Khủng hoảng niềm tin

Phiên giao dịch của phố Wall ngày 10-8 kết thúc nhanh với ba chỉ số quan trọng nhất rực trong sắc đỏ: Dow Jones trượt 4,62%, S&P 500 mất 4,42% và Nasdaq âm 4,09%. Sự thăng hoa một ngày trước đó đã bị xóa sạch, thậm chí còn làm nảy sinh lo ngại về trận cuồng phong nợ mới từ hệ thống ngân hàng Pháp kéo theo sự chìm đắm thêm của khu vực tài chính Mỹ.

Sau "cơn địa chấn" mất tín nhiệm cao nhất từ AAA xuống AA+ của Mỹ lần đầu tiên trong 70 năm qua, tin về nhà băng lớn thứ hai của Pháp là Societe Generale vốn được xem vẫn đứng ngoài ảnh hưởng khủng hoảng nợ châu Âu đang tiến gần hơn ngưỡng nguy hiểm đã bồi thêm đòn quyết định vào niềm tin vốn mong manh của các nhà đầu tư. Vậy là, làn sóng thanh lý cổ phiếu trong ngày 11-8 (giờ Việt Nam) bùng nổ, kéo chứng khoán châu Âu ngã nhào với mức trừ 6,7%. Như vậy, tín hiệu từ Fed chưa thể trấn an được ai khi manh nha dự báo kinh tế Mỹ có thể trở lại suy thoái và châu Âu xem ra khốn khó hơn trong bão nợ công.

Ngược với cú đổ đèo của thị trường chứng khoán, sự quyết đẩy cỗ xe kinh tế Mỹ đang chậm dần của Fed đã trở thành động lực để giá vàng bay lên kỷ lục mới 1.807 USD/ounce trong ngày 11-8. Khi Mỹ buộc phải giữ lãi suất thấp gần bằng 0 trong hai năm nữa để cứu các công ty làm ăn thua lỗ, cắt giảm ngân sách vì thâm hụt, cân nhắc bơm tiền để kích thích tăng trưởng giảm sút… thì nguy cơ lao dốc tiềm ẩn trong nền kinh tế lớn nhất thế giới chưa khi nào lớn như hiện nay. Lời thừa nhận từ Fed rằng kinh tế Mỹ sẽ hồi phục yếu ớt hơn thời gian tới, tỷ lệ thất nghiệp 9,1% khó được cải thiện trong tương lai gần chắc chắn khiến đồng USD không thể duy trì được sức mạnh vốn có. Nhà đầu tư tránh rủi ro bằng cách tìm vàng làm nơi trú ẩn. Thêm vào đó, công cụ bảo đảm giá trị tài sản được ưa chuộng là trái phiếu Mỹ đang giảm sức hấp dẫn dự báo sẽ tiếp tục duy trì sức nóng của vàng.

Đã tăng đến 8,2% kể từ khi S&P hạ xếp hạng tín dụng Mỹ, đến 200 USD/ounce trong vòng 3 tuần và 300 USD/ounce kể từ ngày 1-7 trở lại đây, những bước nhảy ngoạn mục của giá vàng vẫn như đang được tiếp sức từ mối âu lo nợ nần của kinh tế Âu - Mỹ, lạm phát và bong bóng tài sản tại các quốc gia mới nổi. Do đó, vàng xem ra ngày càng có sức mê hoặc khi mối hoài nghi của các nhà đầu tư không giảm trong tình cảnh rối ren hiện nay. Vì thế mà thị trường vàng hầu như không có được những ngày giảm sâu đáng nhớ. Thay vào đó, lực mua luôn dồi dào đã tạo cho giá vàng những đỉnh cao bất ngờ. Thị trường vàng Việt Nam không nằm ngoài vòng xoáy này. Theo dự kiến, hôm nay (12-8), những thỏi vàng đầu tiên trong số 5 tấn vàng - trị giá khoảng 300 triệu USD - được phép nhập để giảm sức nóng của thị trường vàng trong nước sẽ về đến Việt Nam. Đây là lần thứ ba, Việt Nam nhập khẩu vàng trong lúc giá vàng thế giới đạt đỉnh cao.

Trốn chạy khỏi chứng khoán và gửi tài sản vào vàng, mức giảm tổng cộng 20% kể từ tháng 5 đến nay của cổ phiếu toàn cầu và quỹ đạo thăng hoa của vàng được cho là chưa dừng lại. Điểm chung duy nhất và cũng là nguy hiểm hàng đầu cho những gì đang diễn ra trên thị trường toàn cầu - qua chứng khoán và vàng - là một chỉ dấu tin cậy về khủng hoảng niềm tin của giới đầu tư là có thật. Vì thế, sẽ không sai khi nhận định, chỉ khi vấn đề nợ công đang phổ biến được giải quyết, lạm phát không còn là mối lo và tăng trưởng bền vững trở lại với thế giới thì vòng xoáy bất ổn đang diễn ra mới có cơ chấm dứt.