Những bài học còn nguyên giá trị

70 năm đã trôi qua nhưng ý nghĩa lịch sử và những bài học của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị…

Ngày 19-8-1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng, hơn 10 vạn nhân dân Thủ đô tưng bừng khí thế đấu tranh xuống đường vũ trang thị uy, tổ chức mít tinh tại Quảng trường Nhà hát Lớn. Lực lượng quần chúng nhanh chóng chiếm Phủ khâm sai, Tòa thị chính thành phố, Trại bảo an binh và các công sở quan trọng khác.

Khiếp sợ trước lực lượng quần chúng, bọn cầm đầu chính quyền tay sai Nhật ở Bắc Bộ vội vã đầu hàng. Khi đoàn người kéo đến Tòa thị chính, thị trưởng thành phố đã mở cửa, sẵn sàng trao lại chính quyền cho cách mạng. Cuộc khởi nghĩa đã hoàn toàn thắng lợi ở Thủ đô Hà Nội. Ngày 23-8-1945, khởi nghĩa thắng lợi ở Huế. Ngày 25-8-1945, khởi nghĩa giành chính quyền tại Sài Gòn. Như vậy, chỉ trong 12 ngày đêm, chính quyền của đế quốc, phong kiến và tay sai thống trị gần 100 năm đã bị đập tan. Lần đầu tiên, chính quyền cả nước thật sự thuộc về tay nhân dân ta.

Cách mạng Tháng Tám là kết quả của 15 năm đấu tranh (1930-1945) kiên cường bất khuất của hơn 20 triệu đồng bào đoàn kết một lòng theo Đảng, mở ra kỷ nguyên mới độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội cho dân tộc Việt Nam. Thành công của Cách mạng Tháng Tám là bài học đại đoàn kết dân tộc, nắm bắt thời cơ nhân sức mạnh nội lực lên gấp nhiều lần, đem sức ta mà giải phóng cho ta.

Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ðoàn thanh niên cứu quốc Thành Hoàng Diệu, Chủ nhiệm Mặt trận Việt Minh Hà Nội Vũ Oanh khẳng định: Trước hết, thắng lợi trong cuộc Tổng khởi nghĩa ở Thủ đô Hà Nội là thắng lợi của tư duy đổi mới của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lãnh đạo, chỉ đạo sự nghiệp cách mạng, đại đoàn kết toàn dân, già trẻ, gái trai, giàu nghèo, dân tộc, tôn giáo... giải phóng đất nước, giành độc lập cho Tổ quốc, cuộc sống tự do, hạnh phúc cho nhân dân, nhất là trong nắm bắt thời cơ để đề ra quyết sách giành thắng lợi.

Thứ hai là kết quả của những năm tháng chuẩn bị rất công phu và khẩn trương để xây dựng lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang; xây dựng phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân đi từ thấp đến cao trong điều kiện cực kỳ khó khăn nhưng rất sáng tạo của Đảng bộ, của Mặt trận Việt Minh TP Hà Nội. Thứ ba, do được chuẩn bị kỹ càng và chu đáo nên khi thời cơ đến, Đảng bộ Hà Nội đã nhạy bén chớp thời cơ lãnh đạo nhân dân hành động cách mạng bằng phương thức bạo lực chính trị kết hợp với lực lượng vũ trang làm xung kích nên cuộc khởi nghĩa ở Thủ đô đã nhanh chóng thành công vang dội, có tác động thúc đẩy phong trào Tổng khởi nghĩa trong cả nước đi đến thành công.

Nói về tầm vóc và ý nghĩa lớn lao của Cách mạng Tháng Tám, năm 1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Chẳng những giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc".

Thắng lợi của khởi nghĩa Tháng Tám ở Hà Nội có tác dụng quyết định đối với phong trào Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước, góp phần thúc đẩy, cổ vũ và đóng góp những kinh nghiệm quý để nhân dân các tỉnh, thành từ Bắc đến Nam liên tiếp đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền; tạo điều kiện để các cơ quan trung ương của Đảng Cộng sản Đông Dương, Mặt trận Việt Minh, Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam về Thủ đô Hà Nội... tiếp tục chỉ đạo cuộc Tổng khởi nghĩa trong cả nước giành thắng lợi hoàn toàn.

Khởi nghĩa ở Hà Nội thành công nhanh chóng và không đổ máu là do Đảng bộ Hà Nội, được sự chỉ đạo trực tiếp của Trung ương và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nắm đúng thời cơ, hạ quyết tâm khởi nghĩa kịp thời, chính xác; dựa vào nhân dân, sử dụng bạo lực chính trị của quần chúng là chủ yếu, có lực lượng vũ trang hỗ trợ, với sách lược đúng đắn, cô lập, phân hóa kẻ thù để giành thắng lợi. Đặc biệt, cuộc nổi dậy Tổng khởi nghĩa của lực lượng đại đoàn kết nhân dân Hà Nội đã tác động to lớn đối với nhân dân TP Huế và Sài Gòn.

Cách mạng Tháng Tám đã huy động cả dân tộc Việt Nam nổi dậy nắm chính quyền, ủng hộ chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo là một sự bất ngờ lớn với lực lượng quân Đồng minh vào tiếp quản Đông Dương, giải giáp và nhận sự đầu hàng của quân Nhật. Cách mạng Tháng Tám 1945 với việc ra đời Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã mở ra một chân trời rộng lớn cho sự phát triển của đất nước Việt Nam. Trải qua 70 năm nhưng những mục tiêu được xác lập từ mùa thu năm ấy vẫn là kim chỉ nam cho công cuộc xây dựng và phát triển của dân tộc Việt Nam…