Người tàn tật không có tên trong di chúc vẫn được hưởng di sản thừa kế

Vợ chồng bác ruột tôi sinh hạ được ba người con trai. Trong đó, chú em út bị thiểu năng trí tuệ, không có khả năng lao động đang được hưởng chế độ tàn tật. Chú út đang ở với người con thứ 2. Trước khi mất vợ chồng bác ruột tôi lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người con cả mà không để lại gì cho người con thứ hai và người con út. Xin hỏi rằng như vậy người con út của bác ruột tôi có thể kiện anh cả phải chia cho một phần tài sản được không?
Đỗ Thành Trung (xã Đông Sơn, Chương Mỹ)

Luật gia Hoàng Xuân Hiến (ĐT: 0983351928; email: hoangxuan hienqo@gmail.com) trả lời:
Bản di chúc của vợ chồng bác ruột anh Đỗ Thành Trung là bản di chúc thể hiện ý chí của ông bà nhằm chuyển tài sản của họ cho người con cả sau khi chết. Tuy nhiên, câu hỏi của anh thuộc trường hợp người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc, được quy định tại Điều 669 - Bộ luật Dân sự như sau:

Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Ðiều 642 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Ðiều 643 (Những người không được quyền hưởng di sản, như: người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản) của Bộ luật Dân sự:
1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng.
2. Con đã thành niên mà không có khả năng lao động.
Theo quy định trên thì người con út của vợ chồng bác ruột anh (bị thiểu năng trí tuệ không có khả năng lao động) vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn 2/3 suất đó. Chỉ trừ trường hợp được quy định tại Điều 642 và Điều 643 - Bộ luật Dân sự.

Nếu người con cả được hưởng thừa kế theo di chúc không thực hiện việc trả cho người em út bị tàn tật (thiểu năng trí tuệ đang hưởng chế độ tàn tật của nhà nước) phần di sản mà người em được hưởng theo quy định vừa nêu, thì người em út này có quyền khởi kiện người anh cả ra tòa, để đề nghị tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật hiện hành.