, cơ quan thuế chủ động phối hợp với Sở Tư pháp chỉ đạo các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tuyên truyền, hướng dẫn người dân kê khai đúng thực tế giá mua bán trong các giao dịch chuyển nhượng bất động sản.

Cục Thuế thành phố cũng đã yêu cầu các đơn vị đầu mối theo phân công xây dựng và thực hiện các nội dung triển khai liên quan đến xây dựng cơ sở dữ liệu; xác định tiêu chí rủi ro; các bước rà soát hồ sơ khai thuế; kế hoạch tuyên truyền; tiêu chí phối hợp cơ quan công an; kế hoạch kiểm tra, giám sát; thực hiện tuyên truyền, tập huấn và triển khai thống nhất trong toàn ngành. Các đơn vị trong quá trình triển khai không để phát sinh thêm bất kỳ thủ tục hành chính nào ngoài quy định.

Để tránh những rủi ro pháp lý không đáng có với cơ quan thuế, cơ quan chức năng cũng như khi phát sinh các tranh chấp, khiếu kiện do nguyên nhân từ việc kê khai giá chuyển nhượng bất động sản không chính xác, trung thực và đầy đủ, Cục Thuế thành phố khuyến cáo người nộp thuế nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật về thuế và các pháp luật có liên quan khi kê khai giá mua bán chuyển nhượng trên hợp đồng công chứng và khi kê khai nghĩa vụ về thuế, phí phải nộp. Đồng thời, đấu tranh, phát hiện và thông báo đến cơ quan thuế, cơ quan chức năng mọi hành vi khai sai, gian lận và trốn thuế liên quan đến hoạt động mua bán, chuyển nhượng bất động sản. Nếu còn vướng mắc liên quan đến chính sách thuế, người nộp thuế có thể liên hệ các chi cục thuế nơi có bất động sản chuyển nhượng để được hướng dẫn giải đáp.