Luật Cư trú sửa đổi: Bỏ nhiều quy định quản lý bằng hộ khẩu

Thay thế quản lý cư trú bằng thủ công sang công nghệ thông tin

Theo Tờ trình dự án Luật Cư trú (sửa đổi) do Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc trình bày, dự thảo Luật sửa đổi lần này thay thế việc quản lý cư trú (thường trú, tạm trú) từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang phương thức quản lý hiện đại bằng công nghệ thông tin. Cụ thể, quản lý bằng việc sử dụng mã số định danh cá nhân để truy cập, cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Các thông tin về nơi thường trú, nơi tạm trú của mỗi công dân đều được cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Theo đó, dự thảo Luật Cư trú (sửa đổi) đã bỏ các quy định về sổ hộ khẩu, sổ hộ khẩu cấp cho hộ gia đình, sổ hộ khẩu cấp cho cá nhân, tách sổ hộ khẩu, giấy chuyển hộ khẩu; điều chỉnh, bổ sung một số quy định khác có liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú. Đồng thời, dự thảo Luật bỏ toàn bộ các thủ tục về cấp đổi sổ hộ khẩu, cấp lại sổ hộ khẩu, cấp giấy chuyển hộ khẩu, cấp đổi sổ tạm trú, cấp lại sổ tạm trú, điều chỉnh những thay đổi trong sổ tạm trú, gia hạn tạm trú. 

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc cũng cho biết, tại dự án Luật Cư trú (sửa đổi) lần này vẫn còn một số vấn đề còn ý kiến khác nhau. Thứ nhất, có bỏ các quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc Trung ương và việc đăng ký thường trú tại các đơn vị hành chính này sẽ được áp dụng thống nhất trên toàn quốc hay không? Thứ hai, sẽ xóa đăng ký thường trú với trường hợp công dân vắng mặt tại nơi cư trú từ trên 12 tháng liên tục mà không đăng ký tạm trú ở nơi nào hoặc không khai báo tạm vắng với công an xã, phường, thị trấn nơi thường trú không? 

Sửa đổi toàn diện Luật Cư trú hiện hành

Thường trực Ủy ban Pháp luật và các đại biểu tham dự phiên họp tán thành với việc sửa đổi toàn diện Luật Cư trú hiện hành; đánh giá cao Bộ Công an khi đã nỗ lực chuẩn bị nhiều điều kiện để chuyển đổi sang phương thức quản lý hiện đại (chính quy hóa lực lượng công an xã, cấp mã số định danh cá nhân, thẻ căn cước công dân…). Các đại biểu cũng tán thành với việc đổi mới phương thức quản lý cư trú của công dân thông qua số định danh cá nhân được cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, song đề nghị cần báo cáo cụ thể hơn về tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu này, cũng như khả năng hoàn thành việc cấp số định danh cá nhân cho các công dân Việt Nam đến thời điểm luật này có hiệu lực. 

Về các vấn đề còn ý kiến khác nhau, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành với đề xuất của Chính phủ về việc bỏ điều kiện đăng ký thường trú vào thành phố trực thuộc Trung ương. Thực tế thi hành Luật Cư trú hiện hành cho thấy, tuy điều kiện đăng ký thường trú tại các đơn vị hành chính này đang chặt chẽ hơn các địa bàn khác song dân số vẫn tập trung tại đây.