Mỹ công khai trực tuyến các bản thiết kế in súng 3D: Tranh cãi chưa có hồi kết

Trong khi các nhà hoạt động ủng hộ quyền sở hữu, sử dụng súng tại xứ Cờ hoa lên tiếng bảo vệ thỏa thuận này thì có rất nhiều người lo ngại việc công khai các thiết kế súng in 3D tiềm ẩn mối đe dọa sự an toàn của cộng đồng và an ninh quốc gia.

Bắt đầu từ ngày 1-8, Chính phủ Mỹ cho phép chia sẻ trên mạng internet các bản thiết kế súng bằng công nghệ in 3D. Nhờ ứng dụng này, người dân có thể tự do tải về và chế tạo súng bằng máy in 3D. Cũng từ đây, một cuộc tranh cãi gay gắt đã nổ ra. Giới chức nhiều bang của nước Mỹ đã hối thúc Chính phủ liên bang rút lại thỏa thuận này, trong đó có 9 bang đệ đơn kiện Nhà Trắng với lý do thỏa thuận giữa Washington với Defense Distributed là bất thường. Ngoài ra, 21 bang khác gửi thư cho Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp Mỹ yêu cầu ngăn chặn ngay lập tức việc tung lên mạng các thiết kế súng in 3D.

Lo ngại của giới tư pháp Mỹ là hoàn toàn có cơ sở bởi các loại súng in 3D chủ yếu làm bằng nhựa, không phải đăng ký, rất khó để phát hiện ngay cả khi dùng máy dò kim loại. Chỉ cần có kim hỏa và đạn, súng in 3D trở thành loại vũ khí gây sát thương. Những người đứng đầu lĩnh vực tư pháp các bang trên toàn nước Mỹ cho rằng, quyết định của Chính phủ liên bang là vi hiến, không chỉ đe dọa đến sự an toàn của người dân mà còn tiếp tay cho các phần tử khủng bố và tội phạm.

Dù Thẩm phán Liên bang R.Lasnik đã ngăn chặn thỏa thuận này và dự kiến sẽ có phiên xử vào ngày 10-8, nhưng hiện rất nhiều người Mỹ đã tải thành công các bản thiết kế súng in 3D. Ước tính chỉ sau 24 giờ công bố, đã có khoảng 100.000 lượt tải về các bản thiết kế, trong đó có hơn 1.000 người tải hướng dẫn về súng trường bán tự động AR-15 - một trong những loại vũ khí được sử dụng phổ biến trong các vụ xả súng tại Mỹ.

Bộ Ngoại giao Mỹ giải thích rằng, thỏa thuận được dàn xếp dựa trên lợi ích của người dân về khía cạnh an ninh và chính sách đối ngoại của xứ Cờ hoa, đồng thời cho hay đã tham vấn Bộ Tư pháp trước khi ra quyết định. Song, Bộ Tư pháp đã từ chối xác nhận thông tin này. Trước mắt, chi phí tự in súng bằng công nghệ in 3D vẫn còn khá cao, cần tới những dòng máy in hiện đại có giá tới hàng chục tới hàng trăm nghìn USD. Do đó, có ý kiến cho rằng dù chấp nhận công khai các thiết kế súng trên mạng, giới chức Mỹ hoàn toàn có thể hạn chế hiểm họa từ loại vũ khí này bằng cách kiểm soát nguồn vật liệu và máy in. Ngoài ra, theo một số chuyên gia trong lĩnh vực sản xuất súng đạn, súng in 3D không có tính sát thương cao do hầu hết các bộ phận không được chế tạo từ kim loại.

Những vụ tấn công bằng súng gây thương vong lớn vẫn luôn là nỗi ám ảnh đối với người dân Mỹ trong nhiều năm qua. Một phần nguyên nhân dẫn đến thực trạng này xuất phát từ những lỗ hổng trong khâu quản lý, kiểm soát súng đạn. Tổng thống D.Trump, vốn từng thể hiện lập trường bảo vệ quyền sở hữu súng đạn ngay từ chiến dịch tranh cử của mình, đã có nhiều thay đổi về chính sách với những nỗ lực siết chặt các đạo luật súng đạn trước sức ép của dư luận. Sự việc vừa qua một lần nữa cho thấy, những tranh cãi về việc kiểm soát súng đạn giữa các nhà lập pháp và chính quyền Mỹ là câu chuyện không mới nhưng vẫn chưa thể đi đến hồi kết.