Phải đánh giá toàn diện khả năng cân đối vốn, trả nợ vay

Sân bay có công suất khai thác đạt 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm (đến hết năm 2030); trong đó giai đoạn I (đến năm 2025), hình thành cảng hàng không quốc tế trung chuyển công suất 25 triệu hành khách/năm và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm hỗ trợ giảm tải cho sân bay Tân Sơn Nhất. Dự kiến, tổng mức đầu tư giai đoạn 1 khoảng 164.589 tỷ đồng, trong đó: Vốn nhà nước bao gồm ngân sách nhà nước, trái phiếu chính phủ và ODA là 84.624 tỷ đồng, vốn khác là 79.965 tỷ đồng.

Khẳng định dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành đáp ứng tiêu chí là dự án quan trọng quốc gia bao gồm tiêu chí về quy mô vốn nhà nước; cơ chế chính sách đặc biệt (thu hồi một lần của toàn bộ dự án trong giai đoạn I - 5.000 ha); cơ chế ưu đãi về thuế, chuyển đổi ngoại tệ..., song Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - đơn vị được giao thẩm tra dự án này đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải làm rõ hơn nữa sự cần thiết và tầm chiến lược phải xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Theo phân tích của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu, trọng tâm phải làm rõ là tính hợp lý, khả thi trong dự toán vốn, phương thức huy động vốn và phân kỳ đầu tư; xác định rõ phần vốn đầu tư của Nhà nước trong dự án trên cơ sở cân đối tổng vốn đầu tư của Nhà nước cho đầu tư phát triển nói chung, cho giao thông vận tải nói riêng. Cũng phải làm rõ khả năng tham gia của các nhà đầu tư tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài; đánh giá toàn diện các mặt tác động của dự án đối với vấn đề nợ công và khả năng cân đối vốn, trả nợ vay; tác động của Cảng hàng không quốc tế Long Thành đối với sự phát triển của ngành hàng không Việt Nam; làm rõ các cơ chế, chính sách đặc thù cần trình Quốc hội xem xét, quyết định khi thông qua chủ trương đầu tư Dự án mới có thể tạo sự đồng thuận của các vị đại biểu quốc hội.

Về phương án giải phóng mặt bằng toàn bộ 5.000 ha đất với kinh phí 20.000 tỷ đồng chi cho đền bù, hỗ trợ, tái định cư để xây dựng sân bay, không ít thành viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khuyến cáo, đây là mức chi rất lớn, lại thực hiện trong thời gian ngắn sẽ dẫn đến cân đối vốn rất khó khăn.

Về đơn giá áp dụng để bồi thường, hỗ trợ vẫn áp dụng các quy định trước đây của tỉnh Đồng Nai. Do vậy, cần tính toán theo giá đất cụ thể được xác định trên cơ sở Luật đất đai năm 2013 và Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật đã có hiệu lực để tránh phát sinh chi phí giải phóng mặt bằng khi thực hiện dự án.

Với vấn đề di dân và tái định cư, đề nghị cần nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm của công tác di dân tái định cư đối với các công trình quan trọng quốc gia đã thực hiện để bảo đảm người dân di dời sớm ổn định cuộc sống, có nhà ở, đất canh tác, chuyển đổi nghề nghiệp. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị trình kèm theo Dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để Quốc hội xem xét.