Quanh co chối tội, giám đốc đi buôn lậu lĩnh án 10 năm tù

Ngày 13-7, TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Nguyên Lý 10 năm tù về tội “Buôn lậu” hàng trăm máy điều hòa nhiệt độ với tổng trị giá hơn 2,5 tỷ đồng. Nguyễn Nguyên Lý (SN 1984, ngụ tại phường Bình An, quận 2, TP Hồ Chí Minh) là giám đốc Công ty TNHH Đại Dương Xanh (gọi tắt là Công ty Đại Dương Xanh) có trụ sở tại phường Phước Long B, quận 9, TP Hồ Chí Minh. Ngành nghề kinh doanh của Công ty Đại Dương Xanh là vận tải hàng hóa và hành khách, buôn bán phụ tùng ôtô, máy móc, thiết bị điện, xe máy, thiết bị linh kiện điện tử, viễn thông,…

Theo nội dung vụ án, ngày 27-7-2012 Lý làm thủ tục nhập khẩu lô hàng theo tờ khai hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn KV3, với nội dung hàng hóa là hóa chất hữu cơ dùng trong công nghiệp xử lý nước thải hiệu POLYALUMINUM CHLORIDE 29 (hàng hóa không thuộc danh mục kinh doanh có điều kiện và không cần giấy phép của các sở, ban ngành). Số lượng hàng gồm 420 kiện, đóng trong 1 container số APHU 6602716/APA9991920, xuất xứ từ Singapore.

Nhưng qua kiểm tra thực tế hàng hóa nhập khẩu, ngày 31-7-2012 phát hiện trong container APHU 6602716/APA9991920 hoàn toàn không có hàng hóa như Công ty Đại Dương Xanh đã khai báo. Thay vào đó là 218 bộ máy điều hòa không khí hiệu Panasonic loại 2 cục mới 100% có xuất xứ từ Malaysia. Kết luận định giá tài sản ngày 25-7-2013 của Hội đồng định giá tài sản trong Tố tụng hình sự xác định lô hàng máy lạnh Panasonic trên có trị giá hơn 2,5 tỷ đồng vào thời điểm tháng 7-2012.

Tại cơ quan điều tra, Nguyễn Nguyên Lý khai nhận lô hàng máy lạnh trên là do Công ty FM STAR INTERNATIONAL (Singapore) xuất nhầm hàng, thay vì xuất hóa chất hữu cơ. Xác minh của Văn phòng Interpol Việt Nam cho biết Công ty FM STAR INTERNATIONAL đã giải thể từ cuối năm 2010. Sau đó, Lý đã phủ nhận toàn bộ lời khai trước đây rồi khai lại với nội dung Lý đã nhập khẩu ủy thác lô hàng thuộc tờ khai hải quan cho đối tượng tên Nguyễn Minh Tâm (SN 1982, công tác tại Chi cục Quản lý thị trường TP Hồ Chí Minh). Khi phát hiện hàng hóa nhập khẩu không đúng như khai báo, Tâm giải thích với Lý là có sự nhầm lẫn và hướng dẫn Lý làm văn bản giải trình và từ chối nhận hàng để tái xuất 218 bộ máy điều hòa nhiệt độ như trên. Lý nói toàn bộ khai báo gian đối trước đó cũng là do Tâm hướng dẫn Lý.

Cơ quan điều tra tiếp tục xác minh Nguyễn Minh Tâm là nguyên cán bộ công tác tại Chi cục Quản lý thị trường TP Hồ Chí Minh nhưng đã nghỉ việc vào ngày 1-8-2014. Cơ quan điều tra triệu tập Tâm lên làm việc nhưng Tâm đã đi khỏi địa phương, không báo cho chính quyền nơi cư trú, nên không thể xác minh lời khai của Nguyễn Văn Lý.

Qúa trình điều tra cho thấy giá trị toàn bộ số hàng là rất lớn nên việc đơn vị nước ngoài chuyển nhầm hàng theo lời khai ban đầu của Nguyễn Nguyên Lý là không có cơ sở, cùng với việc xác minh của Văn phòng Interpol Việt Nam cho biết Công ty FM STAR INTERNATIONAL đã giải thể từ cuối năm 2010. Về việc Lý phủ nhận lời khai ban đầu và khai ủy thác nhập khẩu cho Nguyễn Minh Tâm, nhưng không cung cấp được bất kỳ hợp đồng nhập khẩu ủy thác hay giấy tờ biên nhận nào, nên Lý phải chịu trách nhiệm về hành vi khai báo gian dối, nhập lậu 218 máy điều hòa nhiệt độ để trốn thuế.