Miếng bánh thị phần nào cho sách điện tử có bản quyền?

Trên thế giới, thói quen đọc sách điện tử đã được hình thành và phát triển cách đây hàng chục năm. Cùng với sự văn minh nói chung của các nền văn hóa tiên tiến, số lượng sách điện tử có bản quyền áp đảo và gần như không có chỗ trống nào cho sách lậu. Khi nói đến sách điện tử, mọi người sẽ mặc định là sách điện tử có bản quyền. Vì thế, song hành cùng sách giấy truyền thống, sách điện tử có bản quyền tại các nước phát triển đã và đang duy trì tốc độ phát triển doanh thu rất tốt.

Bắc Mỹ vẫn là khu vực có mức doanh thu sách điện tử có bản quyền cao nhất trên thế giới và liên tục tăng trưởng qua các năm. Nếu như năm 2014, con số doanh thu chỉ mới đạt khoảng gần 8 triệu USD thì đến năm 2015 đã hơn 9 triệu và năm 2017 tăng lên gần 12 triệu.

Tại Việt Nam, theo Báo cáo của Waka, thị trường sách điện tử đang khá sôi động với hàng chục ngàn đầu ebook được ra mắt thêm mỗi năm. Chỉ tính riêng trên Waka - nền tảng xuất bản điện tử số 1 Việt Nam - tổng số sách điện tử có bản quyền đã vượt qua con số 1 vạn.

Cần phải nói thêm rằng 100% sách điện tử trên Waka là sách có bản quyền. Waka liên tục đàm phán với các nhà sách, nhà xuất bản, tác giả để gia tăng số lượng đầu sách và phong phú thể loại sách cung cấp cho bạn đọc. Đặc biệt, từ cuối năm 2016, Waka đã bắt đầu hợp tác với các dịch giả trong nước và tự xuất bản sách điện tử độc quyền. Kết quả bước đầu, trong năm 2017, Waka đã xuất bản 12 tác phẩm ebooks độc quyền.

Tuy nhiên, trong khi những nền tảng xuất bản điện tử tôn trọng tuyệt đối vấn đề bản quyền như Waka đang nỗ lực không ngừng để trả lại đúng giá trị của những cuốn sách và mang đến sự minh bạch cho thị trường này thì vẫn có hàng trăm website lậu đang ngày đêm nhởn nhơ đăng tải nhiều tác phẩm - đặc biệt là tác phẩm văn học - mà không có bản quyền.

Hệ quả cuối cùng của vấn nạn này là sẽ do chính các tác giả và người đọc phải gánh chịu khi không có một môi trường đủ lành mạnh và hấp dẫn cho sự ra đời và phát triển của các tác phẩm.

Riêng trong năm 2017, với 12 ebooks độc quyền mới ra mắt, Waka đã bắt gặp vài trăm trường hợp vi phạm bản quyền, đăng lậu khi không được cấp phép.

Nhằm thúc đẩy tính trách nhiệm của cộng đồng bạn đọc ebook cũng như tạo ra một thị trường sách điện tử công bằng, minh bạch, ngoài việc ứng dụng công nghệ DRM để kiểm soát, Waka đã phối hợp với các cơ quan chức trách và tổ chức liên quan để nhanh chóng xử lý các trường hợp vi phạm trong 1-5 ngày sau khi phát hiện.

Thiết nghĩ chỉ khi giải quyết được triệt để vấn đề bản quyền thì thị trường sách điện tử mới có thể phát triển mạnh mẽ và bền vững, sánh ngang với sách giấy truyền thống và mang đến cho người đọc thêm một lựa chọn phong cách đọc sách tiện ích.