"Lance Armstrong - Ý chí ngoài đường đua"

"Tôi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tinh hoàn năm 25 tuổi… Tôi không biết vì sao mình vẫn còn sống sót. Chỉ có thể đoán thế này: Một thể trạng tốt và chính cái nghề của tôi đã dạy tôi cách đương đầu với mọi khó khăn, trở ngại". Một trong những huyền thoại của thể thao thế giới, Lance Armstrong (Lance) người từng chiến thắng căn bệnh nan y và 7 lần liên tiếp vô địch giải đua xe đạp lừng danh nhất thế giới Tour de France, đã nói như vậy.

Cuốn tự thuật gần 500 trang này trước hết là một câu chuyện sống động về đua xe đạp nói riêng và thể thao nói chung với nhiều thông tin thú vị và những giá trị muôn đời của thể thao chân chính. Năm 16 tuổi, khi kiểm tra sức khỏe cho Lance, các bác sĩ từng kinh ngạc vì nồng độ VO2 (tiêu chuẩn đánh giá lượng oxy của một người hít vào và sử dụng) của Lance cao chưa từng có. Tuy nhiên, lượng axit lactic (một hóa chất cơ thể sản sinh khi làm việc quá sức) ở anh lại ít hơn hầu hết mọi người. Điều này đã lý giải cho khả năng chịu đựng sự gian khổ hơn người của Lance.

Từ cuộc rèn luyện thể lực khắc nghiệt, câu chuyện của Lance mang nhiều thông điệp ý nghĩa khác "Tour de France không đơn thuần là một giải đấu - đó là một cuộc thử thách về thể lực, tinh thần và quan trọng hơn nó rèn luyện đạo đức và ý chí cho chúng tôi". Vượt qua được căn bệnh, trở lại với trận đấu, thành tích với Lance không còn là tất cả mà quan trọng đó là hành trình tìm lẽ sống cho đời mình…

Đến từ một châu lục rất xa chúng ta, nhưng câu chuyện của Lance có phần gần gũi hơn nhờ một "mẫu số chung" trên hành tinh này, ấy là trái tim và bản năng chở che kỳ diệu của người mẹ. Mẹ Lance, bà Linda là người trao cho anh "bí quyết" chiến thắng với câu nói: "Biến mọi thử thách thành cơ hội". Đó cũng là người, trong suốt thời thơ ấu nhiều thiệt thòi vì thiếu vắng cha của Lance, đã hàng đêm ôm anh trong lòng và đọc sách cho Lance nghe. Cho dù là người đã chạm đến đỉnh vinh quang và không thiếu thốn về tiền bạc, nhưng khi lâm bệnh, người lau từng giọt mồ hôi và vết máu đau đớn trên cơ thể Lance vẫn là người mẹ.

Có thể nhận thấy sự trở lại của nhiều người bạn Lance trong những trang sách - thêm một lý giải sâu sắc cho sức mạnh trở về với sự sống, với đường đua của nhà vô địch.

Đọc về Lance, còn một điều rất đáng suy nghĩ: Việt Nam ta chắc chắn cũng có rất nhiều số phận thể thao đáng và cần được khai thác, có thể là tự truyện như Lance và cũng có thể là tiểu thuyết, phim ảnh. Nhưng mảnh đất hiện thực này vẫn còn bị VHNT quên lãng. Một truyện ngắn hay như "Đường đua" của Trần Chiến từ rất lâu rồi hay một bộ phim về nữ vô địch đá cầu chinh vừa bấm máy và có thể là còn một vài tác phẩm khác, thì vẫn cứ là khiêm tốn.

Bởi lẽ bên cạnh vinh quang thuộc về cá nhân, thì sự khổ luyện, thậm chí tranh đấu mang tính cá biệt như Lance lại có ý nghĩa cho rất nhiều người. Cần lan tỏa những giá trị này, như Lance từng chia sẻ: "Sự sống của con người vẫn diễn ra theo những cách rất phi thường. Khi ngã bệnh, tôi cảm nhận được rõ hơn vẻ đẹp, niềm hạnh phúc và sự thật từng ngày trôi qua - sâu sắc hơn nhiều khi tôi gắng sức trong các chặng đua".