Không nên giao dịch liên quan đến tiền ảo

Theo một trang web về đầu tư bitcoin, mức giá giao dịch của đồng tiền này là 6.821,94USD, giảm 0,38% so với trước đó. Mức giá giao dịch bitcoin bằng VND cũng được niêm yết khá cụ thể: 155,710 triệu đồng/bitcoin. Thực tế, mức giá này đã giảm mạnh so với thời điểm cuối năm 2017, bởi đồng bitcoin đã từng "leo thang" lên đến hơn 300 triệu đồng, thậm chí trên thế giới, đồng tiền này từng có giá gần 20.000 USD. Nếu trót đầu tư từ thời điểm đồng bitcoin "leo" lên “đỉnh”, nhà đầu tư đã có thể bị tuột mất 150-170 triệu đồng cho mỗi đồng bitcoin. Rõ ràng, đồng tiền này tiềm ẩn quá nhiều rủi ro cho nhà đầu tư, bởi mức tăng, giảm chênh lệch quá lớn.

Câu chuyện về đầu tư tiền ảo ngày càng nóng khi hàng loạt vụ việc lừa đảo diễn ra khiến hàng trăm người, thậm chí hàng nghìn người mất trắng. Năm 2017, một dự án có tên iFan tại TP Hồ Chí Minh bắt đầu kêu gọi vốn, hoạt động theo hình thức huy động bằng tiền ảo. iFan gọi đầu tư vào các nền tảng quản lý nghệ sĩ, hứa hẹn mức lợi nhuận khoảng 48-59% mỗi tháng. Bằng cách đưa ra mức lợi nhuận hấp dẫn, các nhân vật chủ chốt của iFan đã mời gọi được hơn 32.000 nhà đầu tư tham gia. Vậy nhưng, sau khi huy động vốn thành công, iFan lập sàn giao dịch nội bộ, giở các trò thao túng giá, rồi tuyên bố dự án thất bại. Đến tháng 1-2018, tất cả nhóm Facebook, nhóm chat và trang cá nhân của các "lãnh đạo iFan" đều đột ngột biến mất. Đây không phải là vụ lừa đảo duy nhất liên quan đến kinh doanh tiền ảo. Trước đó, hàng loạt vụ việc lôi kéo người dân đầu tư tiền ảo với lời hứa về mức lợi nhuận có thể đạt 45-50%/tháng cũng đã từng xảy ra khiến không ít người thiệt hại.

Trước những nguy hiểm do tiền ảo mang đến cho nhà đầu tư, ngày 11-4, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 10/CT-TTg, yêu cầu tăng cường quản lý các hoạt động liên quan tới bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác. Để hạn chế những hệ lụy cho xã hội, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán không được thực hiện các giao dịch liên quan đến tiền ảo trái pháp luật.

Về phía Ngân hàng Nhà nước, đại diện cơ quan này vẫn khẳng định, bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành Chỉ thị số 02/CT-NHNN về các biện pháp tăng cường kiểm soát các giao dịch, hoạt động liên quan tới tiền ảo. Theo đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức không được cung ứng các dịch vụ thanh toán, thực hiện giao dịch thẻ, cấp tín dụng qua thẻ, hỗ trợ xử lý, thanh toán, chuyển tiền, bù trừ và quyết toán, chuyển đổi tiền tệ, thực hiện giao dịch thanh toán, chuyển tiền qua biên giới liên quan tới giao dịch tiền ảo cho khách hàng do có thể phát sinh những rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố, gian lận, trốn thuế.

Các tổ chức tín dụng cũng cần tăng cường rà soát, báo cáo kịp thời các giao dịch đáng ngờ có liên quan tới tiền ảo; rà soát các tổ chức, cá nhân có giao dịch mua bán, trao đổi tiền ảo, các tổ chức có hoạt động xử lý giao dịch mua bán, trao đổi tiền ảo và có biện pháp xử lý bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố và quản lý ngoại hối. Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan trong việc đề xuất, xây dựng khung pháp lý, xử lý đối với các loại tiền ảo, tài sản ảo và đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn các hoạt động lợi dụng hệ thống ngân hàng, hệ thống thanh toán để mua bán, trao đổi, sử dụng tiền ảo làm phương tiện thanh toán trái pháp luật.

Trước khi có khung pháp lý quy định rõ ràng và cụ thể hơn về quản lý tiền ảo, Ngân hàng Nhà nước khuyến cáo các tổ chức, cá nhân không nên đầu tư, nắm giữ, thực hiện các giao dịch liên quan đến bitcoin và các loại tiền ảo.