Mở hướng đi mới cho nghệ thuật nhiếp ảnh thời trang

Giao thoa văn hóa Đông - Tây

Được tổ chức trong một không gian “đắc địa” của Hà Nội, triển lãm “Nhiếp ảnh thời trang” với những bức ảnh trong hộp đèn như càng trở nên lung linh, huyền ảo hơn khi màn đêm buông xuống. Dường như đây là triển lãm về nhiếp ảnh thời trang đầu tiên ở Hà Nội, vì vậy, nó đã thu hút được sự quan tâm của giới nhiếp ảnh, thời trang cũng như công chúng. Hứng thú khi có mặt tại đây, chị Nguyễn Thu Thủy (sinh viên khoa Thiết kế thời trang, Đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội) chia sẻ: “Triển lãm cho tôi cảm hứng cũng như bồi đắp tình yêu về nghề mà mình đang theo học. Các bức ảnh góp phần tôn vinh văn hóa và xu hướng thời trang thế giới nổi bật. Đó là nguồn tham khảo quý giá để những nhà thiết kế thời trang học hỏi, tích lũy kinh nghiệm”.

Là tác giả, đồng thời là giám tuyển của triển lãm, Nghệ sĩ nhiếp ảnh Chiron Duong (tên khai sinh là Dương Quang Đạt) cho rằng, nguồn cảm hứng lớn nhất của anh là văn hóa Việt Nam nói riêng và các nền văn hóa châu Á nói chung. “Tôi đã khám phá những nền văn hóa và học được rất nhiều điều từ nghiên cứu của mình. Bảng màu châu Á không chỉ vô cùng sống động, đầy phấn khích mà còn mang tính giải phóng, thú vị, đồng thời cũng có rất nhiều câu chuyện để kể. Tôi đã cố gắng truyền tải cảm xúc bí ẩn của cuộc sống châu Á với văn hóa dân gian và tín ngưỡng truyền thống bằng phương tiện của tôi, nhiếp ảnh. Tôi cố gắng mang đến cho khán giả những bức ảnh có màu sắc, chất liệu, cảm xúc và kỹ thuật thể hiện sự giao thoa của văn hóa phương Đông - đặc biệt là văn hóa Việt Nam, và văn hóa phương Tây. Các tác phẩm của tôi gợi lên sự tương phản giữa tâm trí bay bổng, lạc quan của trẻ thơ và tâm hồn trống rỗng của người lớn trong xã hội hiện đại”.

Cũng theo giám tuyển Chiron Duong, nhiếp ảnh thời trang là một câu chuyện lớn, không chỉ là về thời trang, người mẫu. “Nhiếp ảnh thời trang tại Việt Nam hiện nay đang chú trọng tạo ra những ấn tượng về thị giác hơn là đi sâu vào nghiên cứu. Vì vậy, tôi muốn mở rộng hơn về nhiếp ảnh thời trang. Tôi hy vọng các bạn yêu thích thời trang đến đây sẽ được mở rộng về tư duy thay vì chỉ nghĩ về thời trang, người mẫu. Tiêu chí mà tôi hướng đến là ngôn ngữ hình ảnh, cách thể hiện đề tài, phong cách khác nhau, có người chuyên về bố cục tạo hình, màu sắc, có người biểu cảm về môi trường, thiên nhiên... Các tác phẩm không chỉ thể hiện tính thời trang mà cần bảo đảm nội dung xã hội, văn hóa bản địa nằm trong những đề tài xuyên suốt mà các nhiếp ảnh gia thực hiện. Tôi nghĩ, có sự hội nhập thì nhiếp ảnh thời trang sẽ có tìm tòi, khám phá, gợi lên nhiều câu chuyện có khả năng truyền cảm hứng cho mọi người” - Chiron Duong bộc bạch.

Mỗi người mỗi vẻ

Góp mặt tại triển lãm, nghệ sĩ nhiếp ảnh Delali Ayivi (mang 2 quốc tịch Đức và Togo) muốn thông qua việc sử dụng màu sắc, chuyển động và thời trang để tạo ra tầm nhìn không tưởng, tương phản với cuộc sống đang diễn ra tại Togo. Sáng tác của chị được thực hiện cùng với lớp trẻ Togo và cộng đồng hải ngoại với mong muốn cất lên tiếng nói mạnh mẽ của trí tưởng tượng tập thể cũng như sự tiến bộ đi kèm với việc coi trọng cá nhân. Khác với Delali Ayivi, sáng tác của nghệ sĩ nhiếp ảnh Bea de Giacomo (Italia) gắn liền với hiện thực và tính tư liệu. Chị thường chọn người thực, cảnh quan thực cho các tác phẩm thời trang của mình. Chị luôn cố gắng tránh những “chuẩn mực” về vẻ đẹp hay hình thể, luôn hứng thú với việc khám phá tính cách của con người và thử thách họ, khiến họ nhập vai một người mẫu thời trang.

Tác phẩm của nghệ sĩ Tây Ban Nha, Esperanza Moya, lại chứa đựng những tông màu ấm áp với cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn. Chị yêu nghệ thuật với tất cả mọi hình thái của nó, nhưng đặc biệt hơn cả là viết lách và điện ảnh, vì thế, mỗi khi sáng tác, chị muốn những bức ảnh có thể diễn giải một điều gì đó. Các tác phẩm của nghệ sĩ Mounir Rajl (Hà Lan) mang đến cho người xem cảm giác ấm áp, dung dị, đồng thời phản ánh cá tính riêng biệt của mình...

Mở ra hướng mới

Dựa trên ý tưởng về “vỏ sò trên biển”, hai giám tuyển Chiron Dương và Mai Nguyên Anh đã mang đến góc nhìn mới mẻ về nhiếp ảnh thời trang. “Nhiếp ảnh và thời trang là hai loại hình nghệ thuật song hành và gắn bó chặt chẽ. Cùng với sự thay đổi trong nhận thức của công chúng về thời trang, nhiếp ảnh thời trang đã và đang vượt ra khỏi khuôn khổ thẩm mỹ thuần túy, để bóc tách những biểu đạt đương thời, nghiên cứu các xu hướng xã hội, đồng thời hướng sự chú ý tới các vấn đề đương đại” - giám tuyển Mai Nguyên Anh chia sẻ.

Theo họa sĩ Thế Sơn (giảng viên khoa Các khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội) thì không chỉ nội dung của triển lãm “Nhiếp ảnh thời trang” mà toàn bộ các triển lãm trong “Photo Hanoi23 - Biennale nhiếp ảnh quốc tế” đã giúp người làm nghề và công chúng hiểu rằng nhiếp ảnh có vai trò quan trọng thế nào đối với đời sống văn hóa, xã hội. “Các bức ảnh tại triển lãm là hiện thân của văn hóa, của triết lý với ý nghĩa sâu xa chứ không đơn thuần là thời trang. Các nghệ sĩ đã sử dụng thời trang làm chất liệu để biểu đạt quan điểm thẩm mỹ nghệ thuật của mình mà sự sáng tạo mang tính riêng biệt luôn được đặt lên hàng đầu. Tư duy về nhiếp ảnh thời trang thể hiện trong triển lãm này sẽ là sự tham khảo để các nghệ sĩ Việt Nam học hỏi, sáng tạo” - họa sĩ Thế Sơn nhấn mạnh.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Tang Tang (tên khai sinh là Nguyễn Tăng Huy Bảo) cũng khẳng định, triển lãm sẽ góp phần thúc đẩy khả năng sáng tạo trong mỗi nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam. “Nhiếp ảnh thời trang ở các nước châu Âu đã phát triển rất đa dạng, phong phú và ở đẳng cấp cao, vì thế, chúng ta không thể đứng nguyên một chỗ. Nhiếp ảnh thời trang là xu hướng của thời đại và mỗi nghệ sĩ Việt Nam cần tận dụng lợi thế, đồng thời không ngừng trau dồi, học hỏi và có sự sáng tạo riêng. Triển lãm này mang tới cho giới nghệ sĩ trong nước một cách nhìn mới mẻ, đa chiều và tôi tin rằng điều này sẽ góp phần thúc đẩy sự sáng tạo trong mỗi nghệ sĩ” - nghệ sĩ Tang Tang khẳng định.