Nhà hát Chèo Hà Nội và màn diễn đêm khánh thành

Có lẽ chúng tôi là những khán giả săng sái nhất đối với “Nhà hát Chèo Hà Nội” từ trước đó cả tuần, khi báo chí đăng tin nhầm là câu lạc bộ mở cửa vào ngày 9-10/2 và phải háo hức đợi đến tận đêm 18-2 buổi diễn đầu tiên chính thức khai trương. Nhìn vẻ ngoài lộng lẫy của một nhà hát truyền thống tại 15 Nguyễn Đình Chiểu mang màu sắc kiến trúc vừa rất dân tộc mà cũng rất hiện đại mà cảm thấy mừng thầm cho chèo Việt Nam có thêm một nơi chốn mới. Đây sẽ là nơi “chiếu chèo” Hà Nội đêm đêm đỏ đèn phục vụ công chúng trong và ngoài nước.

Để có được một cơ sở biểu diễn này cũng là nhờ rất nhiều vào sự cố gắng của Thành ủy, HĐND, UBND, Sở VHTT và các ban ngành liên quan của thành phố sau hơn một năm thực hiện dự án xây dựng câu lạc bộ kết hợp với nơi làm việc, luyện tập của Nhà hát Chèo. Nhà hát Chèo Hà Nội từ đây có thể nói đã bước sang trang mới với một trụ sở hoạt động có trang thiết bị hiện đại. Đặc biệt là phòng biểu diễn to rộng có sức chứa 200 chỗ ngồi, trong đó sàn diễn khoảng 100m2, được trang trí theo kiến trúc cổ và một loạt mặt nạ biểu trưng cho các loại nhân vật chèo được đắp nổi trên tường, gây cảm giác ấm cúng trong một không gian nhỏ. Một mái đình cong được làm nhô hẳn ra bên ngoài, mô phỏng khung cảnh truyền thống của những làng quê Việt Nam. Tuy còn vài chi tiết khiên cưỡng do giải quyết chưa được hợp lý với chiều cao của nhà hát nhưng mái đình đã góp phần tạo cho không gian sân khấu có được sự hòa nhập cùng khán giả. Phía ngoài còn có tiền sảnh thoáng rộng cho khách thư giãn, đạt tiêu chuẩn của một nhà hát hiện đại.

Có được cơ ngơi khang trang, trang thiết bị hiện đại, nhưng điều quan trọng nhất và là sự trông đợi, mong mỏi nhiều hơn từ khán giả chính là chất lượng của các đêm diễn. Hiện nay Nhà hát Chèo Hà Nội có tới hai đoàn diễn mỗi đoàn 16 người, được tổ chức hoàn chỉnh gồm các đội nhạc diễn viên, phông màn sân khấu. Trong đó có tới 4 NSƯT và không ít diễn viên chiếm được cảm tình đông đảo công chúng như Thu Huyền (giải tài năng trẻ toàn quốc năm 2002), Thảo Quyên, Minh Huệ, Thanh Loan... Và giám đốc nhà hát là NSƯT Quốc Chiêm, và phó giám đốc Thúy Mùi là những người giàu kinh nghiệm, từng có nhiều năm trăn trở với nghề.

Đêm khai trương với rất nhiều quan khách. Tiết mục quen thuộc mở đầu chiếu chèo là “Vỡ nước” sôi động, rồi màn múa “dẹp đám” với các diễn viên hề mồi, khiến cho các khán giả cảm thấy nao lòng chờ đợi mở ra không gian các vở chèo cổ. Tuy nhiên trái lại với niềm mong đợi đó, đợt ra quân này xem ra Nhà hát chèo Hà Nội có vẻ hơi vội vàng, và tiết kiệm kịch mục vì ngoài hai trích đoạn là “Thị Màu lên chùa”(vở chèo cổ Quan Âm Thị Kính) và “Thử hài”(vở chèo mới Tấm Cám) thì đa phần các kịch mục khác là ca múa nhạc dân tộc như chầu văn ba giá đồng, hát múa bỏ bộ, đàn bầu, dân ca Hà Nam... khiến cho không ít người đến xem đã phải thất vọng, có người phải bỏ ra ngoài. Thậm chí nếu so với một buổi biểu diễn cũng của đoàn ở đền Ngọc Sơn (được duy trì từ một vài năm nay chủ yếu dành cho các khách nước ngoài) thì còn có phần thua kém. Chưa kể đến chất lượng diễn trong từng đoạn mục cũng có nhiều phần chưa đạt, lời lẽ quá hiện đại. Hơn nữa đây là sự hiện diện mới của một Nhà hát Chèo, nên sự thiếu vắng của các trích đoạn chèo cổ, khiến người xem cảm thấy khá hụt hẫng. Sau đêm mở màn, Nhà hát Chèo Hà Nội sẽ công diễn vở Quan Âm Thị Kính. Đây là một vở chèo cổ, đã được rất nhiều đoàn chèo biểu diễn thành công ở nhiều nơi. Do vậy, vở diễn sẽ là một thách thức lớn đối với Nhà hát, làm sao để không phụ lòng công chúng.

ở Hà Nội hiện nay còn có Nhà hát Chèo Kim Mã (Nhà hát Chèo Trung ương), là nơi dành cho các nghệ sĩ tập luyện và biểu diễn, nhưng đã đóng cửa từ nhiều năm nay do bị sụt lở, mà hiện tại vẫn chưa có kinh phí sửa chữa. Các nghệ sĩ, diễn viên phải tập luyện trong những điều kiện hết sức khó khăn. Do đó việc khai trương Nhà hát Chèo Hà Nội đã đem lại niềm hy vọng mới không chỉ cho riêng chèo Hà Nội mà với cả nghệ sĩ, công chúng yêu bộ môn nghệ thuật này. Hy vọng rằng trong thời gian tới, với cơ sở vật chất tốt, đoàn chèo Hà Nội sẽ có được những đêm diễn chất lượng cao hơn.

HNM