Phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa cho Thủ đô Hà Nội

Chiều 25-7, tại buổi làm việc của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội và xây dựng dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu nhấn mạnh, dự thảo Luật cần phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa, song song với xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội để xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội xứng tầm.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định:
Phân cấp, phân quyền, ủy quyền nhưng trọng tâm là phân quyền

Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV sắp tới sẽ có 3 vấn đề liên quan đến Hà Nội, gồm: Sửa đổi Luật Thủ đô, báo cáo việc thực hiện dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô và báo cáo sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội.

Về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030, Hà Nội có 1 đơn vị quận và 176 đơn vị xã, phường (tại 26 quận, huyện, thị xã) thuộc diện sắp xếp đơn vị hành chính. Hà Nội cần thực hiện sớm theo quy định Nghị quyết của Bộ Chính trị và Nghị quyết Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đối với việc sửa đổi Luật Thủ đô, dự thảo mở rộng thêm 9 chính sách, trong đó kế thừa Luật Thủ đô hiện hành, kế thừa và luật hóa các nghị quyết của Quốc hội đã áp dụng cho các địa phương, kế thừa và luật hóa các nghị quyết của Quốc hội đã áp dụng cho Hà Nội. Đặc biệt thể chế hóa các cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội được quy định trong Nghị quyết số 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị (khóa XIII) về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), đồng ý là phải có phân cấp, phân quyền, ủy quyền nhưng trọng tâm là phân quyền, giao quyền của Quốc hội, Chính phủ, bộ, ngành cho Hà Nội và đơn vị hành chính trực thuộc.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng:
Phân cấp mạnh hơn cho chính quyền thành phố

Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tán thành nhiều nội dung trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi); trong đó, Ủy ban quan tâm đến công tác luật hóa mô hình chính quyền các cấp của Hà Nội, bao gồm mô hình chính quyền đô thị và tổ chức hoạt động của HĐND thành phố Hà Nội theo Nghị quyết của Quốc hội.

Về quy định đặc thù về thành lập một số đơn vị chuyên môn thuộc cấp thành phố và cấp huyện, để bảo đảm sự ổn định quy định của Luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội ủng hộ phân cấp mạnh hơn cho chính quyền thành phố, trao thẩm quyền mạnh mẽ cho chính quyền thành phố trong quyết định tổ chức bộ máy, biên chế của thành phố. Bên cạnh đó, trao quyền cũng phải gắn với trách nhiệm và kiểm soát việc thực hiện.

Nét lớn nhất thành phố cần quan tâm trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) là sự chủ động về tổ chức bộ máy, biên chế; xác định cải cách, đổi mới, đơn giản hóa thủ tục hành chính là đột phá. Từ đó huy động được nguồn lực bên ngoài để phát triển thành phố trong giai đoạn tới.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị:
Xác định rõ cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư phát triển phù hợp

Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa cho Hà Nội trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng. Dự thảo cần hoàn thiện, làm rõ thêm để bảo đảm tính khả thi, dễ thực hiện các chính sách ưu đãi, đặc thù, tăng cường phân cấp cho chính quyền thành phố trong lĩnh vực quy hoạch kiến trúc, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật đô thị, nhà ở, cải tạo chỉnh trang đô thị, cải tạo chung cư cũ,…

Cần xác định rõ mô hình đặc thù của Thủ đô để từ đó, với vai trò trung tâm của vùng đô thị lớn, vùng Thủ đô để xác định rõ cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư phát triển phù hợp với vai trò, vị thế của thành phố. Đồng thời kiểm soát chặt chẽ dân số khu vực nội đô lịch sử, bảo vệ giữ gìn phát triển không gian cây xanh, mặt nước, bảo đảm kiến trúc đô thị, cảnh quan đặc trưng của Thủ đô gắn với bảo vệ môi trường và khai thác không gian ngầm.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn:
Cần cơ chế tăng thẩm quyền của HĐND thành phố

Đối với các nghị quyết của Trung ương và Quốc hội, thành phố rất tập trung triển khai, thực hiện, đặc biệt là các cơ chế, chính sách của Trung ương giao cho thành phố luôn được chú trọng triển khai có hiệu quả.

Đối với mô hình tổ chức hoạt động của HĐND thành phố, trong điều kiện Hà Nội là trung tâm của cả nước thì việc tăng đại biểu chuyên trách là rất phù hợp, trong khi đại biểu chuyên trách tăng nhưng vẫn nằm trong số chỉ tiêu biên chế được giao. Bên cạnh đó, cần thiết có cơ chế tăng thẩm quyền của HĐND thành phố. Các nội dung này cần mạnh dạn đưa vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), từ đó mới giải quyết được căn cơ, thấu đáo các nhiệm vụ rất quan trọng của Thủ đô.

Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong:
Con người, văn hóa và khoa học công nghệ là lợi thế vượt trội của Hà Nội

Hà Nội xác định con người, văn hóa và khoa học công nghệ là lợi thế vượt trội hơn so với các địa phương khác, chính vì vậy các thể chế, chính sách đều được định hướng vào 3 trụ cột. Rất cần có thể chế, chính sách để thu hút nguồn lực từ bên ngoài, từ xã hội để đầu tư vào Hà Nội. Nhưng với hệ thống cơ chế, chính sách chung như hiện nay, Hà Nội không có riêng chính sách đặc thù thì sẽ rất khó đáp ứng được việc thu hút nguồn lực xã hội.

Với những cơ chế, chính sách đặc thù vừa qua Quốc hội dành cho thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi đã nghiên cứu, đánh giá một số chính sách về huy động xã hội hóa, tuy là thí điểm nhưng nếu được luật hóa vào Luật Thủ đô, sẽ tháo gỡ khó khăn về thể chế, chính sách cho Hà Nội.