Những cung điệu tương phùng thiết tha

Chất tài tử mang phong vị lãng du của thơ Xuân Lợi dần dần chinh phục bạn đọc ở những con chữ gợi cảm bất ngờ. Đặc biệt, tiết tấu trong thơ anh cuốn hút trong mỗi khổ thơ. Chúng tựa như giai âm được cất lên trong bản nhạc trữ tình về nỗi huyễn mộng trong suy tưởng. Tập thơ đã có những cung tương tư trong những giấc mộng tương phùng, như "Chợt mưa chợt nhớ", "Trời đất tương tư", "Xuân miên man", "Giấc mơ", "Giao mùa", "Sầu đông", "Giấc chiêm bao"...

Ngay bài thơ đầu tiên "Chợt mưa chợt nhớ", người đọc đã bị thu hút với cảm xúc bất ngờ: "Giật nảy cơn mưa bất chợt", bởi "Thu giật mình lặng lẽ tóc vương, man mác mưa rào đổ bóng chờ". Hơi thơ ẩn chứa tiết tấu mới. Điều này khi đọc bài "Giấc mơ" mới hay kết cấu của tứ thơ trông cậy vào nhạc điệu và khúc thức chuyển động qua từng khổ thơ. Thật thú vị khi nhà thơ mở đầu: "Một chút gần/ Xao xuyến bâng khuâng/ Tim rung tần lỗi nhịp/ Lá rơi trong đời lặng câm". Rồi bất ngờ với: "Một chút xa/ Hơi thở ngọt ngào". Bài thơ găm lại đôi câu thơ hay trong lòng bạn đọc: "Cơn mưa gội/ Hạ về đong đưa".

Tập thơ "Lời rêu hồn đá", nhà thơ Xuân Lợi dành phần khá đậm nét nỗi niềm thương nhớ cha mẹ, gia đình và đồng đội một thời khói lửa. Tình cảm thiết tha, chân tình của nhà thơ đã tạo nên chiều sâu cảm xúc: "Gừng sen ngan ngát chén trà/ Mẹ vui cá cháy hít hà mê man" (“Tết quê”). Hay niềm vui bao la của tác giả trong những câu thơ gần gũi với ca dao đồng nội: "Lá trầu xanh mướt câu ca/ Cau non chăm bẵm như là mẹ yêu" (“Mẹ yêu!”).  

Bên cạnh dòng thơ thế sự với những nỗi niềm nhân văn sâu lắng cùng những tìm tòi cách thể hiện khá tinh tế, nhà thơ còn có những câu thơ đắm chìm trong nhịp đập mơ mộng của tình yêu. Và đó cũng là đề tài mà Xuân Lợi có thế mạnh nhất định và chiếm đa phần trong tập sách. Không sa đà vào nỗi đau của sự chia ly hay tan vỡ mà tinh tế và diệu ảo với cảm xúc lãng mạn thầm lặng. Nét kín đáo nhưng mơ mộng làm sao: "Cơn mưa quen nhau thuở đó, thủ thỉ giận chìm trong mưa dội vỡ, lá buồn giọt rơi hổn hển, thoang thoảng hương bồ kết, chim tìm tổ ríu nhau" (“Cơn mưa chợt nhớ”). Phải nói đó là câu thơ tình ảo diệu tài hoa. Hay trong bài thơ "Samba", nhà thơ cũng thể hiện nỗi niềm thầm kín nhưng đầy mê hoặc: "Ánh lửa chập choạng/ Bóng đêm luân vũ/ Sương mỏng chân chất dậm dật bước mê/ Con tim loạn nhịp vu vơ ngây ngất". Hay đâu đó là nỗi tương tư đến hổn hển trong lời thơ: "Trời/ Nồng nàn/ Mây mê man/ Bến bờ hổn hển/ Thủy triều khao khát tràn" (“Trời đất tương tư”). Bạn đọc có thể gặp lại những cảm xúc đó qua các thi phẩm: "Ngàn thông lêu nghêu", "Mưa hè", "Đảo Ngọc bóng chiều", "Pren tìm nhau", "Xuân miên man", “Sông Trăng Nhật Lệ”, "Ai hay"...

Với tập thơ "Lời rêu hồn đá", tác giả Xuân Lợi có bước chuyển biến với nhịp điệu mới trong nghệ thuật thi ca. Về ngôn ngữ và hình tượng nghệ thuật, nhà thơ Xuân Lợi có những tìm tòi khám phá nhất định. Phần nào nhà thơ đã để lại cho bạn đọc ấn tượng sâu sắc qua những tứ thơ độc đáo, những câu thơ đậm chất liêu trai nhưng vẫn phát huy được nét hiện đại qua nhịp điệu thơ của riêng mình. Đó là thành công của Xuân Lợi với tập thơ mới "Lời rêu hồn đá".

Nhà thơ Xuân Lợi sinh năm 1959 tại Quảng Trị. Cho đến nay, ông đã ra mắt hai tập thơ: “Lá gọi mùa” (NXB Hội Nhà văn, 2015), và “Lời rêu hồn đá” (NXB Hội Nhà văn, 2021).