Nước cờ chiến lược

Phát biểu với báo giới, Thủ tướng S.Abe tuyên bố ông sẽ giải tán Hạ viện vào ngày 28-9, mở đường cho một cuộc tổng tuyển cử vào cuối tháng 10 tới. Quyết định bất ngờ của nhà lãnh đạo Nhật Bản được công bố trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ nội các bắt đầu phục hồi sau cuộc cải tổ đầu tháng 8 vừa qua. Kết quả thăm dò dư luận của Báo Yomiuri hồi tháng 7 cho thấy, tỷ lệ ủng hộ Chính phủ giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ông S.Abe trở lại nắm quyền vào năm 2012, chỉ được 36%, trong khi tỷ lệ không tín nhiệm lại leo lên mức cao nhất, tới 52%. Trước tình hình này, Thủ tướng S.Abe đã quyết định cải tổ bộ máy lãnh đạo. Chính quyền mới với sự trở lại của hàng loạt chính trị gia kỳ cựu, từng đảm nhận các chức vụ chủ chốt trong các Chính phủ tiền nhiệm, cho thấy chủ ý của Thủ tướng S.Abe nhằm xây dựng một nội các ổn định để điều hành đất nước. Đây có thể coi là quyết định sáng suốt của nhà lãnh đạo đất nước Mặt trời mọc khi kết quả các cuộc thăm dò dư luận cho thấy lòng tin của người dân dành cho Chính phủ đang cải thiện. Hơn nữa, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên trong thời gian qua với việc Bình Nhưỡng thử bom nhiệt hạch và các vụ phóng tên lửa đạn đạo bay qua lãnh thổ Nhật Bản đã làm nổi bật vai trò của Thủ tướng S.Abe, một nhà lãnh đạo có quan điểm cứng rắn trong việc đối phó với Triều Tiên.

Báo Yomiuri công bố kết quả điều tra đầu tháng 9 cho thấy, uy tín của Chính phủ đã tăng lên 50%, trong khi tỷ lệ không ủng hộ giảm còn 39%. Một yếu tố nữa khiến Thủ tướng S.Abe quyết định bầu cử sớm ngay trong năm 2017 thay vì năm 2018 như dự định ban đầu là vấn đề kinh tế. Năm 2018 là thời điểm thực hiện các chính sách kinh tế và tài chính cốt lõi của Abenomics. Chính quyền đã nêu lên những thành tựu mà chiến lược nhiều tham vọng này gặt hái được, song phe đối lập vẫn tiếp tục công kích Abenomics là sự thất bại. Cho đến thời điểm hiện tại, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ), cơ quan đã 6 lần kéo dài thời hạn đạt chỉ tiêu đưa lạm phát lên mức 2%, vẫn đang vật lộn trong cuộc chiến chống giảm phát. Nguy cơ nền kinh tế sẽ có những diễn biến khó lường trong năm 2018 cho thấy kể cả khi Thủ tướng S.Abe trúng cử Chủ tịch đảng cầm quyền nhiệm kỳ thứ ba liên tục để tiếp tục đảm nhiệm vị trí Thủ tướng Chính phủ, ông vẫn sẽ đối mặt với những rủi ro khi phải giải quyết các thách thức đối với chính sách kinh tế Abenomics. Điều này có nghĩa cuộc bầu cử Hạ viện, nếu diễn ra vào mùa thu năm 2018, sẽ là một cuộc đua khó khăn hơn đối với Thủ tướng S.Abe cũng như đảng Dân chủ Tự do (LDP).

Vì vậy, quyết định giải tán Hạ viện, tiến hành bầu cử sớm hơn một năm so với thời hạn là một nỗ lực nữa của Thủ tướng S.Abe với mong muốn củng cố sự ổn định của Chính phủ để thực hiện và hoàn thành các mục tiêu đối nội và đối ngoại mà ông đề ra kể từ khi trở lại nắm quyền. Mặc dù vậy, con đường phía trước của người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản cũng có không ít khó khăn. Đáng kể là sự chỉ trích từ phe đối lập, dự kiến sẽ bùng nổ mạnh mẽ trong phiên họp bất thường của Quốc hội được triệu tập ngày 28-9. Ngoài ra, Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike - người được đánh giá là đối thủ nặng ký của ông S.Abe - vừa tuyên bố sẽ dẫn đầu đảng Hy vọng (PH) mới thành lập để cạnh tranh với đảng LDP cầm quyền trong cuộc bầu cử sắp tới.