Lắng nghe “Tổ quốc gọi tên mình”

Ra đời trước cuộc vận động sáng tác ca khúc về chủ đề biển đảo của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, “Tổ quốc gọi tên mình” do nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn phổ thơ Nguyễn Phan Quế Mai là một câu chuyện âm nhạc lý thú.

Bài thơ được in lần đầu tiên trên Báo Hànộimới với tên gọi “Tổ quốc gọi tên”, sau đó tiếp tục được phổ biến rộng trên mạng internet. Nhà thơ Nguyễn Phan Quế Mai viết: “Đêm qua, tôi nghe Tổ quốc gọi tên mình/Bằng tiếng sóng Hoàng Sa, Trường Sa dội vào ghềnh đá/Tiếng Tổ quốc vọng về từ biển cả/Tôi lắng nghe Tổ quốc gọi tên mình…”. Khi ấy chị đang công tác ở Đức. Nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn “bắt gặp những vần thơ rung động”, thế là giai điệu tràn trên phím đàn, tiếng Tổ quốc lại vọng về lay động.

Nhà thơ Quế Mai bày tỏ: Một trong những bài thơ đầu tiên tôi viết khi bắt đầu làm thơ là bài “Là Việt”, nói về mảnh đất nơi tôi sinh ra. “Trăm trứng mẹ Âu Cơ những quả trứng vũ trụ/ Và một ngày nở ta/ Ta đẫm hương ban mai sen xanh mướt/ Mẹ ru ta ngàn xưa tiếng Việt…”. Tôi luôn đau đáu hướng về Tổ quốc trong những lúc đi xa và cả khi đang ở ngay trong lòng Tổ quốc. Bài thơ “Tổ quốc gọi tên” ra đời rất nhanh và liền mạch với thông điệp tha thiết nhất là hòa bình. Sau khi in trên Hànộimới và phổ biến trên internet, tôi nhận được thư đề nghị phổ nhạc của anh Đinh Trung Cẩn.

Nhà thơ và nhạc sĩ không hề quen biết nhau nhưng hai từ “Tổ quốc” luôn đau đáu trong tim. Họ đã cùng trao đổi, cùng chỉnh sửa từ ngữ, sắp xếp lại một số đoạn, tạo nên sự hài hòa giữa ca từ và giai điệu mà vẫn giữ nguyên vẹn tinh thần mà nhà thơ gửi gắm trong tác phẩm. Khi bản nhạc hoàn thành, nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn đã trân trọng ghi tên tác giả bài thơ đầu tiên, trước tên nhạc sĩ. Bản nhạc ấy nói thay ta bao điều cần nói: “Tổ quốc của tôi, Tổ quốc của tôi/Mấy ngàn năm chưa bao giờ ngơi nghỉ/Ngọn đuốc hòa bình bao người đã ngã/Máu của người nhuộm mặn sóng biển Đông. Tổ quốc linh thiêng/Tổ quốc linh thiêng/Ngọn đuốc hòa bình trên tay rực lửa/Tôi lắng nghe, tôi lắng nghe, tôi lắng nghe Tổ quốc gọi tên mình”.

“Tổ quốc gọi tên mình” được thể hiện qua giọng ca của ca sĩ Quỳnh Lợi (TP Hồ Chí Minh) và cũng phải thu âm mấy lần mới đúng ý đồ của nhạc sĩ. Bài hát này nhanh chóng được các nhạc sĩ Trần Long Ẩn, Tôn Thất Lập, Nguyễn Ngọc Thiện, Thập Nhất… chia sẻ, hưởng ứng. Ca sĩ Đan Trường đã nhanh chóng chuẩn bị tập luyện, mong muốn được thể hiện ca khúc này lâu dài.