Phải dừng chặn đăng kiểm xe nợ phạt nguội!

Trong việc cơ quan đăng kiểm từ chối đăng kiểm các xe chưa nộp phạt vi phạm giao thông được ghi lại qua hình ảnh (phạt nguội), nếu Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật - nói gọn là Cục KTVB (Bộ Tư pháp) cho rằng sai thì ngược lại, Cục Đăng kiểm (Bộ GT-VT) và Cục CSGT (Bộ Công an) lại cho là đúng. Điều gì đang xảy ra từ sự khác biệt ý kiến ít thấy như vậy đối với các trường hợp đã bị Cục KTVB kỳ công “tuýt còi”?

Bất nhất từ Cục Đăng kiểm

Theo Pháp Luật TP HCM ngày 2-12, quy định nêu tại khoản 6 Điều 4 Thông tư 70/2015 của Bộ GT-VT mà Cục Đăng kiểm tựa vào để không kiểm định các xe dính lỗi phạt nguội theo đề nghị của CSGT có hai điểm chưa hợp lý.

Thứ nhất, không cho các xe thực hiện trách nhiệm kiểm tra định kỳ về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện giao thông theo yêu cầu của Luật Giao thông đường bộ 2008, ngay cả khi lý do không thuộc về kỹ thuật hoặc bảo vệ môi trường. Thứ hai, hướng dẫn của Bộ GT-VT chưa rõ ràng, thiếu minh bạch, không xác định rõ cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đề nghị không kiểm định là cơ quan nào? Căn cứ, điều kiện để đề nghị không kiểm định là gì? Hướng dẫn này cũng không có sự phân biệt để có cách xử lý hợp lý, công bằng giữa trường hợp chủ phương tiện được thông báo và không được thông báo về việc xe có vi phạm trước khi đưa đi kiểm định.

Thế nhưng trên Pháp Luật TP HCM ngày 7-12, Cục phó Cục Đăng kiểm Nguyễn Hữu Trí lại cho rằng, đơn vị không áp dụng Thông tư 70/2015 mà làm theo quy định của khoản g điểm e Điều 27 Nghị định 63/2016. Với quy định này, đơn vị đăng kiểm có trách nhiệm “thực hiện hoặc phối hợp thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công tác đảm bảo an toàn giao thông, tình trạng kỹ thuật của phương tiện và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền”. Do đó, các trung tâm đăng kiểm vẫn sẽ tiếp tục thực hiện việc dừng đăng kiểm đối với xe nợ phạt nguội.

Phát biểu này gây bất ngờ vì trong các lần trả lời báo chí trước đây, chính ông Nguyễn Hữu Trí nhiều lần khẳng định căn cứ pháp lý để từ chối đăng kiểm xe chưa nộp phạt nguội là Thông tư 70/2015. Dùng quyền hạn để từ chối đăng kiểm xe của dân mà lúc nói thế này, lúc nói thế khác. Ngoài nhầm lẫn thì còn lý do nào khác gây ra sự bất nhất này?

Làm theo quy định nào cũng đều sai

Thông tư 70/2015 của Bộ GT-VT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, trong đó có quy định về những hành vi không được thực hiện trong kiểm định xe cơ giới. Còn Nghị định 63/2016 thì quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới.

Theo nguyên tắc lựa chọn áp dụng văn bản, khi muốn từ chối kiểm định xe theo đề nghị của CSGT, các cơ quan đăng kiểm chỉ có thể áp dụng quy định cụ thể của Thông tư 70/2015 chứ không thể theo một điều khoản có nội dung chung chung của Nghị định 63/2016. Tuy nhiên, như phân tích xác đáng của Cục KTVB, điều khoản đã nêu của Thông tư 70/2015 có nhiều nội dung chưa phù hợp, cần phải được xử lý lại.

Vì lẽ đó, Bộ GT-VT cần xem xét, xử lý ngay điều khoản đã nêu theo lưu ý của Cục KTVB để đảm bảo tính hợp pháp, rõ ràng, minh bạch của việc từ chối đăng kiểm. Trước mắt, bộ này có thể chỉ đạo Cục Đăng kiểm tạm dừng việc chặn đăng kiểm theo đề nghị của CSGT để tránh làm phát sinh hậu quả từ một văn bản có dấu hiệu vượt quyền và trái pháp luật.

Cũng từ yêu cầu đã nêu của Cục KTVB, Cục CSGT - Bộ Công an nên chủ động tổ chức xử phạt cho tốt thay vì tiếp tục nhờ đăng kiểm “xử lý” phạt nguội, gây thêm oan sai cho nhiều người không trực tiếp vi phạm giao thông.