Làm sao để dung hòa các lợi ích?

Theo đề xuất của Bộ Tài chính, thuế suất thuế NK
ô tô tải thời gian tới sẽ giảm từ 80% xuống 30% đối với xe tải nguyên chiếc có tải trọng dưới 5 tấn. Xe tải nguyên chiếc có tải trọng 5-10 tấn, thuế suất giảm từ 54-55% xuống 25%. Với xe tải có tải trọng 10-20 tấn, thuế suất giảm từ 30% xuống 25%. Thế nhưng nhiều DN sản xuất ô tô trong nước đã thật sự lo lắng, cho rằng, với mức thuế hiện tại, các dòng xe tải hạng nhẹ sản xuất trong nước đã phải cạnh tranh với xe NK cùng loại có xuất xứ từ Trung Quốc. Với trình độ kỹ thuật còn hạn chế của các hãng xe trong nước hiện nay, nếu mức thuế NK giảm, DN sẽ khó cạnh tranh với xe nhập ngoại.

Đại diện Hiệp hội Cơ khí Việt Nam cũng cho rằng, một số DN trong nước đã sản xuất được xe tải và đạt được những thành công nhất định từ dòng xe này. Điều này cũng phù hợp với chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô của Chính phủ. Vì vậy, nếu giảm mạnh thuế suất thuế NK với ô tô tải sẽ không khuyến khích được DN mở rộng sản xuất.

Bộ Công thương cũng có ý kiến cho rằng, việc cắt giảm thuế theo dự kiến là sớm so với lộ trình đã cam kết. Bởi, theo cam kết gia nhập WTO của Việt Nam, thời hạn cuối cùng cắt giảm thuế là năm 2018. Theo đó, thuế suất thuế NK xe tải nguyên chiếc có trọng tải dưới 5 tấn là 70%, tải trọng 5-10 tấn: 50%, tải trọng 10-20 tấn: 50%. Bộ Công thương cũng cho rằng, với các loại xe tải nhẹ có tải trọng dưới 5 tấn, từ 5 đến 10 tấn hiện trong nước đã sản xuất được (thuộc danh mục máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải trong nước sản xuất được đã ban hành), nếu giảm thuế NK xe nguyên chiếc xuống 25%, nguy cơ thua lỗ của DN sản xuất xe tải trong nước là rất lớn.

Trước những phản ứng của DN xung quanh đề xuất giảm thuế NK ô tô tải, ông Vũ Văn Trường, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết, Bộ đang tham khảo ý kiến của các cơ quan, đơn vị liên quan trước khi quyết định giảm thuế NK ô tô tải thế nào cho phù hợp. Hiện, các DN trong nước chủ yếu tập trung sản xuất một số loại xe tải nhỏ, xe buýt. Một số loại xe tải lớn chỉ lắp ráp là chính. Trong khi đó, ô tô tải là mặt hàng "đầu vào" của nhiều DN vận tải. Trên thực tế, nếu DN lắp ráp kêu thuế tăng làm ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh, thì DN vận tải lại muốn hạ thuế NK xe tải để có thêm cơ hội mở rộng kinh doanh. Ô tô tải là tư liệu sản xuất của nhiều DN để vận chuyển hàng hóa, nhưng mức thuế NK hiện hành với xe tải dưới 10 tấn là tương đối cao (loại dưới 5 tấn hiện có thuế suất thuế nhập khẩu là 80% và từ 6 đến dưới 10 tấn là 54-55%). Do đó,  Bộ Tài chính dự kiến điều chỉnh giảm thuế NK với xe tải theo hướng chỉ chênh lệch với bộ linh kiện 10-15%. Mức thuế này sẽ vừa bảo đảm sản xuất trong nước, vừa không ảnh hưởng lớn đến "đầu vào" của DN.

Ông Trường khẳng định, việc cắt giảm thuế lần này cũng nằm trong lộ trình cam kết WTO, các hiệp định thương mại song phương, đa phương của Việt Nam và không "chạy trước" cam kết. Quyết định giảm thuế sẽ được ban hành sau khi cân nhắc lợi ích của các bên cho phù hợp.

Theo kế hoạch, quyết định về mức thuế NK ô tô tải sẽ được hoàn thành trong tháng 11-2010 để kịp công bố theo cam kết WTO. Việc ban hành một mức thuế suất phù hợp, dựa trên ý kiến đóng góp của các ngành, DN, sẽ giúp cho ngành sản xuất ô tô trong nước và ngành dịch vụ vận tải phát triển, đồng thời phù hợp với những cam kết khi gia nhập WTO.