“Men của đất” Phong phú nghệ thuật gốm

"Men của đất" là một triển lãm điêu khắc đồ sộ, trưng bày 33 tác phẩm độc lập và một tác phẩm sắp đặt tập hợp 300 tượng gốm nhỏ. Một sự lặp lại bố cục triển lãm lần trước, năm 2008, của anh. "Dòng thời gian" khi ấy có 38 tác phẩm độc lập và 1.000 tác phẩm nhỏ sắp đặt thành tác phẩm lớn. Tuy nhiên, trong lần trưng bày này, cách nhìn và thể hiện của Khắc Quân khác lạ hơn nhiều.

Ba mươi ba tác phẩm tạo hình lớn riêng biệt là những dáng hình toát lên vẻ đẹp tuyệt vời, viên mãn của những người phụ nữ đang hạnh phúc với thiên chức làm mẹ. Đó có thể là một cái bụng tròn như là vòm trời an toàn bao bọc đứa trẻ, là những đường cong nảy nở khi mang bầu, là một dáng ngồi nặng nhọc nhưng toát lên vẻ an nhiên, là vòm ngực căng tròn chuẩn bị cho những dòng sữa ngọt… Tất cả nét đẹp ấy, những tạo hình thanh thoát ấy được Nguyễn Khắc Quân thể hiện bằng chất liệu gốm mộc. Người xem được chiêm ngưỡng rất nhiều kiểu dáng và loại men gốm khác nhau. Anh không sử dụng nhiều màu sắc rực rỡ, ít men bóng mà giữ vẻ trầm mặc của gam nâu. Nhưng điều đặc biệt mà người sinh ra từ làng gốm Bát Tràng này muốn "khoe" là sự phong phú và đa dạng trong nghệ thuật gốm của tổ tiên. Đó là gốm mộc đất nung màu nâu đỏ, là men chảy, men rạn, sành và cũng có khi là những đường xoa, quét để tạo ra men gốm khác lạ… Khắc Quân chỉ dùng họa tiết hình đôi môi, khuôn mặt, một vài đường vạch chấm phá đỏ, đen, trắng mảnh mai để tạo hình thêm duyên dáng. Chỉ vậy, mà 33 tác phẩm là 33 tạo hình khác nhau, 33 kỹ thuật làm gốm khác nhau, 33 ý nghĩa màu sắc, chất men khác nhau.

Trong khi đó, tác phẩm sắp đặt với 300 tạo hình nhỏ lại được anh tạo dựng bằng một kỹ thuật. 300 hình dáng, tư thế của những người phụ nữ trong thời điểm vô cùng cam go: "Vượt cạn". Người ngồi, người nằm, người quỳ, người khom, người bò, người đứng, người tựa… Cuộc "vượt cạn" tập thể ấy gợi cho người xem nhiều suy tưởng. Những người phụ nữ, mỗi người một cuộc sống, một hoàn cảnh, họ đang ở cạnh nhau cùng tạo nên những số phận khác nhau của một thế hệ mới. Trong những tư thế âu lo, khắc khoải, trong sự đau đớn mà tràn đầy hạnh phúc ấy, người xem như nín thở để đón chờ những đứa trẻ sắp chào đời. Để có được tác phẩm ưng ý, chắc chắn người nghệ sĩ phải mất rất nhiều công sức quan sát, lên ý tưởng và tạo hình. Thế mà Nguyễn Khắc Quân đã nhào nặn hơn 300 tạo hình khác nhau cho cùng một thời điểm đặc biệt của người phụ nữ để kể câu chuyện giản dị mà rất nhân văn, thức tỉnh tình cảm mẫu tử trong mỗi người. Những trải nghiệm từ triển lãm sẽ khiến người xem biết sẻ chia và cảm thông với người phụ nữ hơn.

Với "Men của đất", Nguyễn Khắc Quân không chỉ mang tới những tác phẩm chứa đựng nhiều suy nghĩ về cuộc sống mà còn khẳng định tài năng, sức sáng tạo và tình yêu nghệ thuật gốm dân tộc của anh. Triển lãm sẽ trưng bày hết ngày 12-10.