(HNM) - Ngày Tết, chế độ ăn uống, sinh hoạt của mọi người dễ bị xáo trộn. Do ăn nhiều chất ngọt, chất béo, uống nhiều rượu, bia, ít vận động, thức khuya… gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Chính vì vậy, sau kỳ nghỉ Tết, nhiều người cảm thấy cơ thể mệt mỏi, làm việc khó tập trung. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, mỗi người nên xây dựng một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh kết hợp với việc luyện tập thể lực hợp lý là nền tảng vững chắc để phục hồi sức khỏe.
Những bệnh dễ “ghé thăm” sau Tết
Theo kinh nghiệm của bác sĩ Lê Văn Khoa, chuyên khoa tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cơ sở 2, sau Tết Nguyên đán, lượng bệnh nhân đến khám, kiểm tra các bệnh lý đường tiêu hóa thường tăng hơn trước Tết. Lý do là việc nạp vào cơ thể quá nhiều chất, ăn uống thất thường, tiệc tùng và thói quen “chén chú, chén anh” liên miên trong những ngày Tết là chất xúc tác làm trầm trọng hơn bệnh lý đường tiêu hóa. Có 6 bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa dễ gặp trong dịp Tết là viêm loét dạ dày; hội chứng ruột kích thích; viêm loét đại tràng; tiêu chảy, táo bón; nhiễm trùng đường tiêu hóa và trào ngược dạ dày, thực quản.
Còn theo bác sĩ Dương Trọng Hiền, Trưởng khoa Phẫu thuật cấp cứu tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức, hằng năm vào dịp Tết, bên cạnh các ca tai nạn giao thông do uống rượu, bia, bệnh viện cũng tiếp nhận những trường hợp bị rối loạn tiêu hóa, đầy hơi, chướng bụng, viêm loét dạ dày… nhiều hơn ngày bình thường. Đây là những bệnh cấp tính, hậu quả từ việc ăn uống sai giờ giấc, sử dụng nhiều thực phẩm khó tiêu, chua cay…
Đối với bánh chưng - món ăn không thể thiếu trong ngày Tết, nếu sử dụng quá đà cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Ninh, Phó Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết, 1/4 chiếc bánh chưng tương đương với năng lượng của 2 bát cơm. Ngoài bánh chưng, bữa ăn ngày Tết còn có giò, chả, nem, thịt quay, thịt rán… So với ngày bình thường, năng lượng mỗi người nạp thêm vào cơ thể mỗi ngày Tết khoảng 1.000 calo. Thêm vào đó, việc tập luyện giảm đi nên chỉ khoảng vài ngày, cơ thể có thể tăng lên 1-2kg, gây ra tình trạng thừa cân, tăng mỡ, tăng đường máu, nhất là đối với những người có sẵn bệnh đái tháo đường, huyết áp, tim mạch...
Những thay đổi trong sinh hoạt, ăn uống ngày Tết, thậm chí nhiều người “mải vui” quên uống thuốc có thể ảnh hưởng đến việc kiểm soát huyết áp, làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhất là ở thời điểm giá rét như hiện nay. Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thông, Chủ tịch Hội Đột quỵ Việt Nam thông tin, thống kê hằng năm cho thấy, tỷ lệ người bệnh tăng huyết áp nhập viện do đột quỵ trong và sau Tết tăng khoảng 15-30% so với bình thường.
“Đối với người tăng huyết áp, nhất là người cao tuổi bị cao huyết áp lâu năm, mạch máu đã bị xơ vữa. Khi huyết áp tăng cao khó tránh khỏi bị vỡ mạch do ở não có nhiều mạch máu nhỏ, khả năng chịu áp lực kém. Ngoài ra, đa số thực phẩm Tết có chứa lượng cholesterol lớn. Khi hàm lượng cholesterol trong máu quá cao làm lắng đọng trên thành động mạch, gây ra xơ cứng động mạch, tăng huyết áp, thậm chí hình thành các cục máu đông gây tắc mạch, dẫn đến đột quỵ. Hơn nữa, việc uống nhiều rượu, bia trong thời tiết giá lạnh, khiến chất cồn lưu lại trong máu lâu do khả năng bài tiết qua đường mồ hôi giảm, làm huyết áp tăng cao cũng dễ dẫn tới đột quỵ”, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thông nói.
Sớm đưa lịch sinh hoạt về bình thường
Để các bệnh lý đường tiêu hóa không còn là nỗi ám ảnh đối với sức khỏe sau Tết, bác sĩ Lê Văn Khoa, chuyên khoa tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cơ sở 2 lưu ý, người dân nên xây dựng và thực hiện lối sống khoa học, cụ thể là ngủ đủ giấc, ăn đúng giờ, chia nhỏ bữa nếu mắc hội chứng ruột kích thích. Tránh sử dụng các chất kích thích, như: Bia, rượu, thuốc lá, trà đặc...; tránh ăn các thức ăn chế biến sẵn, chứa nhiều dầu mỡ, nhiều đường, nhiều đạm; tránh ăn quá nóng, quá lạnh. Kiểm tra sức khỏe định kỳ, hoặc tái khám ngay khi các triệu chứng cấp tính hoặc triệu chứng dai dẳng để tránh gây biến chứng nguy hiểm.
Còn Tiến sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho rằng, sau Tết, mọi người nên đưa lịch sinh hoạt, ăn uống về bình thường càng sớm càng tốt. Đặc biệt, nên duy trì tối thiểu 30 phút vận động mỗi ngày với các môn thể thao phù hợp. Những vận động tưởng nhỏ, như: Đi bộ, xoay lắc người khi nghỉ ngơi; chọn đi cầu thang bộ thay cầu thang máy… cũng góp phần tiêu hao năng lượng.
Hiện tại, số ca nhiễm Covid-19 vẫn còn tăng cao và nước ta cũng đã có hàng trăm ca nhiễm biến chủng Omicron. Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội Khổng Minh Tuấn khuyến cáo, sau Tết, khi trở lại với công việc, người dân cần tuân thủ nghiêm nguyên tắc “5K” của Bộ Y tế trong phòng, chống dịch Covid-19, giảm bớt việc tụ tập hoặc ngồi với khoảng cách gần để giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Trong trường hợp có biểu hiện nghi ngờ mắc Covid-19, như: Ho, sốt, khó thở…, thì hạn chế tiếp xúc, đi lại và thông báo ngay cho y tế địa phương để được hướng dẫn, xử lý theo quy định.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.