Nhiều hy vọng từ một quỹ cộng đồng

Ra mắt ngày 28-8-2010, chỉ trong tuần đầu tiên hoạt động, văn phòng QHL đã tiếp nhận 33 hồ sơ tư vấn pháp luật, tìm việc làm, vay vốn… và hơn 100 cuộc điện thoại cần trợ giúp của các anh chị em mãn hạn tù, hoàn cảnh khó khăn, đang thất nghiệp. Em T.H.T, một trong 5 trường hợp được doanh nghiệp tuyển dụng rụt rè hứa với các tình nguyện viên sẽ cố gắng chăm chỉ làm việc. Bác N.V.T (79 tuổi, quận Bình Thạnh) thở phào nhẹ nhõm, trút được mối lo của cả gia đình sau nhiều tháng thấy T. ra trại mà vẫn lông bông.

Anh Nguyễn Duy Lãm - Giám đốc kinh doanh Công ty Sản xuất nước uống tinh khiết Phú Sỹ (quận 9) tâm sự, trong những lần đến thăm bạn bè làm quản giáo ở trại An Phước, anh cảm nhận được nhiều phạm nhân đã phục thiện, chăm chỉ lao động nhưng gặp nhiều khó khăn khi trở về đời thường. Vậy là từ nhiều năm nay anh âm thầm tiếp nhận một số người về làm việc và giữ kín quá khứ của họ. Khi nghe tin QHL thành lập, anh liền xuống "tuyển quân". Cậu nhân viên trẻ P.Q.H vừa được nhận cũng có quá khứ dữ dội (nghiện ngập, cướp giật) lại tỏ ra khá ngoan, sớm hòa mình vào công việc. Gia đình chắc cũng còn lo chú "ngựa hoang" sa ngã theo bạn bè xấu, nên ngày ngày vẫn đưa đón cậu đi làm.

Điều thú vị là những người sáng lập quỹ đến từ những thái cực khác nhau nhưng cùng ấp ủ chung tâm nguyện giúp đỡ cho những mảnh đời lầm lỡ hoàn lương. Giám đốc QHL Liên Khui Thìn - người từng bị kết án trong vụ án Epco - Minh Phụng tâm sự: "Đã từng đối mặt với án tử hình, rồi được Chủ tịch nước ân xá, những ngày trong trại giam tôi thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của người tù hơn ai hết. Giờ làm được gì cho họ cũng là cách để sự sống trở lại của mình có ý nghĩa". Chủ tịch Hội đồng quản lý quỹ là Luật sư Trần Văn Tạo (nguyên Phó Giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh) nhấn mạnh: Tiêu chí của mọi người là "đồng hành cùng bạn". Những tình nguyện viên tham gia không chỉ có trách nhiệm trợ giúp mà trước hết phải có thái độ đồng cảm, chia sẻ, tôn trọng, bảo vệ quyền nhân thân, giữ bí mật quá khứ của những người lầm lỗi.

Tiếp nối sau những sáng lập viên: Trần Văn Tạo, Lê Minh Hải, Liên Khui Thìn, Lê Thanh Bình (nguyên Phó Chánh Văn phòng VKSND TP Hồ Chí Minh), Nguyễn Văn Liêm, nhiều tình nguyện viên, doanh nghiệp… đã tham gia góp sức, xây dựng quỹ làm "mái ấm" cho người hoàn lương.

Đồng hành…

Anh Lãm chia sẻ: "Rất khó. Đối xử với các em phải nhẹ nhàng, có phần ưu ái hơn nhân viên khác một chút. Với các em không chỉ cần một việc làm có thu nhập, mà còn cần được giáo dục, ngăn ngừa hư hỏng. Trước đây, có em đang làm việc tốt thì tỏ ra lơ là, mệt mỏi, sau phát hiện em ấy tái nghiện nên đành giao về cho gia đình và chính quyền địa phương tổ chức cai nghiện".

Hằng ngày, văn phòng luôn có các luật sư, luật gia trực tư vấn pháp luật, trung tâm dạy nghề tư vấn hướng nghiệp và các tình nguyện viên tiếp xúc, lập hồ sơ, kết nối với các đơn vị hỗ trợ. Hiện có 6 văn phòng luật sư, 4 trường dạy nghề tham gia tư vấn (VPLS Quang Trung, Trung tâm Dạy nghề quận Bình Thạnh, Trường Trung cấp Kỹ thuật Hùng Vương…) và 7 doanh nghiệp đăng ký tiếp nhận lao động, trong đó Công ty CP Xây lắp điện Anpha tuyển 200 công nhân lao động phổ thông và thợ nghề bậc cao. Sắp đến QHL cũng sẽ triển khai thêm chương trình cho vay vốn và tổ chức ngày hội việc làm.

Mục tiêu lâu dài của QHL là đồng hành với bạn tù từ khi còn trong trại giam. Quỹ sẽ phối hợp với Công ty CP Mai Linh tổ chức xe đưa đón gia đình các phạm nhân đi thăm nuôi với giá hợp lý, giúp mọi người tiết kiệm chi phí. Đồng thời hướng nghiệp cho các phạm nhân rèn luyện tay nghề phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp sẽ tuyển dụng sau này.

Sắp tới, quỹ sẽ xây dựng hệ thống dữ liệu, cập nhật thông tin lâu dài (người được trợ giúp học nghề gì? làm ở đâu? chuyển nhà đến đâu?…) để nắm rõ tình hình, mức độ tiến bộ, trợ giúp khó khăn và mời gọi cùng tham gia các hoạt động. Qua đó sẽ chọn một số gương phấn đấu tốt làm tình nguyện viên, nhân viên của quỹ, tiến tới xây dựng mô hình "đồng đẳng" cảm thông, quan hệ gắn bó giữa người được trợ giúp và tình nguyện viên. Vậy là giờ đây, lối về của những con người từng lầm lỗi có thêm mái ấm QHL.