Nước giải khát có hàm lượng đường trên 5gr/100ml sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt?

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, quy định các hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để đồng bộ với pháp luật chuyên ngành như: Sửa đổi quy định “thuốc lá điếu, xì gà và chế phẩm khác từ cây thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm” thành “thuốc lá theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá bao gồm thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác dùng để hút, hít, nhai, ngửi, ngậm”.

Sửa đổi quy định mặt hàng “rượu”, “bia” thành “rượu theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia”, “bia theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia”.

Sửa đổi, bổ sung quy định mặt hàng “xe ô tô dưới 24 chỗ, kể cả xe ô tô vừa chở người, vừa chở hàng loại có từ 2 hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng” thành “xe có động cơ dưới 24 chỗ, bao gồm: Xe ô tô chở người; xe chở người bốn bánh có gắn động cơ; xe ô tô pick-up chở người; xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép; xe ô tô tải VAN có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng”.

Sửa đổi, quy định hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để luật hóa quy định đang thực hiện ổn định tại văn bản dưới Luật như: Sửa đổi quy định mặt hàng điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống trừ loại theo thiết kế của nhà sản xuất chỉ để lắp trên phương tiện vận tải bao gồm ô tô, toa xe lửa, tàu, thuyền, máy bay. Trường hợp tổ chức, cá nhân sản xuất bán hoặc tổ chức, cá nhân nhập khẩu nhập tách riêng từng bộ phận là cục nóng hoặc cục lạnh thì hàng hóa bán ra hoặc nhập khẩu (cục nóng, cục lạnh) vẫn thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như đối với sản phẩm hoàn chỉnh (máy điều hòa nhiệt độ hoàn chỉnh)”.

Sửa đổi quy định mặt hàng “hàng mã” không bao gồm hàng mã là đồ chơi trẻ em, đồ dùng dạy học; sửa đổi quy định kinh doanh đặt cược bao gồm đặt cược thể thao, giải trí và các hình thức đặt cược khác theo quy định của pháp luật; sửa đổi quy định hoạt động kinh doanh gôn bao gồm kinh doanh sân tập gôn.

Đáng lưu ý, dự kiến bổ sung nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5gr/100ml vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để thực hiện các chủ trương chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về bảo vệ sức khỏe nhân dân, khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) và Bộ Y tế.

Báo cáo thẩm tra dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến nhất trí với việc sửa đổi để bảo đảm nhất quán với nội dung quy định tại luật chuyên ngành. Về sửa đổi liên quan đến điều hòa nhiệt độ, đa số ý kiến nhất trí với nội dung sửa đổi liên quan đến điều hòa nhiệt độ để bảo đảm tính thống nhất, đầy đủ.

Một số ý kiến cho rằng, hiện nay, việc sử dụng điều hòa nhiệt độ đã trở nên phổ biến, không còn là mặt hàng xa xỉ. Do đó, cân nhắc chỉ thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa sử dụng chất làm lạnh chứa HCFC để khuyến khích sử dụng công nghệ thân thiện với môi trường hoặc không thu thuế đối với loại điều hòa có công suất thiết kế được sử dụng phổ biến, phù hợp với nhu cầu thiết yếu của người dân.

Có ý kiến cho rằng, việc quy định không thu thuế đối với điều hòa có công suất lớn hơn 90.000 BTU là chưa bảo đảm công bằng do người có thu nhập cao, sử dụng điều hòa công suất lớn hơn thì không phải nộp thuế.

Về bổ sung nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam, có hàm lượng đường trên 5gr/100ml vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, đa số ý kiến nhất trí với việc bổ sung sản phẩm này vào diện chịu thuế để góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng, mở rộng cơ sở thuế.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc việc bổ sung nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế vì: Mức tiêu thụ nước giải khát có đường của Việt Nam không cao; số lượng các quốc gia quy định thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường hiện nay là không nhiều; nước giải khát có đường không phải là nguyên nhân chính và duy nhất gây ra bệnh thừa cân béo phì. Để hạn chế tình trạng thừa cân béo phì, việc sử dụng các giải pháp khác có thể sẽ mang lại hiệu quả cao hơn.

Việc bổ sung đồ uống có đường vào diện chịu thuế sẽ không chỉ tác động không thuận tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất nước giải khát mà còn có thể ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp phụ trợ đồng thời, có thể gia tăng việc sử dụng các mặt hàng đồ uống được sản xuất không chính thức hoặc các sản phẩm sản xuất thủ công.