Nỗ lực giảm nhiệt bán đảo Triều Tiên

Tại Seoul, ông Mattis đã gặp lãnh đạo quân sự nước chủ nhà cùng các chỉ huy quân đội Mỹ tại Hàn Quốc trong cuộc tham vấn thường niên về vấn đề phòng vệ trên bán đảo Triều Tiên và tham dự hội nghị tham vấn an ninh (SCM) cấp bộ trưởng lần thứ 49 giữa hai nước. Đây là SCM lần đầu tiên giữa hai đồng minh này dưới thời Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Trọng tâm của chương trình nghị sự là việc phối hợp giải quyết vấn đề hạt nhân Triều Tiên, các biện pháp răn đe mạnh mẽ hơn và kế hoạch của Seoul trong việc tiếp nhận Quyền chỉ huy tác chiến thời chiến (OPCON) đối với quân đội Hàn Quốc. Hai bộ trưởng cũng nhấn mạnh, Mỹ và Hàn Quốc đang nỗ lực phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên thông qua các biện pháp ngoại giao. Ngoài ra, ông Mattis đã tới thăm khu vực phi quân sự (DMZ) liên Triều cùng với người đồng cấp nước chủ nhà Song Young-moo.

Chuyến thăm Hàn Quốc thứ hai của ông Mattis trên cương vị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ được đánh giá là nhằm nhấn mạnh nỗ lực của chính quyền Tổng thống D.Trump về một giải pháp ngoại giao cho vấn đề Triều Tiên. Tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên tiếp tục leo thang sau khi Bình Nhưỡng tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 6 hồi tháng trước, có sức công phá lớn nhất từ trước tới nay và liên tục bắn thử các loại tên lửa mới phát triển được cho là có thể vươn tới lãnh thổ Mỹ. Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc tháng 9 vừa qua, Tổng thống D.Trump từng đe dọa sẽ hủy diệt Triều Tiên trong trường hợp cần thiết để bảo vệ nước Mỹ và các đồng minh.

Điều này làm dấy lên lo ngại về cuộc đụng độ vũ trang giữa hai nước. Mỹ đến nay vẫn khẳng định ưu tiên giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng song vẫn để ngỏ biện pháp quân sự. Thế nhưng, theo một quan chức cấp cao Nhà Trắng, trong chuyến thăm Châu Á tháng 11 tới, trong đó có điểm dừng chân Trung Quốc, Tổng thống D.Trump sẽ hối thúc Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thực thi toàn diện các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về Triều Tiên cũng như gia tăng sức ép với nước này. Theo quan chức trên, ông chủ Nhà Trắng vẫn đang tìm kiếm một giải pháp hòa bình để giải quyết căng thẳng hiện nay với chính quyền Bình Nhưỡng.

Theo các nhà phân tích, tuy tình hình trên bán đảo Triều Tiên đang căng như dây đàn nhưng biện pháp quân sự không phải là lựa chọn dễ dàng bởi những hệ lụy khôn lường. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tướng Joseph Dunford đánh giá một cuộc chiến tranh với Bình Nhưỡng sẽ “rất thảm khốc” và dẫn đến “sự mất mát to lớn chưa từng thấy”. Ông Dunford thừa nhận quân đội Mỹ hiện có các giải pháp quân sự có thể triển khai đối với Triều Tiên nếu cần nhưng trọng tâm hiện nay vẫn là dùng sức ép ngoại giao và kinh tế. Trong khi đó, trong suốt chuyến thăm đến nhiều nước Châu Á, ông Mattis luôn nhấn mạnh mong muốn tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho mọi xung đột.

Trước thực tế các nỗ lực tìm giải pháp cho vấn đề Triều Tiên vẫn đang bế tắc, đã có nhiều ý kiến đề xuất đánh giá lại và tìm kiếm những biện pháp hoàn toàn mới cho vấn đề hạt nhân của Bình Nhưỡng. Những hành động gần đây cho thấy, rõ ràng Bình Nhưỡng sẽ không chấp nhận từ bỏ chương trình hạt nhân trong khi các thử nghiệm mới nhất thể hiện bước tiến đáng kể trong công nghệ tên lửa và nguyên tử của nước này. Vì vậy, việc nỗ lực thúc đẩy những cách tiếp cận ngoại giao và kinh tế mới cần tiếp tục là một ưu tiên lớn để tránh những sai lầm đáng tiếc, sớm tháo ngòi nổ tại điểm nóng này.