Nghỉ hưu, chưa nghỉ nghề

Năm 1992, với mục tiêu gây dựng những môn thể thao ngoài thế mạnh vốn có như bóng đá, bóng chuyền, bóng bàn, bắn súng,... thể thao Quân đội đã đưa môn vật vào danh sách đầu tư phát triển. Trách nhiệm được trao cho HLV Nghiêm Xuân Thái, người sinh ra ở huyện Yên Phong - vùng đất vật nổi tiếng ở Bắc Ninh. Nhận nhiệm vụ, việc đầu tiên ông thực hiện là lặn lội đi tuyển mộ học trò và mảnh đất quê hương, vốn sinh ra nhiều đô vật giỏi, là nơi ông dành nhiều thời gian tìm kiếm. Và rồi, ông đã phát hiện, đào tạo ra nhiều tài năng như: Nguyễn Văn Chúc, Nguyễn Văn Thanh, Nguyễn Văn Biên, Mẫn Bá Xuân, rồi sau này là Đồng Văn Biên, Nguyễn Thế Anh… toàn những nhà vô địch SEA Games. Trong số này, giành nhiều thành tích nhất vẫn là Mẫn Bá Xuân, đô vật đã đoạt 5 tấm HCV SEA Games, từng xếp hạng tư Châu Á, 13 năm liền vô địch quốc gia. HLV Nghiêm Xuân Thái phát hiện ra tài năng của Mẫn Bá Xuân trong cuộc đấu vật tại một hội làng ở Yên Phong. Thấy Mẫn Bá Xuân có tố chất, ông đưa về đội vật Quân đội để rồi từ đó cái tên Mẫn Bá Xuân nổi như cồn trong làng vật Đông Nam Á. Chính Mẫn Bá Xuân cũng khẳng định: "Thầy Nghiêm Xuân Thái đã làm cuộc đời tôi rẽ sang hướng khác. Nếu không có ông, tôi sẽ vẫn là anh thợ mộc không được nhiều người biết đến".

Ông Nghiêm Xuân Thái phát hiện ra đô vật Nguyễn Văn Dực, một nhà vô địch SEA Games khác, cũng rất tình cờ. Đi trên đường, thấy một chàng trai có dáng đạp xe lạ thường, ông gọi lại và hỏi: "Cháu có đi đấu vật không?". Chàng trai Nguyễn Văn Dực ngơ ngác rồi nhận lời, từ đó trở thành người nổi tiếng trong làng vật cổ điển Việt Nam. Cách làm của ông là vậy. Phải "lăn vào việc" thì mới ra vấn đề. Nghiêm khắc trên sới tập nhưng ông luôn gần gũi học trò. Cho nên, ở đội vật Quân đội, ông được gọi bằng "thầy", bằng "bố". Sau này, những lớp học trò của HLV Nghiêm Xuân Thái còn được tuyển chọn từ những nơi khác. Trong số này có Nguyễn Quang Long - người đang được chỉ định điều hành đội vật Quân đội sau khi HLV Nghiêm Xuân Thái nghỉ hưu.

Điểm nhấn đầu tiên trong sự nghiệp của HLV Nghiêm Xuân Thái chính là việc đội vật Quân đội góp 4 VĐV ở đội tuyển quốc gia tham dự SEA Games 1997 thì có đến 3 người đoạt HCV, 1 người đoạt HCB. Thành tích ấy góp phần đưa vật Việt Nam vượt qua Indonesia để giữ ngôi nhất khu vực Đông Nam Á từ đó đến nay. Trong gần chục năm làm HLV đội tuyển Vật quốc gia, những tấm HCV SEA Games liên tiếp đến với ông và các học trò. Ở cấp CLB, vật Quân đội đã trở thành thế lực mạnh nhất trong làng vật Việt Nam cùng với Hà Nội. Cũng không phải ngẫu nhiên mà ông trở thành Đại tá đầu tiên trong đội ngũ HLV của thể thao Quân đội với hai lần phong quân hàm vượt cấp. Với người làm thể thao Quân đội, đó là niềm tự hào không gì có thể so sánh.

HLV Nguyễn Quang Long của đội vật Quân đội cho biết: "Mỗi bước trưởng thành của tất cả HLV, VĐV đội vật Quân đội trong 23 năm qua đều có công lao và hình bóng của thầy Nghiêm Xuân Thái. Với chúng tôi, hình ảnh thầy Thái nhiệt tình, trách nhiệm, nghiêm khắc, mẫu mực trong công việc song rất gần gũi với học trò, giản dị, hiền lành trong đời thường sẽ được nhớ mãi".

Về phía mình, HLV Nghiêm Xuân Thái khẳng định: "Đi làm rồi cũng đến lúc nghỉ. Đấy là chuyện bình thường. Nhưng nghỉ hưu không có nghĩa là nghỉ hẳn. Tôi vẫn gắn bó với môn vật và tiếp tục tìm kiếm tài năng cho CLB. Nói chung, ở đâu, ở vị trí nào thì tôi cũng sẽ cố gắng làm những thứ tốt nhất cho vật Quân đội".