Ngành khoa học và công nghệ quyết tâm, nỗ lực cao nhất để hoàn thành mục tiêu của Nghị quyết 57NQ/TW

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, năm 2024, hoạt động khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo đã có nhiều đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, cải thiện an sinh xã hội và chất lượng cuộc sống người dân.

Công tác xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách được quan tâm, chỉ đạo thường xuyên, góp phần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Nhiều thành tựu khoa học và công nghệ được ứng dụng nhanh chóng và rộng rãi trong các lĩnh vực như y tế, nông nghiệp, công nghiệp, công nghệ thông tin, quốc phòng, an ninh... Tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia được tăng cường, chất lượng nguồn nhân lực khoa học và công nghệ không ngừng được nâng cao, trong đó nhiều nhà khoa học có uy tín, được thế giới công nhận, dần hình thành một số tổ chức khoa học và công nghệ tiên tiến tầm cỡ quốc tế ở cả khu vực công và tư…

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, tạo ra một thế hệ doanh nghiệp mới kinh doanh dựa trên tài sản trí tuệ và đủ năng lực tiếp cận thị trường toàn cầu. Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng từ vị trí 59 (năm 2016) lên vị trí 44 năm 2024.

Đặc biệt, thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo Chính phủ về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ hợp nhất thành Bộ Khoa học, Công nghệ và Truyền thông để cùng nhau đạt được những mục tiêu đề ra trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Với quyết tâm cao nhất, hai Bộ đã tiến hành: Tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18; thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án hợp nhất; xây dựng dự thảo Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan mới sau hợp nhất với bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, gửi Bộ Nội vụ và Bộ Tư pháp cho ý kiến thẩm định trước khi trình Chính phủ xem xét, ban hành.

Đồng thời, hai Bộ đã phối hợp chặt chẽ với Ban Kinh tế Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng tham mưu, trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

“Thời gian tới, hai Bộ sẽ có rất nhiều nhiệm vụ cần triển khai với quyết tâm, nỗ lực cao nhất, để hoàn thành được các nhiệm vụ, mục tiêu của Nghị quyết đã đề ra” - Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định, năm 2024, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đẩy nhanh tiến độ triển khai 23 Chương trình khoa học và công nghệ quốc gia; phê duyệt và tổ chức triển khai mới 2 Chương trình khoa học và công nghệ quốc gia nhằm giải quyết các vấn đề cấp bách, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Khoa học xã hội nhân văn đóng góp tích cực và cung cấp luận cứ cho việc hoạch định đường lối, chủ trương, cơ chế, chính sách và định hướng phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Một số lĩnh vực khoa học tự nhiên đạt trình độ tiên tiến của khu vực và thế giới.

Trong lĩnh vực xây dựng, giao thông, khoa học và công nghệ đã góp phần giải quyết một số vấn đề về vật liệu, công nghệ trong xây dựng, bảo trì đường bộ như: Nghiên cứu sử dụng cát biển làm vật liệu xây dựng cho hạ tầng giao thông, xây dựng; các tiêu chuẩn mới về thiết kế kết cấu mặt đường mềm, thiết kế xử lý nền đất yếu...

Trong khoa học y - dược, đã làm chủ công nghệ, kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán, điều trị nhiều bệnh nguy hiểm, nâng cao vị thế của y học Việt Nam ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực và thế giới như kỹ thuật ghép tạng; kỹ thuật cao trong phẫu thuật, can thiệp ít xâm lấn. Làm chủ công nghệ và sản xuất đáp ứng 11/12 vaccine phục vụ Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.

Trong lĩnh vực công nghệ cao, Việt Nam đã đạt được những bước tiến quan trọng trong phát triển công nghệ cao, công nghệ bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI), khẳng định vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ cao toàn cầu. Chính phủ đã ban hành các chính sách ưu đãi thu hút đầu tư nước ngoài, nhiều dự án hợp tác từ các tập đoàn lớn như: Samsung, Intel và NVIDIA, trong đó Việt Nam và NVIDIA đã hợp tác thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển về trí tuệ nhân tạo và Trung tâm Dữ liệu AI tại Việt Nam...

Thứ trưởng Lê Xuân Định cho biết, trong thời gian tới, Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tham mưu, trình Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Tham mưu, trình cấp có thẩm quyền thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng làm Trưởng ban. Thành lập Hội đồng Tư vấn quốc gia về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với sự tham gia của các chuyên gia trong và ngoài nước.

Tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản, giải phóng các nguồn lực, khuyến khích khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phát triển.

Trong đó, xây dựng và hoàn thiện, trình Quốc hội thông qua 4 Luật chuyên ngành, gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa và Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).

Quan tâm, chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan phối hợp với Bộ rà soát, hoàn thiện pháp luật có liên quan đến điện hạt nhân; tham mưu, đề xuất các giải pháp thúc đẩy, triển khai chương trình phát triển, ứng dụng năng lượng hạt nhân tại Việt Nam, bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững đất nước.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn ghi nhận nỗ lực của ngành khoa học và công nghệ đã cùng đoàn kết, thống nhất để đạt được những thành tựu quan trọng trong năm 2024. Theo ông, năm 2025 là năm cuối cùng quyết định hoàn thành mục tiêu của Đại hội XIII và đồng thời cũng là giai đoạn cuối cùng để hoàn thành tạo tiền đề bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Phó Thủ tướng nêu 6 nhiệm vụ cơ bản mà Bộ Khoa học và Công nghệ cần tiếp tục đẩy mạnh, nỗ lực hơn nữa trong năm 2025.

Một là khẩn trương, chủ động, quyết liệt trong việc thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị nhanh chóng đưa Nghị quyết số 57-NQ/TW vào cuộc sống.

Hai là tiếp tục dành những ưu tiên cao nhất cho công tác hoàn thiện thể chế để thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Ba là chú trọng thu hút các nguồn lực đầu tư cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với những chương trình dự án ưu tiên rõ ràng, thiết thực mang tính khả thi cao.

Bốn là coi trọng, ưu tiên cao để phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng tốt nhất được yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra.

Năm là tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hơn nữa hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo để tăng cường tiềm lực khoa học và công nghệ cho Việt Nam.

Sáu là kiện toàn, sắp xếp tổ chức cơ cấu bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW. “Tôi tin mọi người đều nhận thức được rằng, việc hợp nhất 2 Bộ chắc chắn sẽ tạo nên sức mạnh mới cho nền khoa học và công nghệ nước nhà chuyển đổi và phát triển” - Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nêu rõ.