Phía sau sự trở về

Cũ người - mới ta
Cộng đồng người Việt ở nước ngoài dường như đã ngán "món ăn tinh thần" của vài ba trung tâm ca nhạc như Thúy Nga, Vân Sơn, Asia. Loanh quanh chỉ từng ấy ca sĩ, một màu hoài hương, sầu muộn, chia ly giờ chẳng còn gì lạ. Mới đây, có tin Trung tâm Thúy Nga có thể đóng cửa vì thua lỗ. Do đó, nhiều show diễn bị ngừng. Ngược hẳn cách đây dăm năm, cứ cuối tuần là ca sĩ hạng "sao" đều kín lịch diễn, bây giờ họa hoằn lắm mới được mời. Một "bầu sô" lý giải rằng, vì kinh tế suy thoái và xu hướng thưởng thức nhạc của giới trẻ đã khác, lớp khán giả theo dòng nhạc cũ không còn hồ hởi hưởng ứng nữa. Nỗi cám cảnh đó cũng nói lên sự hụt hơi của hàng loạt ca sĩ nổi danh bấy lâu. Dù có níu kéo đến đâu họ cũng không thể đánh đổ chân lý "thầy già, con hát trẻ". Sự cạnh tranh đã đẩy bật họ ra khỏi guồng quay hiện tại.

Nhưng họ đã gặp may. Thị trường ca nhạc trong nước đang mệt mỏi với nhạc trẻ và ca sỹ dòng teen. Trong khi đó, khá nhiều người vẫn thường xuyên mua băng đĩa hải ngoại, hồ hởi chào đón họ. Những cái tên như Tuấn Ngọc, Khánh Hà, Elvis Phương, Hương Lan, Lệ Thu, Tuấn Vũ… còn có sức hút nhất định tại quê nhà. Nhiều ông bầu nhanh chóng đưa ca sĩ hải ngoại về miền Bắc "đánh quả" thăm dò, nhất là ở các thành phố lớn. Không ngờ, Hà Nội bỗng lao xao vì hiện tượng Tuấn Vũ. Giá vé đội lên hàng triệu đồng suốt 10 đêm diễn. Sau đó, ca sĩ này còn lưu diễn ở các tỉnh khác tới 3 tháng trời. Một vụ thắng lớn. Tuấn Vũ đã khiến một số ca sĩ khác nhao ra Bắc.

Tình - tiền
Về quê hương hát, ca sĩ nào cũng nói được hát ở đất mẹ là niềm hạnh phúc, để giải tỏa nỗi nhớ thương… Là nói đúng, nhưng chưa đủ. Còn bởi, trở về, họ nhận được cát-sê rất cao. Dù lớn tuổi nhưng các "sao" như Elvis Phương, Hương Lan, Lệ Thu… được trả cả nghìn USD/show. Các liveshow ở Hà Nội, vé hạng VIP đều có giá tiền triệu, tính sơ, chục đêm diễn thì ca sĩ và ông "bầu"  ôm trọn vài tỷ đồng.

Sự đắt đỏ có làm giảm ý nghĩa "hát cho quê hương"?. Dù cũng có người trích tiền hát làm từ thiện, nhưng thực tế, sự đòi hỏi cát-sê quá cao đã làm rối loạn thị trường ca nhạc, khán giả bình dân mến mộ họ ít có cơ hội xem. Các ca sĩ có thể tự hào vì mình vẫn "còn giá", vẫn có khán giả, nhưng thực ra chỉ tầng lớp nhiều tiền mới có thể tiếp cận chương trình của các "sao" hải ngoại.

Sáng - tối
Sau "cơn sốt" nhạc hải ngoại, đã xuất hiện bao hệ lụy khiến các nhà quản lý văn hóa phải lưu ý. Trước hết là việc trốn thuế thu nhập. Cách đây không lâu, có tới 9 ca sĩ về hát bị cấm biểu diễn do không kê khai thuế thu nhập cá nhân. Như Hương Lan là người tiên phong về, nhưng lại có "nỗi quên" cố tình ấy. Có lẽ việc ký hợp đồng "tay bo" giữa "bầu sô" và ca sĩ đã làm nên những rắc rối khó bề kiểm soát. Hiện tượng đăng ký một đằng, hát một nẻo khá phổ biến. Hoặc sau khi biểu diễn, họ tặng, bán CD, trong đó nội dung ra sao, có bài hát bị cấm hay không, cũng khó biết. Sự mập mờ còn xảy ra khi có đoàn đến địa phương biểu diễn với giấy phép đã hết hạn…

2010 là năm "phát lộc" với các ca sĩ hải ngoại. Sự nhộn nhịp ấy có tiếp diễn trong năm mới Tân Mão hay không và khán giả Việt Nam, đặc biệt là khán giả phía Bắc có còn hào hứng với dàn "sao" hải ngoại thường đưa ra "món cũ" - những ca khúc mà người ta quen gọi là "nhạc sến"?