Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp & PTNT Hà Nội, trong 10 năm qua TP mới giải thể 21 HTX NN hoạt động hình thức, không hiệu quả.
Ông Dương Tôn Kiên, Trưởng phòng Kinh tế huyện Quốc Oai cho hay: Hiện trên địa bàn huyện có xã Đông Xuân có tới 7 HTX quy mô thôn, hoạt động hết sức khó khăn, không phát huy được vai trò của HTX trong việc cung ứng các dịch vụ công ích cho xã viên. Nhiều HTX quy mô thôn chỉ có vài chục xã viên, không làm được cầu nối trong việc chuyển giao KHKT... hoạt động gần như tê liệt.
Trưởng phòng Tổ chức phong trào Liên minh HTX TP Nguyễn Quang Hải nhận định: Một trong những nguyên nhân chậm giải thể các HTX quy mô thôn, HTX NN hoạt động kém hiệu quả là do công tác đối chiếu xác định công nợ mất nhiều thời gian, đôi lúc thiếu sự hợp tác của đối tượng nợ. Nhiều trường hợp chứng từ, sổ sách không rõ ràng hoặc bị thất lạc. HTX nào có số nợ càng lớn thì công tác này càng gặp khó khăn. Sau đối chiếu công nợ, công đoạn làm rõ nợ phải thu, nợ được miễn, giảm khá phức tạp. Theo quy định, sau khi HTX tổ chức đại hội giải thể chính thức, những tồn đọng về tài chính, tài sản giao cho UBND xã quản lý và tiếp tục xử lý những vấn đề phát sinh tiếp theo. Tuy nhiên, ở công đoạn này, cơ chế trách nhiệm, cơ chế giám sát, phân bổ, sử dụng tài sản thu hồi, thanh lý, công nợ thu được chưa rõ ràng nên việc giải quyết còn lúng túng. Kinh phí phục vụ cho công tác giải thể và giải quyết chế độ lương cho Ban quản lý HTX trong thời gian HTX còn làm việc là vấn đề khó khăn. Các HTX không có khả năng chi trả làm hạn chế tiến độ và làm giảm chất lượng công việc.
Lãnh đạo Liên minh HTX TP cho rằng, khi xây dựng phương án củng cố, các HTX cần đánh giá đúng thực trạng tình hình trên cả 3 mặt: tổ chức bộ máy; tài sản, vốn gắn với phân loại sở hữu, công nợ; làm rõ nợ phải thu và nợ phải trả gắn với xác định, rà soát lại vốn cổ phần xã viên, tư cách xã viên. Bên cạnh đó các HTX cần đánh giá các hoạt động sản xuất kinh doanh, phân tích lãi, lỗ đối với từng loại hình dịch vụ; đánh giá đúng năng lực nội tại của HTX, cơ chế chính sách… làm cơ sở đề ra phương án củng cố, đổi mới theo hướng HTX kiểu mới để được đại bộ phận xã viên đồng tình ủng hộ. Qua giải thể các HTX NN yếu kém, nhất là các HTX quy mô thôn thời gian qua của Liên minh HTX cho thấy: hội đồng giải thể HTX UBND xã, thị trấn và các ngành của xã, thôn phải trực tiếp hỗ trợ, tham gia tích cực vào các khâu của quy trình giải thể mới thành công. Tiến trình giải thể bảo đảm tính dân chủ, công khai trên tinh thần tự nguyện mới cho kết quả. Tiêu biểu như HTX NN Mai Đình của huyện Sóc Sơn sau khi giải thể, thành lập HTX mới, từ chỗ hoạt động trì trệ đến nay đã đẩy mạnh ứng dụng KHKT, đưa giống tiến bộ vào sản xuất, phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm. Xã viên đã mạnh dạn đầu tư máy móc, phương tiện phục vụ việc cơ giới hóa trong nông nghiệp, phát triển thương mại, dịch vụ đầu tư 12 máy cày, 6 máy gặt đập liên hợp, 125 ô tô và 27 máy các loại khác, phục vụ tốt việc sản xuất của xã viên.
Chủ tịch Liên minh HTX TP Phạm Văn An khẳng định: "Để các HTX NN khắc phục tồn tại, phát huy vai trò hỗ trợ đắc lực cho kinh tế hộ phát triển gắn với quá trình cơ giới hóa nông nghiệp, xây dựng NTM, hoạt động của các HTX cần có các giải pháp đồng bộ, đặc biệt là giải quyết triệt để các HTX quy mô thôn hoạt động kém hiệu quả.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.