Lối đá thực dụng lên ngôi

Khi vòng tứ kết và bán kết qua đi, người ta mới thấy cách chơi thực dụng ảnh hưởng thế nào tới thành tích của các đội bóng. Để giành quyền vào bán kết, cả Brasil, Argentina, Hà Lan, Đức đều thay đổi cơ bản cách tiếp cận trận đấu vốn có của mình. HLV F.Scolari của đội tuyển Brasil, dù sở hữu nhiều cầu thủ có kỹ thuật điêu luyện nhưng ngay từ khi được trao quyền dẫn dắt đội bóng "Vàng - xanh" đã từ bỏ lối chơi đậm chất kỹ thuật, sáng tạo. Trong một số trận tại giải này, đội tuyển Brasil là phía có số pha phạm lỗi nhiều hơn đối thủ - điều ít thấy ở họ trong những giải đấu trước đây. Trận thắng Colombia tại tứ kết đã cho thấy "những vũ công Samba" tìm chiến thắng bằng mọi giá, sẵn sàng chơi thô bạo, sẵn sàng chơi phòng ngự số đông, khác hẳn với công thức chiến thắng dựa trên lối đá đẹp và tinh thần lấy tấn công thay cho phòng ngự thường thấy ở các đội tuyển Brasil trước đây.

Argentina đã thay đổi triệt để về lối chơi kể từ trận tứ kết mà họ gặp đội tuyển Bỉ. Đội hình 4-3-3 giàu sức tấn công, áp đặt đối thủ nhằm phục vụ cho L.Messi phô diễn khả năng đã không còn được sử dụng. Thay vào đó là cách tiếp cận trận đấu lấy an toàn làm đầu, chủ động phá lối chơi của đối thủ rồi mới tính chuyện tung đòn phản công chớp nhoáng nhằm ghi bàn. Với chiến thuật ấy, L.Messi đã phải "hy sinh" cá nhân, chấp nhận lùi sâu để tổ chức bóng thay vì thường trực tư tưởng tấn công. Một L.Messi phải từ bỏ lối chơi đậm chất kỹ thuật và kỹ năng ghi bàn để hòa vào lối chơi chung đã khiến đội tuyển Argentina trở nên chắc chắn và xấu xí trước toàn thế giới. Họ đã đứng vững trước dàn tấn công giàu sức sáng tạo của đội tuyển Bỉ ở trận tứ kết; hạ Hà Lan ở bán kết sau màn đá luân lưu, trong một trận đấu mà cả hai đội đều dùng sở đoản thay vì sở trường là tấn công.

Đội tuyển Đức không còn cho thấy sự tận hiến như gần chục năm trở lại đây. Sau nhiều lần vấp ngã sát đỉnh vinh quang, HLV J.Loew (Đức) đã thay đổi cơ bản cách tiếp cận trận đấu, điềm đạm và có nét rình rập, rõ nhất là kể từ trận gặp tuyển Pháp ở tứ kết. Sự chắc chắn, khoa học được đề cao bên cạnh những bài tấn công đã được rèn kỹ. Đội tuyển Đức đã nhẫn nhịn chịu đựng trong trận đấu đó, bất kể phải hứng chịu lời bóng gió "đội chơi kém hơn đã thắng".

Hà Lan đã không còn là "những cơn lốc" ào ạt từ đầu đến cuối trận. Đoàn quân của HLV L.Van Gaal đã vào đến bán kết bằng lối chơi phòng ngự chăm chỉ, tận dụng từng pha phản công chớp nhoáng và sự nguy hiểm chết người của dàn sao đạt phong độ cao, điển hình là A.Robben.

World Cup 2014 cho thấy những đội bóng lớn cũng có thể hứng chịu thất bại dễ dàng khi chọn lối chơi ngẫu hứng và thiếu tính kỷ luật. Vào bán kết, Brasil bỗng thay đổi cách chơi thực dụng, tràn lên tấn công trước đội tuyển Đức trong suốt 10 phút đầu trận. Kết quả là họ đã phải trả giá bằng trận thua lịch sử. Đó có thể là một điểm trừ đối với World Cup 2014, ít nhất là đối với những người hâm mộ lối chơi đẹp.

Sự thực dụng lên ngôi tại giải này cũng vì có quá nhiều đội chơi phản công. Điều đó khiến những đội có lối chơi thiên về tấn công đã phải tự thay đổi, áp dụng chiến thuật linh hoạt, phù hợp với từng đối thủ. Thực tế là không phải lúc nào cũng có một Tây Ban Nha hoa mỹ và hiệu quả như vài ba năm trước. Và, khi không có đủ yếu tố cần thiết về con người và khả năng áp đặt thế trận trong suốt 90 phút, các đội bóng buộc phải tìm đến những công thức chiến thắng ít mạo hiểm hơn. Có lẽ, đó là một trong những lý do để lối đá thực dụng lên ngôi tại World Cup 2014.