Phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi

Cùng tham dự có các Ủy viên Bộ Chính trị: Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng - Trưởng ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính.

Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Thanh Mẫn; các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội: Uông Chu Lưu, Phùng Quốc Hiển, Đỗ Bá Tỵ; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành hữu quan; Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội 63 tỉnh, thành phố, đại diện thường trực các Ủy ban của Quốc hội, thành viên Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội là người dân tộc thiểu số; đại diện các Đại sứ quán và tổ chức quốc tế tại Việt Nam… cùng tham dự.

Tại hội nghị, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc đã công bố nội dung Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Đây là Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua vào ngày 18-11-2019 với 89,44% đại biểu Quốc hội tán thành.

Đề án vừa được Quốc hội thông qua sẽ tập trung ưu tiên đầu tư cho địa bàn đặc biệt khó khăn, trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đối tượng được hưởng lợi là các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; hộ gia đình, cá nhân người dân tộc thiểu số; hộ gia đình, cá nhân người dân tộc Kinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, sinh sống ở xã, thôn đặc biệt khó khăn và doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức kinh tế, xã hội hoạt động ở địa bàn vùng đặc biệt khó khăn...

Đề án đã đưa ra mục tiêu tổng quát; đồng thời xác định các mục tiêu cụ thể đến năm 2025, trong đó đáng chú ý là phấn đấu mức thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số tăng hơn hai lần so với năm 2020.

Định hướng mục tiêu đến năm 2030 là thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số bằng 1/2 bình quân chung của cả nước, giảm hộ nghèo xuống dưới 10%, cơ bản không còn các xã, thôn đặc biệt khó khăn, 70% số xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số đạt chuẩn nông thôn mới…

Đầu tư cho vùng dân tộc thiểu số, miền núi là đầu tư cho phát triển bền vững

Tiếp theo, thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo Đề án, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến đã trình bày dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; đồng thời, cho biết sau hội nghị, bản dự thảo sẽ được hoàn chỉnh, xin ý kiến các thành viên Chính phủ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định để ban hành chính thức.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Quốc hội đang trong Kỳ họp thứ tám nhưng với tinh thần khẩn trương, đúng pháp luật, với sự chuẩn bị chu đáo, phối hợp với Chính phủ, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, Ủy ban Dân tộc, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Thư ký Quốc hội phối hợp tổ chức công bố Nghị quyết của Quốc hội về nội dung này.

"Đây là một nét mới trong hoạt động của Quốc hội, đồng thời cũng là một diễn đàn quan trọng nhân dịp kỷ niệm ngày truyền thống vinh quang của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tôn vinh sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc", Chủ tịch Quốc hội nói.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc ban hành Nghị quyết về nội dung quan trọng này là một quyết định đúng chủ trương, đường lối của Đảng, đúng Hiến pháp; tiếp tục thực hiện lời dặn của Bác Hồ đối với công tác dân tộc, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng rẻo cao, miền núi, biên giới và khu căn cứ cách mạng; để ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành, từng bước vững chắc, để miền núi tiến kịp miền xuôi, đồng bào ngày càng có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Việc Quốc hội có chủ trương cùng với Chính phủ hệ thống lại, tích hợp lại tất cả chính sách đã ban hành nhằm tập trung cho việc đầu tư phát triển, có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải, phân tán, hiệu quả thấp.

Từ đổi mới cách ra Nghị quyết, Quốc hội đã chỉ rõ phạm vi, đối tượng điều chỉnh, rõ quan điểm xuyên suốt, bao trùm của Đề án là đầu tư cho vùng dân tộc thiểu số, miền núi là đầu tư cho phát triển bền vững, phát huy tiềm năng, lợi thế của vùng, tạo cơ chế, chính sách để tập trung nguồn lực, đồng thời động viên, hướng dẫn để đồng bào vươn lên, ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất và cuộc sống, không cam chịu đói nghèo.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, sau khi rà soát lại, đã có 118 chính sách đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Tuy nhiên, những chính sách này không tập trung mà nằm rải rác ở các lĩnh vực, các bộ, ngành, các chương trình, đề án… Do đó, đây là dịp để tích hợp lại 118 chính sách để trở thành Chương trình mục tiêu quốc gia đầu tư phát triển bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.

Nghị quyết đã chỉ rõ các chỉ tiêu, những trọng tâm, trọng điểm cần ưu tiên, mục tiêu quốc gia được ban hành tránh chồng chéo, trùng lắp, thất thoát, lãng phí và minh bạch cho việc thanh tra, kiểm tra, giám sát trong quá trình thực hiện. Đây cũng là một nội dung thiết thực thực hiện Bộ công cụ tự đánh giá thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững mà Liên hợp quốc và Liên minh nghị viện thế giới đã xác định, chọn Việt Nam làm điểm.

Chủ tịch Quốc hội hoan nghênh sự quan tâm với trách nhiệm cao của các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ, Hội đồng Dân tộc, Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành, các địa phương đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị để Quốc hội thông qua Nghị quyết.

Tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ, Việt Nam luôn nỗ lực thực hiện có trách nhiệm việc đầu tư phát triển bền vững ở cả ba trụ cột: Phát triển kinh tế - xã hội bình đẳng, công bằng và môi trường được bảo vệ; trong đó, coi trọng vai trò quyết định, giám sát của Quốc hội và HĐND các cấp, đồng hành cùng Chính phủ trong thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm nguyên tắc công bằng - đoàn kết - tương trợ giúp nhau để phát triển trong đồng bào các dân tộc thiểu số.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội cảm ơn sự phối hợp giúp đỡ của các tổ chức quốc tế, các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam; đồng thời, nhấn mạnh: "Sự hiện diện của các bạn hôm nay là quyết tâm đồng hành cùng chúng tôi, ủng hộ Việt Nam trên các diễn đàn đa phương, song phương, nhất là trong năm 2020 Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN, Chủ tịch AIPA 41 và Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc".

Chủ tịch Quốc hội đề nghị sau kỳ họp này, Chính phủ sớm hoàn thiện, ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết; tiến hành nhanh việc phân công nhiệm vụ tới các cơ quan hữu quan để đưa Nghị quyết và các văn bản quy phạm pháp luật sớm đi vào cuộc sống; đồng thời, hướng dẫn các bộ, ngành, HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trong cả nước triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Quốc hội và Chương trình hành động của Chính phủ.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, các đại biểu Quốc hội trong tiếp xúc cử tri tuyên truyền, vận động, giám sát việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về dân tộc, công tác dân tộc trong thời kỳ mới.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng rằng, với truyền thống đoàn kết, trách nhiệm cao, sự phối hợp chặt chẽ giữa Quốc hội, Chính phủ, các cấp, các ngành, sẽ thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Phát biểu tại hội nghị, tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến nhấn mạnh, Nghị quyết được ban hành khi đang diễn ra Kỳ họp thứ tám của Quốc hội và với việc triển khai Nghị quyết ngay trong Kỳ họp là sự kiện quan trọng, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đối với công tác dân tộc và chính sách dân tộc, thể hiện trách nhiệm, tình cảm của cả hệ thống chính trị đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Trên cơ sở đánh giá những kết quả thực hiện chính sách dân tộc trong thời gian qua, việc Quốc hội ban hành Nghị quyết đã đáp ứng lòng mong mỏi của hơn 14 triệu đồng bào dân tộc thiểu số và cử tri, nhân dân cả nước với mục tiêu thúc đẩy phát triển toàn diện vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi bền vững, hòa nhập cùng sự phát triển của đất nước; đồng thời là bước phát triển đột phá trong việc thể chế hóa quan điểm của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc theo quy định tại Hiến pháp năm 2013.

Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và quy chế phối hợp công tác, ông Hà Ngọc Chiến cũng đã nêu lên một số nhiệm vụ cụ thể gồm: Hội đồng Dân tộc của Quốc hội sẽ tham gia phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Dân tộc xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 với 10 dự án thành phần; chủ trì phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội tuyên truyền, vận động giám sát việc thực hiện Nghị quyết; chủ trì thẩm tra Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 của Chính phủ để trình Kỳ họp thứ chín của Quốc hội và thẩm tra đề án bộ tiêu chí phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển; thực hiện các phiên giải trình các vấn đề liên quan khi cần thiết...