Lãi suất ngân hàng sẽ tăng?

Tuy nhiên, với việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) "nới" chỉ tiêu tăng trưởng cho một số tổ chức tín dụng (TCTD), cùng với việc đặt mục tiêu cho toàn ngành không thấp, đại diện một số doanh nghiệp (DN) lo ngại từ nay đến cuối năm, lãi suất có xu hướng tăng. Vậy, các ngân hàng dự báo thế nào về lãi suất?

Thị trường liên ngân hàng sôi động

Theo NHNN, hiện lãi suất huy động bằng VND đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng phổ biến ở mức 0,8-1%/năm; 1 tháng đến dưới 6 tháng: 4,5-5,4%/năm; 6 tháng đến dưới 12 tháng: 5,4-6,5%/năm; trên 12 tháng: 6,4-7,2%/năm. Lãi suất huy động bằng USD phổ biến bằng mức trần do NHNN quy định là 0,25%/năm đối với tiền gửi của tổ chức và 0,75%/năm đối với tiền gửi của dân cư.

Lãi suất huy động ổn định tạo điều kiện cho lãi suất "đầu ra" duy trì ở mức hợp lý, mặc dù có tăng nhẹ so với trước đó. Cụ thể, đối với các lĩnh vực ưu tiên, lãi suất cho vay: 6-7%/năm (ngắn hạn), 9-10%/năm (trung và dài hạn); sản xuất, kinh doanh thông thường: 7-9%/năm (ngắn hạn); 9,3-11%/năm (trung và dài hạn). Lãi suất cho vay USD dao động trong khoảng 3-6,7%/năm, trong đó lãi suất cho vay ngắn hạn: 3-5,5%/năm; trung, dài hạn: 5,5-6,7%/năm.

Tuy nhiên, không giống những thời điểm ảm đạm của thị trường tài chính - ngân hàng 1-2 năm trước, từ đầu năm đến nay, số lượng DN cũng như người dân đến "gõ cửa" ngân hàng tăng. Mặc dù không nóng và không bị rơi vào tình trạng "khan" tiền, song giao dịch trên thị trường liên ngân hàng sôi động cho thấy nhu cầu vốn của các ngân hàng tăng mạnh, nguồn vốn ngân hàng không còn rơi vào tình trạng bị "ứ".

Riêng trong tuần cuối tháng 6, tổng doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng bằng VND đạt gần 109.954 tỷ đồng (bình quân 21.991 tỷ đồng/ngày), bằng USD quy đổi ra VND đạt 46.733 tỷ đồng (bình quân khoảng 9.347 tỷ đồng/ngày), tăng vài nghìn tỷ đồng so với những tuần trước.

Các giao dịch VND chủ yếu tập trung vào kỳ hạn qua đêm (chiếm 37% tổng doanh số giao dịch VND) và 1 tuần (chiếm 26%). Đối với giao dịch USD, các kỳ hạn có doanh số lớn nhất là kỳ hạn qua đêm và 1 tuần. Giao dịch trên thị trường liên ngân hàng sôi động hơn, nhưng lãi suất không tăng, trái lại còn giảm xuống 2,33%/năm (kỳ hạn qua đêm), 2,82%/năm (1 tuần) và 4,06%/năm (1 tháng).

Về kịch bản tăng lãi suất

Các chuyên gia nhận định, nguồn vốn ngân hàng được "giải phóng" cũng có nghĩa là nền kinh tế hồi phục nhanh, "sức khỏe" của DN được cải thiện, nhu cầu vay tiêu dùng của người dân tăng. Nhưng, nhu cầu về nguồn vốn được cải thiện lại khiến không ít DN lo ngại về kịch bản tăng lãi suất cho vay từ phía ngân hàng từ nay đến cuối năm. Vậy, diễn biến của lãi suất từ nay đến cuối năm sẽ ra sao?

Theo kết quả điều tra của Vụ Dự báo thống kê (NHNN) về xu hướng kinh doanh trong quý III-2015 của các TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tình hình kinh doanh được kỳ vọng cải thiện rõ nét, trong đó hoạt động cho vay và huy động vốn có thể tăng cao.

Nhu cầu sử dụng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng của khách hàng cũng có cơ hội tăng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Đa số TCTD đều dự báo, tình hình kinh doanh của các ngân hàng sẽ được tốt hơn, chỉ có một số ít ngân hàng dự báo tình hình kinh doanh bị suy giảm, rủi ro của các nhóm khách hàng tiếp tục ổn định hoặc giảm. Tỷ lệ nợ xấu không tăng mà sẽ duy trì ổn định hoặc giảm trong quý III, để lùi xuống mức 2,49% vào cuối năm 2015, thấp hơn so với mục tiêu 3% mà NHNN đã đặt ra.

Về lãi suất, trái với lo ngại của nhiều người, lãnh đạo các TCTD đều nhận định, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay duy trì xu hướng ổn định hoặc giảm nhẹ trong quý III, còn tính đến cuối năm, mặt bằng lãi suất dự báo sẽ giảm so với cuối năm 2014, trong đó lãi suất cho vay được kỳ vọng giảm hơn so với lãi suất huy động.

Bình quân toàn hệ thống, mặt bằng lãi suất huy động ổn định trong khi mặt bằng lãi suất cho vay giảm nhẹ khoảng 0,13%/năm. Đến cuối năm 2015, mặt bằng lãi suất huy động có cơ hội giảm khoảng 0,2%/năm và lãi suất cho vay giảm 0,44%/năm.

Thanh khoản của hầu hết các TCTD đang ở trạng thái tốt đối với cả VND và ngoại tệ, thanh khoản toàn hệ thống ổn định. 99% TCTD kỳ vọng dư nợ tín dụng sẽ tăng trưởng dương trong thời gian tới với mức tăng bình quân toàn hệ thống đạt 6,8% trong quý III và tăng 18,2% trong năm 2015, cao hơn kết quả tăng 14,2% của năm 2014 và cao hơn so với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 13-15% của NHNN đề ra từ đầu năm. Nguồn vốn huy động tăng và có xu hướng dịch chuyển dần sang các kỳ hạn dài.

Như vậy, kết quả điều tra cho thấy, các TCTD lạc quan về triển vọng phục hồi của nền kinh tế, khả năng hấp thụ vốn vay ngân hàng của DN và người dân, tạo điều kiện cho hệ thống ngân hàng cải thiện kinh doanh, góp phần hỗ trợ cho quá trình phục hồi và tăng trưởng kinh tế bền vững.