Mục đích kép

Đáng chú ý, tại buổi làm việc với các chuyên gia, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Đinh Văn Thu nhấn mạnh đề nghị của lãnh đạo địa phương, đó là "Đoàn công tác của Viện Vật lý phải làm việc trung thực và nghiêm túc". Quả thật là một câu nói mang nhiều hàm ý và những vấn đề cần suy nghĩ.

Trước hết là sự hoài nghi của người dân đối với các kết quả nghiên cứu khoa học. Thay mặt người dân, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My bày tỏ: "Các nhà khoa học từng dự báo động đất không vượt ngưỡng 3,5 độ richter, nhưng hiện nay động đất đang trở lại và ngày càng lớn hơn".

Thực tế, từ đầu năm tới giờ tại địa phương đã xảy ra vài chục trận động đất. Riêng từ ngày 3-9 tới nay đã có 13 trận động đất, cao nhất tới 4,2 độ richter khiến nhà cửa của người dân nứt toác, sự an toàn về tính mạng của bà con bị đe dọa. Về phía người dân, điều họ cần biết không phải là việc phân tích đây là động đất kích thích do tích nước hồ chứa hay động đất kiến tạo do hoạt động của lòng đất. Đó là công việc của các nhà khoa học. Vấn đề họ quan tâm là sự an toàn. Nếu cuộc sống, hoạt động sản xuất của bà con có nguy cơ gánh chịu những hậu quả tiêu cực thì các cấp chính quyền phải khẩn trương có biện pháp di dời người dân khỏi khu vực nguy hiểm. Suy cho cùng, mọi kết quả khoa học đều nhằm phục vụ cuộc sống và người dân cần câu trả lời rõ ràng về cái gốc của vấn đề.

Thủy điện Sông Tranh 2 vừa kết thúc việc xử lý chống thấm, theo các cơ quan chức năng thì hiện tại đã đủ điều kiện tích nước, vận hành. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các chuyên gia cũng đã kiểm tra và khẳng định: "Đập Thủy điện Sông Tranh 2 đã được thiết kế cường độ kháng nén lớn bảo đảm an toàn khi có động đất tới 5,5 độ richter". Tuy nhiên người dân tộc Cor và Ca Dong ở huyện Bắc Trà My lại quan tâm tới một khía cạnh khác, đó là những tác động tới môi trường xung quanh khi công trình này đi vào hoạt động. Vẫn biết, với một dự án mang tầm quốc gia như vậy mọi vấn đề đều được các cơ quan chức năng cân nhắc, bàn thảo để lựa chọn ra giải pháp tối ưu, thậm chí, có những phần việc phải thuê nước ngoài thực hiện. Mục đích là bảo đảm sự an toàn của công trình cũng như sự an toàn về tính mạng, tài sản của người dân trong khu vực dựa trên những cơ sở khoa học thông qua nghiên cứu, phân tích, tính toán… Đây chính là mục đích kép, mục đích "2 trong 1" mà bắt buộc công trình thủy điện nào cũng phải đạt được. Như vậy mối quan tâm của người dân địa phương về sự an toàn được đặt ngang bằng với việc vận hành an toàn Thủy điện Sông Tranh 2 nhằm phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội. Từ đó, các nhà khoa học, các cơ quan chức năng phải cẩn trọng thực hiện các công việc được giao như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để có những dữ liệu nhằm tham mưu, đưa ra những phương án, giải pháp hiệu quả. Có như vậy mới xây dựng được lòng tin đối với người dân.