Phố Wall lại trượt dốc khi Mỹ tiếp tục áp thuế 104% đối với Trung Quốc

Theo Reuters, Chính phủ Hoa Kỳ ngày 8-4 cho biết mức thuế 104% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ có hiệu lực ngay từ 0h01 ngày 9-4 (theo giờ địa phương), trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Trump có động thái nhanh chóng bắt đầu các cuộc đàm phán với các đối tác thương mại bị nhắm mục tiêu trong kế hoạch áp thuế toàn diện.

Thị trường chứng khoán Mỹ tiếp tục giảm điểm trong phiên 8-4, đánh dấu phiên giảm thứ tư liên tiếp kể từ sau thông báo về thuế quan của ông Trump vào tuần trước. Chỉ số S&P 500 đóng cửa dưới ngưỡng 5.000 điểm – lần đầu tiên trong gần một năm. Hiện tại, chỉ số này đã giảm 18,9% so với mức đỉnh gần nhất vào ngày 19-2, tiến sát ngưỡng giảm 20% – mức thường được xem là ranh giới của một thị trường giá xuống (“thị trường gấu”)

Theo dữ liệu từ LSEG, các công ty trong chỉ số S&P 500 đã mất 5,8 nghìn tỷ USD giá trị vốn hóa thị trường kể từ khi ông Trump công bố kế hoạch áp thuế hôm 2-4 – mức sụt giảm trong 4 ngày sâu nhất kể từ khi chỉ số này được tạo ra vào những năm 1950.

“Quy mô và tác động gây gián đoạn từ các chính sách thương mại của Mỹ, nếu được duy trì, sẽ đủ để đẩy Mỹ và toàn cầu vào suy thoái”, tờ New York Times dẫn cảnh báo của các nhà kinh tế tại JPMorgan vào cuối tuần trước.

Trước đó, thị trường toàn cầu từng ghi nhận đà tăng nhờ kỳ vọng rằng ông Trump có thể sẵn sàng đàm phán để điều chỉnh các hàng rào thuế quan theo từng quốc gia và mặt hàng – vốn đang được thiết lập xung quanh thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới.

Chính quyền Mỹ đã lên lịch đàm phán với Hàn Quốc và Nhật Bản – hai đồng minh thân cận và cũng là đối tác thương mại lớn. Thủ tướng Italy Giorgia Meloni cũng sẽ có chuyến thăm Mỹ vào tuần tới.

“Tất cả các thỏa thuận này đều rất đặc thù, được thiết kế riêng”, ông Trump phát biểu tại một sự kiện ở Nhà Trắng ngày 8-4, nơi ông ký sắc lệnh hành pháp nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp than. “Chúng tôi đã có cuộc đàm phán với rất nhiều quốc gia – hơn 70 nước – và tất cả đều muốn tham gia. Vấn đề là chúng tôi không thể xử lý nhiều nước cùng lúc.”

Tuy nhiên, Nhà Trắng khẳng định các mức thuế quan riêng biệt đối với từng quốc gia – lên tới 50% – vẫn sẽ được áp dụng đúng kế hoạch, từ 0h01 sáng 9-4 theo giờ miền Đông Mỹ (tức 11h01 ngày 9-4 theo giờ Việt Nam).

Các mức thuế này đặc biệt cao đối với Trung Quốc, khi ông Trump nâng thuế nhập khẩu đối với nước này lên tới 104% nhằm đáp trả loạt thuế trả đũa mà Bắc Kinh công bố hồi tuần trước. Trung Quốc từ chối nhượng bộ trước điều họ gọi là "sự tống tiền" và tuyên bố sẽ “chiến đấu đến cùng”.

Đáp lại, các quan chức trong chính quyền Mỹ cho biết họ sẽ không ưu tiên đàm phán với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Loạt thuế quan quy mô lớn của ông Trump đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc suy thoái và phá vỡ trật tự thương mại toàn cầu đã được duy trì suốt nhiều thập kỷ qua.

“Hiện tại, chúng tôi đã nhận chỉ đạo rằng cần ưu tiên cho các đồng minh và đối tác thương mại như Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước khác,” cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett chia sẻ trên Fox News.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, phương pháp đàm phán riêng biệt với từng nước của ông Trump “sẽ cân nhắc cả yếu tố viện trợ quân sự, viện trợ nước ngoài lẫn các vấn đề kinh tế”.

Trưởng đoàn đàm phán thương mại của Tổng thống Trump, Jamieson Greer, phát biểu với Quốc hội rằng văn phòng của ông đang nỗ lực đẩy nhanh tiến trình, nhưng “không bị ràng buộc bởi bất kỳ thời hạn cụ thể nào”.

“Tổng thống đã nói rõ – ít nhất trong ngắn hạn – rằng ông sẽ không đưa ra miễn trừ hay ngoại lệ”, ông Greer nhấn mạnh.

Trong khi đó, Trung Quốc đang chuẩn bị cho một “cuộc chiến tiêu hao”, bất chấp các nhà sản xuất cảnh báo về sụt giảm lợi nhuận và ráo riết lên kế hoạch xây dựng nhà máy ở nước ngoài. Viện dẫn các rủi ro bên ngoài gia tăng, Ngân hàng Citi đã hạ dự báo tăng trưởng GDP của Trung Quốc năm 2025 từ 4,7% xuống còn 4,2%.

Trong diễn biến khác, Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết mức thuế 25% của nước này đối với một số loại xe nhập từ Mỹ - một biện pháp đối phó để phù hợp với cách tiếp cận của ông Trump - sẽ có hiệu lực ngay sau nửa đêm 8-4.

"Tổng thống Trump đã gây ra cuộc khủng hoảng thương mại này - và Canada đang phản ứng có mục đích và mạnh mẽ", ông Carney cho biết trên mạng X.

Canada và Mexico được miễn trừ khỏi đợt thuế quan mới mà Trump công bố vào tuần trước, nhưng các khoản thuế trước đó vẫn được áp dụng. Hầu hết các mặt hàng tuân thủ thỏa thuận thương mại hiện hành giữa ba nước đều không phải chịu mức thuế mới.

Trong khi đó, Reuters cho biết, người Mỹ đang lo lắng về giá cả gia tăng trong nước. 3/4 người Mỹ được hỏi dự đoán giá cả sẽ tăng khi thuế quan của Trump có hiệu lực, theo một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos.

Nhà sản xuất chip Micron thông báo với khách hàng rằng họ sẽ áp dụng phụ phí liên quan đến thuế quan bắt đầu từ 9-4, trong khi các nhà bán lẻ quần áo cho biết họ đang trì hoãn đơn đặt hàng và hoãn tuyển dụng.

Theo một hiệp hội ngành hàng, giá bán lẻ của giày chạy bộ sản xuất tại Việt Nam sẽ tăng từ 155 USD lên 220 USD khi mức thuế 46% của ông Trump có hiệu lực.

Người tiêu dùng đang tranh thủ tích trữ hàng hóa khi còn có thể. “Tôi mua gấp đôi mọi thứ – đậu, đồ hộp, bột mì, bất cứ thứ gì”, ông Thomas Jennings, 53 tuổi, chia sẻ khi đang đẩy xe hàng trong một siêu thị Walmart ở New Jersey.

Các đợt tăng giá diện rộng có thể chưa xuất hiện ngay lập tức, do mức thuế mới không áp dụng cho hàng hóa đã vận chuyển trước thời điểm có hiệu lực.