Nỗ lực thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, lũy kế từ ngày 1-1 đến ngày 28-2, thu ngân sách nhà nước đạt 56.330 tỷ đồng, đạt 13,3% dự toán, giảm 19,4% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, số thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu trong tháng 1 chỉ đạt 24.852 tỷ đồng, đạt 5,8% dự toán, giảm 42,3% so với cùng kỳ năm 2022. Nguyên nhân là trong tháng 1-2023, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 46,56 tỷ USD, giảm 17,3% so với tháng liền trước. Trong đó, tổng trị giá xuất khẩu đạt 25,08 tỷ USD, giảm 13,6%; tổng trị giá nhập khẩu đạt 21,48 tỷ USD, giảm 21,3%. Kim ngạch xuất nhập khẩu sụt giảm ngay từ tháng đầu tiên của năm 2023 đã ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách nhà nước do ngành Hải quan quản lý.

Trong bối cảnh nền kinh tế có thể phải đối mặt với lạm phát và thực trạng suy thoái kinh tế ở hầu hết các quốc gia, nhu cầu tiêu dùng toàn cầu suy giảm, đặc biệt tại những thị trường chủ lực sẽ tác động bất lợi đến hoạt động xuất, nhập khẩu của Việt Nam, từ đó, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu. Bên cạnh đó, việc thu ngân sách của ngành Hải quan gặp thách thức khi thực hiện lộ trình cắt giảm thuế quan đã cam kết trong các hiệp định thương mại. Cuối năm 2022, Chính phủ đã ban hành 16 nghị định về biểu thuế xuất khẩu, nhập khẩu ưu đãi để thực hiện 16 hiệp định giai đoạn 2022-2027. Trong năm 2023, nhiều mặt hàng nhập khẩu có thuế suất cao sẽ bị cắt giảm thuế, theo lộ trình sẽ còn giảm sâu hơn trong các năm sau.

Chuyên gia kinh tế - tài chính Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, trong bối cảnh trên, để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2023, ngành Hải quan cần sự nỗ lực rất lớn.

Mới đây, Tổng cục Hải quan đã ban hành Chỉ thị số 479/CT-TCHQ về thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2023. Tổng cục Hải quan yêu cầu, các đơn vị thuộc và trực thuộc tập trung nguồn lực triển khai quyết liệt các nhiệm vụ ngay từ đầu năm. Trong đó, tăng cường cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan, tạo thuận lợi thương mại và các hoạt động xuất nhập khẩu...

Bên cạnh đó, đẩy mạnh và tạo sự chuyển biến căn bản trong chuyển đổi số ngành Hải quan với trọng tâm là triển khai hệ thống công nghệ thông tin thực hiện hải quan số, trong đó, ưu tiên khẩn trương triển khai hệ thống công nghệ thông tin phục vụ các hoạt động nghiệp vụ hải quan... Hệ thống có khả năng mở rộng và tích hợp với các hệ thống công nghệ thông tin hiện tại trên cơ sở ứng dụng những thành tựu mới về công nghệ, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản trị thông minh; hướng tới quản lý doanh nghiệp, hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh; quá cảnh toàn diện từ khâu đầu đến khâu cuối.

Cùng với đó, tăng cường chống thất thu qua kiểm tra, giám sát việc thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế phát sinh trước ngày 1-1-2023... Ngày 2-3 vừa qua, Tổng cục Hải quan, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cũng đã tổ chức hội nghị “Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu khu vực 4 tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên”, tìm giải pháp giải quyết những vướng mắc của doanh nghiệp. 

Về phía Cục Hải quan thành phố Hà Nội, ngay từ đầu năm, đơn vị đã bám sát triển khai các nhóm giải pháp để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thường xuyên duy trì mối liên hệ với doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp lớn đang làm thủ tục tại cục nhằm hỗ trợ kịp thời; tiếp tục phối hợp với các hiệp hội ngành nghề, các công ty logistics nắm bắt những khó khăn, vướng mắc để kịp thời giải quyết…

Các giải pháp trên cho thấy ngành Hải quan đang rất nỗ lực nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2023.