Ô nhiễm không khí vượt tầm kiểm soát

Ô nhiễm bất thường

Nhiều ngày qua, sương mù bất thường xuất hiện trên diện rộng tại TP Hồ Chí Minh, cả ở nội thành lẫn ngoại thành. Đặc biệt, các tòa nhà cao tầng tại trung tâm thành phố cũng bao phủ một lớp sương mù dày đặc có màu trắng đục. Theo Đài Khí tượng - Thủy văn khu vực Nam Bộ, đây là hiện tượng "mù khô" do ô nhiễm. Trong điều kiện gió nhẹ, những hạt bụi tụ lại, bay loanh quanh ở khu vực thấp gây ra sương mù. Các chuyên gia về môi trường cho biết, "mù khô" là hiện tượng hiếm gặp tại TP Hồ Chí Minh. Hiện tượng này xuất hiện cho thấy mức độ ô nhiễm không khí trên địa bàn thành phố ngày càng nghiêm trọng và đang ở mức báo động.

Cách đây vài ngày, người dân TP Hồ Chí Minh lo ngại khi liên tục xuất hiện hiện tượng tương tự "mù khô". Dù gần giữa trưa, cả khu vực nội thành TP Hồ Chí Minh xuất hiện sương mù mờ đục, đặc biệt ở khu vực có nhiều nhà cao tầng khu vực Quận 1, Quận 3. Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới về hiện tượng này, PGS.TS Nguyễn Lê Ninh, Ủy viên Hội đồng tư vấn Khoa học - Kỹ thuật - Môi trường (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hồ Chí Minh) cho rằng, đây có thể là hiện tượng "mù quang hóa" chủ yếu do khí thải từ động cơ phương tiện giao thông gây ra cộng với không khí ẩm, dẫn đến phản ứng hóa học gây hiện tượng sương mờ đục.

Theo Chi cục Bảo vệ môi trường TP Hồ Chí Minh, kết quả quan trắc mới đây tại 15 vị trí cho thấy, ô nhiễm chất lượng không khí trên địa bàn thành phố chủ yếu là do bụi lơ lửng từ các hoạt động giao thông gây ra. Có 66,08% số liệu bụi được quan trắc tại 10 vị trí giao thông vượt quy chuẩn cho phép. Khu vực ngã tư An Sương (Quận 12) là nơi có nồng độ các chất ô nhiễm quan trắc cao nhất trong 15 vị trí quan trắc chất lượng không khí. Theo UBND TP Hồ Chí Minh, hiện thành phố chỉ có 6 điểm quan trắc không khí từ nguồn thải phương tiện vận tải tại các nút giao thông trọng yếu. Với các thông số nồng độ bụi đặc trưng PM10 có nơi đạt tới 80 microgram/m3, nồng độ SO2 lên đến 30 microgram/m3, nồng độ benzen nhiều nơi đạt 35-40 microgram/m3..., PGS.TS Nguyễn Lê Ninh cho hay đều vượt mức cho phép.

Mất kiểm soát

Theo các chuyên gia về môi trường, với hơn 8 triệu phương tiện giao thông các loại, khí thải từ phương tiện giao thông là một trong các "thủ phạm" chính gây ô nhiễm không khí tại TP Hồ Chí Minh. Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, PGS.TS Nguyễn Lê Ninh cho rằng, mức độ ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm không khí nói riêng tại TP Hồ Chí Minh đang vượt tầm kiểm soát. Riêng về ô nhiễm không khí từ hoạt động giao thông - vận tải, hiện gần như 100% xe máy, phương tiện giao thông phổ biến tại các đô thị ở Việt Nam, chưa được kiểm soát nguồn thải. Trong khi đó, các thiết bị quan trắc đã được lắp đặt tại TP Hồ Chí Minh gần như "bất động" hoặc cho ra kết quả sai lệch do không được đầu tư duy tu, bảo trì thời gian dài.

Ông Nguyễn Hữu Tín, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh thừa nhận, đến năm 2015, thành phố không thể đạt được mục tiêu giảm thiểu 70% mức độ ô nhiễm không khí do hoạt động sản xuất và 50% mức độ ô nhiễm không khí do hoạt động giao thông - vận tải. Theo ông Nguyễn Hữu Tín, nguyên nhân là thành phố không thể xác định được mức độ ô nhiễm không khí từ tất cả các nguồn phát khí thải nên không có số liệu nền tin cậy để so sánh, đánh giá.