Minh chứng sinh động cho tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội” (*)

Thủ đô Hà Nội rất vui mừng, một lần nữa, được Chính phủ giao nhiệm vụ phối hợp với Ban Liên lạc học sinh miền Nam và Bộ Giáo dục - Đào tạo tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 60 năm Trường học sinh miền Nam trên đất Bắc. Tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, giữa lòng Thủ đô Hà Nội, tất cả chúng ta đang được chứng kiến một bầu không khí đoàn kết và ngập tràn tình cảm "Hà Nội với cả nước, cả nước với Hà Nội". Đây cũng là dịp Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô được bày tỏ những tình cảm thân thiết và quý trọng của mình đối với những người con yêu quý của đồng bào miền Nam ruột thịt. Đồng thời, tất cả mọi người chúng ta được biểu thị lòng biết ơn sâu sắc đối với sự quan tâm chăm lo của Đảng, của Bác Hồ và của đồng bào miền Bắc dành cho các thế hệ học sinh miền Nam. Buổi lễ kỷ niệm hôm nay càng thêm ý nghĩa khi Đảng bộ và nhân dân Thủ đô vừa cùng cả nước kỷ niệm trọng thể 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô; chuẩn bị chào mừng 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 25 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân; hướng tới kỷ niệm 85 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, 40 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, 125 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Hà Nội hôm nay là cái nôi lớn nhất miền Bắc trước đây được Bác Hồ và Trung ương Đảng, Chính phủ giao trọng trách tổ chức việc nuôi - dạy và đào tạo con em cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam. Trên đất Hà Nội đã từng có 13 trường học sinh miền Nam: Trường số 1 và 2 ở Phương Trung (huyện Thanh Oai), Trường số 3 ở Văn La (Chương Mỹ), Trường số 10 ở Quất Động (Thường Tín), Trường số 12 ở Thanh Liệt (Thanh Trì), Trường số 16 ở Đa Sĩ, Trường số 19 ở Tường Phiêu và Trường số 23 ở Vạn Phúc (Hà Đông), Trường số 21 ở Tây Tựu (Từ Liêm), các trường số 24, 25, 26, 27 ở Phụng Châu (Chương Mỹ). Ngoài ra còn có gần 500 học sinh khối nội trú ở các trường Phổ thông cấp III, Nguyễn Trãi, Chu Văn An và hơn 100 học sinh nhỏ tuổi ở Trại Nhi đồng miền Nam (Đống Đa). Hầu hết học sinh miền Nam sau khi tốt nghiệp phổ thông, lại tiếp tục học tập, đào tạo ở các trường đại học trên địa bàn TP Hà Nội.

Với số lượng trường và học sinh đông đảo ấy, Hà Nội đã trở thành nơi gửi gắm sự tin tưởng và hội tụ tình cảm yêu thương của đồng bào miền Nam. Đó là sợi dây tình cảm thiêng liêng gắn bó Hà Nội với đồng bào miền Nam bao lâu nay. Trong những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước, đất nước gặp vô vàn khó khăn, thiếu thốn, nhưng cán bộ và nhân dân Hà Nội vẫn dành cho các trường học sinh miền Nam những điều kiện vật chất tốt nhất, tình cảm yêu thương, sự chăm sóc, đùm bọc ân cần nhất. Mỗi dịp Tết đến, xuân về, các đồng chí lãnh đạo thành phố lại được đi cùng Bác Hồ đến các trường thăm, động viên học sinh miền Nam. Không ít lần bác sĩ Trần Duy Hưng, Chủ tịch UBND thành phố tự lái xe đón học sinh miền Nam về ăn Tết với gia đình.

Thủ đô Hà Nội là nơi ghi dấu biết bao kỷ niệm và tình cảm yêu thương của học sinh miền Nam trong thời gian học tập cũng như công tác sau này. Tôi chắc rằng, mỗi chúng ta, ai cũng thấy hạnh phúc khi có những năm tháng chia ngọt sẻ bùi, cùng nhau gắn bó trên mảnh đất Thủ đô yêu dấu. Và cũng chắc rằng, ai cũng đầy ắp kỷ niệm về mái trường, về những người thầy, người cô, về các bạn bè, về mảnh đất và con người Hà Nội. Những mái nhà, con đường, những ánh mắt, nụ cười mới đầu xa lạ, đã rất nhanh trở nên gần gũi, thân thương, dễ gần, dễ mến. Những buổi học, những cuộc tham quan, những con người gặp gỡ hằng ngày vốn bình thường là vậy, nhưng đều đã để lại kỷ niệm sâu sắc không thể nào quên. Đúng là "Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở/ Khi ta đi, đất bỗng hóa tâm hồn". Những kỷ niệm đầy xúc động ấy ở mỗi người luôn sống lại bất cứ khi nào có ai nhắc về Hà Nội. Tất cả những tình cảm yêu thương, gắn bó đó đã trở thành một tài sản tinh thần vô cùng quý báu mà Đảng, Bác Hồ, đất nước và nhân dân đã dành cho mỗi người chúng ta, luôn động viên, nâng bước chúng ta trong suốt cả cuộc đời. Và hôm nay, chúng ta lại càng thấy vui hơn khi được chứng kiến Thủ đô yêu dấu đang đổi mới, vươn lên, ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn như Bác Hồ hằng mong muốn. Mỗi người đều thấy vinh dự, tự hào về những đóng góp của mình với Thủ đô Hà Nội.

Thủ đô Hà Nội sau khi được mở rộng địa giới hành chính, có diện tích bằng 1/100 diện tích cả nước, dân số kể cả những người thường trú không đăng ký hộ khẩu chiếm gần bằng 1/10 dân số cả nước, đóng góp 1/10 GDP, 1/5 tổng thu ngân sách cả nước, 1/5 tổng vốn đầu tư xã hội và 1/12 kim ngạch xuất khẩu cả nước. Đảng bộ Hà Nội là đảng bộ có số lượng đảng viên đông nhất, với hơn 39 vạn đảng viên, gần bằng 1/10 tổng số đảng viên toàn Đảng.

Những năm qua, mặc dù phải khắc phục biết bao khó khăn nhưng kinh tế Thủ đô tiếp tục tăng trưởng khá, tốc độ thường xuyên gấp 1,5 lần mức tăng bình quân cả nước, thu ngân sách luôn đạt và vượt kế hoạch được giao, lạm phát được kiểm soát, các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đều đạt và vượt, an sinh xã hội được bảo đảm. Thu nhập bình quân đầu người dân Thủ đô năm 2014 đạt trên 69 triệu đồng/người/năm. Xây dựng nông thôn mới đạt những kết quả rất quan trọng, đến cuối năm 2014, thành phố có 100 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 20% cả nước. Cải cách hành chính chuyển biến tích cực, xếp thứ 5 trên 63 tỉnh, thành phố; chỉ số ứng dụng công nghệ thông tin xếp thứ 2. Công tác quy hoạch, quản lý xây dựng đô thị, trật tự an toàn giao thông, quản lý đất đai, bảo vệ môi trường có tiến bộ rõ nét. Thành phố Hà Nội hôm nay đã có nhiều con đường, cây cầu, công trình văn hóa, thể thao, trung tâm thương mại, khu đô thị... đẹp, hiện đại hàng đầu khu vực. Thành phố Hà Nội thực sự sáng, xanh, sạch, đẹp hơn. Lĩnh vực văn hóa - xã hội tiếp tục phát triển với nhiều chỉ tiêu cơ bản tiếp tục dẫn đầu cả nước. Hoạt động đối ngoại, hợp tác, giao lưu với các tỉnh, thành phố trong và ngoài nước được đẩy mạnh. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững trong mọi tình huống. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, đạt kết quả khá toàn diện. Đảng bộ Hà Nội là nơi gương mẫu đi đầu cả nước trong việc tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với cán bộ lãnh đạo. Bầu không khí chính trị, tinh thần của xã hội luôn đạt được sự đồng thuận, đoàn kết, phấn khởi, tin tưởng vào các chủ trương của thành phố.

"Trường học sinh miền Nam trên đất Bắc" đã kết thúc hoạt động gần 40 năm, nhưng mỗi lần nhắc đến, chúng ta lại khám phá thêm những điều mới mẻ về sự nghiệp "trồng người", đào tạo các hạt giống cách mạng cho miền Nam và đất nước. Đó là công việc có ý nghĩa to lớn mà Đảng và Bác Hồ đã khởi xướng cách đây 60 năm. Ở đó không chỉ là tầm nhìn xa, trông rộng, là nghĩa vụ, trách nhiệm và tình cảm sâu nặng của Thủ đô Hà Nội, của đồng bào miền Bắc đối với miền Nam ruột thịt, mà còn là cách thức tổ chức, bố trí lực lượng cán bộ, giáo viên; là nội dung, phương pháp giáo dục - đào tạo, bồi dưỡng, phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất học sinh. Ở đó, là sự thể hiện sinh động nhất chân lý "Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một"; là nghĩa tình ruột thịt "Bắc Nam như thể tay chân"; là niềm tin son sắt và ý chí quyết tâm giành độc lập, tự do của dân tộc, thống nhất non sông đất nước. Các trường học sinh miền Nam trên đất Bắc là tấm gương tiêu biểu của nền giáo dục xã hội chủ nghĩa, tinh thần và động cơ học tập đúng đắn; lý luận gắn liền với thực tiễn; nhà trường gắn liền với xã hội, với nhân dân địa phương; giáo viên, cán bộ nhà trường luôn thương yêu, gắn bó với học sinh và thực sự quên mình vì học sinh thân yêu.

Trong hơn 32 nghìn học sinh miền Nam được Đảng, Bác Hồ và nhân dân miền Bắc chăm lo, nuôi dưỡng ngày ấy, có gần một nửa đã từng học tại các trường đóng trên địa bàn Hà Nội. Nhiều người đã trưởng thành và có những đóng góp rất xuất sắc trên nhiều lĩnh vực hoạt động của đất nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng. Nhiều đồng chí giữ các cương vị, trọng trách cao trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, là sĩ quan, tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang nhân dân; là các nhà khoa học, trí thức, văn nghệ sĩ tiêu biểu của đất nước. Nhiều đồng chí đã tham gia vào đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt của thành phố Hà Nội. Đây là minh chứng rất sinh động cho tinh thần "Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội".

Thay mặt Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội, tôi xin gửi đến các thầy, cô giáo, các cán bộ, nhân viên đã công tác tại các trường học sinh miền Nam lòng biết ơn chân thành vì những đóng góp quý báu của các đồng chí đối với đất nước nói chung, đối với sự nghiệp đào tạo thế hệ học sinh miền Nam nói riêng. Xin nhiệt liệt chúc mừng sự trưởng thành của các anh, chị học sinh miền Nam các thế hệ, cũng như những đóng góp của các anh, chị đối với đất nước và Thủ đô Hà Nội.

(*) Đầu đề là của Báo Hànộimới.