Tại xã Kim Quan (Thạch Thất): Gần 10 năm nộp tiền vẫn chưa được thuê đất

Tiêu chí xét duyệt chưa rõ ràng

Ngày 8-4-2005, UBND tỉnh Hà Tây (trước đây) ban hành Quyết định số 330/QĐ-UB (không có ngày ra quyết định), thu hồi 107.216m2 đất thuộc xã Kim Quan (Thạch Thất), giao Ban quản lý (BQL) dự án Điểm CN-TTCN xã Kim Quan thực hiện bồi thường, GPMB, xây dựng hạ tầng kỹ thuật. Ông Đỗ Văn Hậu, Chủ tịch UBND xã Kim Quan cho biết, từ năm 2005, BQL dự án Điểm CN-TTCN xã Kim Quan đã triển khai GPMB, đầu tư XD hạ tầng kỹ thuật. Từ năm 2007, UBND xã đã chỉ đạo các thôn bình xét công khai theo tiêu chuẩn xét duyệt các hộ gia đình, cá nhân thuê đất tại Điểm CN-TTCN xã Kim Quan do UBND huyện Thạch Thất ban hành. Qua 3 đợt bình xét, đã có 83 lượt hộ đủ điều kiện thuê đất được xã Kim Quan xét duyệt và trình UBND huyện. Tuy nhiên, chỉ có 62 hộ được UBND huyện Thạch Thất phê duyệt; 8 hộ đến nay vẫn có đơn khiếu nại vì chưa được thuê đất.

Phó Chủ tịch UBND xã Kim Quan Đỗ Quốc Biểu cho biết, trong đợt xét duyệt lần 2 trình UBND huyện phê duyệt, 8 hộ trên đều đủ điều kiện thuê đất. Thế nhưng khi UBND xã trình, UBND huyện Thạch Thất không phê duyệt với lý do quy mô SX của các hộ nhỏ. Trong đợt xét duyệt lần 3, một số hộ không SX tại địa phương, do mặt bằng SX tại nhà quá chật nên phải thuê đất tại địa phương khác để SX hoặc SX chung. Không đồng nhất quan điểm, ông Nguyễn Thành Khôi, Giám đốc Trung tâm Phát triển cụm CN Thạch Thất cho rằng: Theo quy định, đối tượng được xét thuê phải là hộ SX-KD lớn, có bức xúc về mặt bằng SX, ngành nghề SX gây tiếng ồn… Thế nhưng, qua kiểm tra hiện trạng SX của các hộ trong đợt 3, có 6/8 hộ không có nhà xưởng SX tại nhà, 2/8 hộ có nhà xưởng nhưng không có máy móc, thiết bị nên không đủ điều kiện thuê đất tại Điểm CN-TTCN xã Kim Quan.

Không đồng tình với giải thích của ông Khôi, 8 hộ dân cho rằng khi kiểm tra hiện trạng, Trung tâm Phát triển cụm CN Thạch Thất không có sự trao đổi, tìm hiểu vì sao các hộ lại không sản xuất tại nhà và căn cứ vào tiêu chí nào để khẳng định quy mô sản xuất của các hộ nhỏ? Quyết định 1033/QĐ-UBND, ngày 16-7-2007 của UBND huyện Thạch Thất phê duyệt quy định tiêu chuẩn và quy trình xét duyệt các hộ gia đình, cá nhân thuê đất tại Điểm CN-TTCN Kim Quan chỉ nêu chung chung, tiêu chí xét duyệt chưa cụ thể, như: "… hộ SX-KD lớn, bức xúc về mặt bằng SX, ngành nghề SX gây tiếng ồn, ô nhiễm môi trường". Vậy quy mô lớn được xác định vào tiêu chí nào? Trong khi đó, hầu hết các hộ đều phải tận dụng đất ở của gia đình làm xưởng sao có thể là quy mô lớn? Tiêu chí "ưu tiên các hộ gia đình, cá nhân đang SX-KD CN-TTCN có đất bị thu hồi trong Điểm CN-TTCN" thì lại bị "bỏ qua".

Chưa có quyết định thuê đất đã phải nộp tiền

Điều lạ là dù chưa có quyết định cho thuê đất nhưng từ năm 2006 đến 2008, cả 8 hộ nói trên đã nộp tiền thuê đất cho UBND xã, trong đó các hộ bị thu hồi đất phục vụ dự án đã để lại tiền đề bù khi GPMB. Anh Lê Bá Khánh Trình bức xúc: "Theo quy định, gia đình tôi không những đủ tiêu chuẩn, mà còn là đối tượng được ưu tiên vì có đất thu hồi phục vụ dự án. Nghiêm chỉnh chấp hành việc nộp tiền thuê đất, nhưng không hiểu vì lý do gì gia đình tôi chưa được thuê? Nhiều lần tôi lên xã hỏi nhưng chỉ nhận được câu trả lời "đợi đợt sau". Còn anh Nguyễn Đức Mạnh cho biết, năm 2010 trở về trước, chúng tôi đều SX tại nhà, có nhu cầu thuê đất và đã nộp tiền theo yêu cầu. Tuy nhiên, do mặt bằng chật chội, SX tại nhà gây ô nhiễm, cực chẳng đã gia đình tôi và một số hộ phải đi thuê đất ở địa phương khác để SX.

Tìm hiểu thực tế của phóng viên tại xã Kim Quan cho thấy, hiện cả 8 hộ có đơn đề nghị thuê đất đã chuyển về SX tại gia đình. Quan sát tại xưởng SX đồ mộc của gia đình anh Nguyễn Đức Mạnh, thôn 84 cho thấy, khoảng 50m2 đất quanh nhà anh được tận dụng để đặt nhiều máy móc phục vụ SX như máy cuốn gỗ, máy đục, cắt gỗ… và là nơi tập kết nguyên liệu, hàng hóa thành phẩm. Để hạn chế ô nhiễm không khí phát sinh trong quá trình SX, anh Mạnh phải căng bạt che chắn, nhưng vẫn không tránh được gây ô nhiễm...

Trong khi các hộ yêu cầu làm rõ trách nhiệm thu tiền GPMB và XD hạ tầng Điểm CN-TTCN Kim Quan thì ông Đỗ Văn Hậu lại cho biết, việc thu tiền của các hộ dân được xã thực hiện theo đúng chỉ đạo của UBND huyện Thạch Thất. Căn cứ quyết định trên, sau khi xét duyệt, niêm yết danh sách tại xã, UBND xã mới tiến hành tạm thu tiền thuê đất. Tổng số tiền 8 hộ tạm nộp tiền thuê đất là 306 triệu đồng được xã bàn giao cho đơn vị thi công thực hiện dự án XD Điểm CN-TTCN xã Kim Quan từ nhiều năm nay. Trái với trả lời của lãnh đạo xã Kim Quan, Giám đốc Trung tâm Phát triển cụm CN Thạch Thất - người được UBND huyện giao trả lời báo chí cho rằng, người dân chỉ phải nộp tiền GPMB, XD hạ tầng theo tổng mức đầu tư DA sau khi có quyết định cho thuê đất của UBND huyện. Ở đây, UBND xã Kim Quan thu tiền thế nào, từ bao giờ Trung tâm không biết, cũng không được báo cáo lại, vì DA do UBND xã Kim Quan làm chủ đầu tư (?)

Như vậy, vẫn còn nhiều điều chưa được làm rõ vì sự bất đồng quan điểm khi thu tiền của 8 hộ dân; giữa các hộ dân với Trung tâm Phát triển cụm CN Thạch Thất chưa có đối thoại để làm rõ nhu cầu thuê đất của các hộ…