Tổng thống Donald Trump bất ngờ thông báo, Mỹ sẽ dỡ bỏ lệnh trừng phạt lâu dài đối với Syria và đồng ý bán cho Saudi Arabia một gói vũ khí trị giá gần 142 tỷ USD.
Đây là "thỏa thuận hợp tác quốc phòng" lớn nhất mà Washington từng thực hiện.
Tuyên bố được đưa ra tại diễn đàn đầu tư được tổ chức ở Thủ đô Riyadh (Saudi Arabia), điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến công du Trung Đông của ông Donald Trump để thảo luận về nhiều vấn đề, bao gồm thúc đẩy thương mại song phương, chương trình hạt nhân của Iran, chấm dứt chiến tranh ở Dải Gaza, kiềm chế giá dầu thấp cùng nhiều lĩnh vực khác.
Theo Tổng thống Donald Trump, động thái nói trên được thực hiện theo đề xuất của Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman.
Việc chấm dứt lệnh trừng phạt đối với Syria sẽ là một sự thúc đẩy to lớn đối với một quốc gia đã bị tàn phá bởi hơn một thập kỷ nội chiến. Tổng thống hiện tại Ahmed al-Sharaa đã lật đổ chính quyền do ông Bashar al-Assad đứng đầu vào tháng 12 năm ngoái.
Phản ứng trước quyết định này, Bộ trưởng Ngoại giao Syria Asaad al-Shibani cho biết trên nền tảng xã hội X rằng, việc dỡ bỏ trừng phạt đánh dấu một "khởi đầu mới" trên con đường tái thiết của Syria.
Ngoài quyết định về Syria, sau các cuộc đàm phán với lãnh đạo nước chủ nhà Saudi Arabia, hai bên đã ký các thỏa thuận hợp tác quốc phòng, năng lượng, khai khoáng và các lĩnh vực khác. Thông tin của Nhà Trắng cho biết, thỏa thuận này bao gồm hợp đồng với hơn 10 công ty quốc phòng của Mỹ cho các lĩnh vực phòng không và phòng thủ tên lửa, không quân và vũ trụ, an ninh hàng hải và thông tin liên lạc.
Ở chiều ngược lại, Saudi Arabia cam kết đầu tư 600 tỷ USD vào Mỹ. Hiện, Thái tử Mohammed bin Salman tập trung vào việc đa dạng hóa nền kinh tế Saudi Arabia trong một chương trình cải cách lớn có tên là Tầm nhìn 2030 bao gồm kế hoạch xây dựng thành phố và khu kinh tế đa quốc gia (NEOM) trên diện tích 26.500 km vuông ở Tây Bắc nước này, bên bờ Biển Đỏ.
Ngay khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng nhiệm kỳ 2, Saudi Arabia và một số thành viên Tổ chức xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã bày tỏ thiện chí bằng cách đẩy mạnh sản xuất dầu, giúp Mỹ duy trì năng lượng giá rẻ để giảm chi phí và ngăn chặn lạm phát.
Nhưng nền kinh tế của Saudi Arabia vẫn phụ thuộc rất nhiều vào dầu mỏ và vương quốc này cần giá dầu ở mức từ 96 đến 98 USD/thùng để cân bằng ngân sách. Trong khi đó, giá dầu thô hiện đang ở mức 64,77USD/thùng. Saudi Arabia chưa nói rõ sẽ duy trì sản lượng khai thác dầu như hiện nay trong thời gian bao lâu. Bởi vậy, đây cũng là một nội dung bàn thảo giữa các nhà lãnh đạo hai nước trong chuyến thăm lần này.
Theo kế hoạch, Tổng thống Donald Trump sẽ tiếp tục đến Qatar trong ngày hôm nay và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất vào ngày 15-5.
Một số nhà lãnh đạo doanh nghiệp lớn của Mỹ đã tháp tùng chuyến thăm bao gồm Elon Musk, Giám đốc tập đoàn Tesla, người đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ; Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman; Giám đốc điều hành BlackRock Larry Fink và Giám đốc điều hành Blackstone Stephen Schwarzman.
Theo CNN
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.